Ailə tərbiyəsi və valideynlərin düşüncə tərzi mühüm rol oynayır

İnsanların həyata baxış bucaqları bir-birindən fərqlidir. Kimisi hər şeyə planla, məqsədlə yanaşır, kimisi isə hadisələrin axarına buraxır. Bu fərqlilik gündəlik davranışlardan tutmuş, gələcəklə bağlı qərarlara qədər hər sahədə özünü göstərir. Elə məsələlər var ki, kənardan hər kəsə eyni görünsə də, ona verilən reaksiyalar tam fərqli ola bilir.
Bu kimi fərqli yanaşmaların formalaşmasında əsas amil nədir?
Mövzu ilə bağlı psixoloq Fatimə Qasımova Crossmedia.az-a verdiyi açıqlamasında bildirib ki, bu fikri birmənalı şəkildə cavablandırmaq doğru olmazdı, çünki insanların buna münasibətləri xarakterlərinə və düşüncə tərzinə görə dəyişə bilər:
"Elə insanlar var ki, disiplinlidir, çox sistemli və planlı işləyirlər. Gün ərzində bir çox fəaliyyətlərində bu sistemliliyi müşahidə edirik və onların bu məsələyə yanaşmaları tamam fərqli ola bilər. Digər düşüncə tərzinə sahib insanlar isə bu məsələyə fərqli yanaşa bilərlər.
Məsələyə bir neçə aspektdən yanaşmaq olar. Bəzi düşüncələrə görə, bu təbii bir prosesdir və insanlar bunu normal qarşılayaraq real bir hal kimi qəbul edirlər. Onların fikrincə, insanın gündəlik yaşantısı və qayğıları bu cür davranışlara zəmin yaradır. Lakin uşaqlıq arzularının arxasınca gedən, onları həyata keçirməyə çalışan kifayət qədər insan da var. Düşünürəm ki, bu insanlar daha disiplinli və realist olurlar.
Ailə mühitində böyüyən uşaqlarda müəyyən çərçivə və məhdudiyyətlər onların düşüncə tərzinə və tərbiyəsinə birbaşa təsir göstərir. Bu baxımdan da ailə tərbiyəsi və valideynlərin düşüncə tərzi mühüm rol oynayır. Günümüzdə hər iki arqumentə uyğun misallar göstərmək mümkündür. Bəzi insanlar məqsədyönlü və planlı olur, daim öz üzərlərində çalışır və nəticəyə fokuslanırlar. Digər qisim isə hər şeyi zamanın axarına buraxır, qismət və tale ilə əlaqələndirir, heç bir təşəbbüs göstərmədən yalnız ətrafdan gələn reaksiyaları gözləyirlər. İnsanlar fərqlidir, düşüncələri də fərqlidir. Bu düşüncələr onların xarakterinin formalaşmasına təsir edir və nəticədə cəmiyyətdə müxtəlif xarakterli insanlara rast gəlinir".
Psixoloqun sözlərinə görə, hazırkı dövrdə ailə münasibətlərində də bu mövzuda düşüncə tərzinin uyğunluğu çox önəmlidir:
"Xarakter uyğunsuzluğu – qadın və ya kişinin bu mövzuda fərqli münasibəti – ailə həyatına sonrakı mərhələdə ciddi təsir göstərə bilər. Məsələn, xanım məqsədli, planlı, öz üzərində işləməyə meyilli olduğu halda, həyat yoldaşı hər şeyi qismət və tale ilə əlaqələndirir və heç bir təşəbbüs göstərmirsə, bu, ailədaxili münasibətləri zədələyə bilər.
Əgər bu cür təzadlı düşüncəyə malik valideynlərin övladları varsa, onların da düşüncə və davranışlarına təsir göstərəcəkdir. Ona görə də ailə qurmazdan əvvəl – nişanlılıq mərhələsində – bu cür mövzular ətrafında danışılmalı, qarşılıqlı fikirlər nəzərə alınmalıdır ki, sonrakı mərhələdə bu ziddiyyətlərin ailə münasibətlərinə mənfi təsir göstərməməsi üçün".
Elnurə Kərimova
17:00 25.04.2025
Oxunuş sayı: 833