"Abituriyentin ixtisas seçimində çox az söz haqqı olur"
Hər il ali məktəbə qəbul məsələsi ölkənin gündəminə çevrilib. Minlərlə gənc ali təhsil müəssisələrinə qəbul olmaq üçün Dövlət İmtahan Mərkəzinin təşkil etdiyi imtahanlarda iştirak edir. Bu mərhələdə minlərlə abituriyent və onların yaxını bu həyacanı yaşıyırlar. Abituriyentlərin şəxsi maraqları və istəkləri nəzərə alınsa da, bəzən ailə üzvlərinin fikirləri daha üstün tutulur və onların qərarları seçimlərə birbaşa təsir göstərir.
Məsələ ilə bağlı Crossmedia.az-a təhsil eksperti Elşən Qafarov açıqlama verib
Onun sözlərinə görə, ölkədə ali təhsil müəssisələrinə qəbul imtahanları I, II, III və IV ixtisas qrupları üzrə keçirilir. Lakin abituriyentlərin öz sevdiyi ixtisas üzrə təhsil alma ehtimalı çox aşağıdır:
“Dünyada bəlkə də yeganə ölkəyik ki, qəbul imtahanlarında iştirak edən abituriyentlərin öz sevdiyi ixtisasda oxumaları 0,05 faiz təşkil edir. İndiki halda, şagirdlərin etdiyi ən böyük səhvlərdən biri kodlaşdırma zamanı sevdikləri ixtisasın yerinə, ayrı ixtisasları yazmalarıdır. Seçdikləri ixtisasın hansı universitetlərdə tədris olunduğuna diqqət yetirməlidirlər. Sadəcə, ali məktəbə qəbul olmaq xətrinə gələcəklərini risk altına atmamalıdırlar”.
Ekspert bildirib ki, abituriyentin topladığı bal vacib amildir, lakin burada qərarvermə prosesinə ciddi müdaxilələr də təsirsiz ötüşmür:
“Bizdə abituriyentin ixtisas seçimində çox az söz haqqı olur. Əksər hallarda valideynlərin “tövsiyə” adı ilə ciddi müdaxilələri müşahidə olunur. Övladlarının potensialını düzgün qiymətləndirmədən onların peşə seçiminə müdaxilə etmək düzgün deyil”.
Elşən Qafarov əlavə edib ki, abituriyentlər imtahanlara hazırlaşarkən psixoloji gərginlik keçirməməlidirlər:
“Onlar anlamalıdırlar ki, imtahan hər şey demək deyil. Bəzən özlərini həddindən artıq stressə salaraq səhhətlərinə ziyan vururlar. Nəticə ürəklərincə olmadıqda isə bilməlidirlər ki, bu son fürsət deyil. Daha yaxşı nəticə üçün hələ zaman var. Gündəlik 8 saatlıq yuxu bu prosesdə mühüm rol oynayır”.
Ekspertin fikrincə, məhsuldar dərs rejimi üçün qısa fasilələr vermək və açıq havada vaxt keçirmək də vacibdir:
“Dərslərə hazırlaşarkən fasilələr vermək, gündə ən azı II-III dəfə olmaqla, 30-40 dəqiqə təmiz havada vaxt keçirmək beynin qavramasına müsbət təsir göstərir. Ən əsası isə, dəqiq qərarlar verib, özlərinə inanmalıdırlar”.
Həbib Qasımov
11:05 07.04.2025
Oxunuş sayı: 1369
