Tələbələr üçün yenilik: Ənənəvi imtahanlar ləğv edilə bilər

Dövlət İmtahan Mərkəzinin (DİM) İdarə Heyətinin sədri Məleykə Abbaszadə mərkəzin keyfiyyət idarəetmə sisteminin təkrar auditinin nəticələrinə həsr olunmuş tədbirdə deyib ki, rəqəmsal imtahanlara keçid üzrə işlər görülür. Onun sözlərinə görə, bu barədə Elm və Təhsil Nazirliyi ilə danışıqlar aparılıb: "Qiymətləndirmə proseslərində artıq "çiy qiymətlər"dən yeni qiymətləndirmə prosesinə keçməliyik. Bu ildən gələcək üçün imtahanların bir qisminin rəqəmsal şəkildə həyata keçirilməsi üçün addımlar atılacaq".

Artıq bir neçə ildir ki, tədris sistemində onlayn imkanlardan istifadə olunur. Bu, özünü xüsusilə distant təhsildə göstərir. Gələcəkdə rəqəmsal imtahanlara keçid istisna deyil. Bu, nələr vəd edir? Rəqəmsal imtahanın hansı üstünlükləri və problemləri ola bilər?

Məsələ ilə bağlı Crossmedia.az-a danışan təhsil eksperti İlqar Orucov bildirib ki, kifayət qədər şəffaf və özünü hər zaman doğrultmuş bir qurum olan DİM yeniliklərə, innovativ təşəbbüslərə və müasir beynəlxalq tələblər çərçivəsində fəaliyyət göstərməyə daim maraqlıdır:

“Bu istiqamətdə davamlı və ardıcıl işlər görülür. Mərkəz artıq elektron imtahanların tətbiqi ilə bağlı müvafiq bazanı formalaşdırıb. Bu elektron baza ilkin mərhələdə olsa da, gələcəkdə rəqəmsallaşmaya keçidin daha geniş şəkildə həyata keçirilməsinə imkan yaradacaq. Bu kifayət qədər böyük infrastruktur layihəsidir və müasir yanaşmanı əks etdirir. Düşünürəm ki, imtahanların rəqəmsal formata keçidi mühüm yeniliklər gətirə bilər. Belə ki, eyni anda rəqəmsal formada imtahan verən, onlayn qeydiyyatdan keçən şəxslərin bilik və bacarıqlarının qiymətləndirilməsi daha sistemli həyata keçiriləcək. Bu mərkəzin idarə etdiyi sistem çərçivəsində fəaliyyət göstərərək imtahan verənlər üçün yeni üstünlüklər təmin ediləcək və qiymətləndirmə prosesi daha şəffaf və səmərəli olacaq. İlk növbədə, daha geniş formatlı imtahanların keçirilməsi planlaşdırılır. Məsələn, məktəbəqədər təhsil müəssisələrinin və ya xüsusi ixtisaslar üçün qəbul proseslərinin rəqəmsallaşdırılması kimi genişmiqyaslı layihələr həyata keçiriləcək. Bu layihələr sayəsində eyni anda 1500 nəfərin imtahan prosesində iştirak etməsi mümkündür. Rəqəmsal imtahanlar vasitəsilə bu cür kütləvi qiymətləndirmə prosesləri daha asanlıqla idarə ediləcək”.

İ.Orucov qeyd edib ki, gələcəkdə bu infrastrukturun genişləndirilməsi və bütün bölgələrdə müasir texnologiyaların tətbiqi ilə yeni imtahan mərkəzlərinin yaradılması planlaşdırılır: “Dövlət imtahanlarının artıq rəqəmsal formada və elektron qeydiyyat sistemi ilə həyata keçirilməsi təcrübəsi gələcəkdə digər səviyyələrdə, məsələn, magistratura imtahanlarında da tətbiq edilə bilər. Bu, imtahanların keçirilmə prosesini daha effektiv və rahat edəcək. Eyni zamanda magistratura imtahanlarının da bu formada keçirilməsi mümkün ola bilər. Bu, iştirakçıların prosesdə daha az çətinliklə üzləşməsinə kömək edəcək.

Həmçinin, rezidentura imtahanlarında bu sistem tətbiq ediləcək. Çünki həmin pillədə, xüsusən rezidentura səviyyəsində imtahanlarda iştirak edənlərin sayı çox olmur. Təbii ki, dünya dəyişir və rəqəmsallaşma artıq bütün sahələrdə geniş vüsət alır. Eləcə də, gələcəkdə beynəlxalq təcrübələr öyrənilməklə imtahanların bu formatda keçirilməsi DİM-in keyfiyyətli və daha sürətli şəkildə işlər görmək imkanını artırır. Burada çox vacib məsələlərdən biri odur ki, müasir dünyada zaman böyük önəm daşıyır. Qısa zaman ərzində insanların nəticələrinin və imtahan prosesinin idarə olunması, həmçinin zamana verilən önəmin bir daha təsdiqlənməsini təmin edəcək. Bu yanaşma həm effektivliyi artırır, həm də müasir tələblərə cavab verir”.

Ekspert yeniliklərdən istifadə zamanı çətinliklərin yaranmayacağını bildirib: “Çünki imtahan verənlər müasir dövrün insanlarıdırlar. Onlar rəqəmsal bacarıqlara malikdirlər. Müasir planşetlərdən, texnologiyalardan, smartfonlardan və kompüterlərdən istifadə etmək bacarıqları var. Əsas məqam isə keyfiyyətli internet təminatı və müasir kompüterlərin mövcudluğudur. Artıq DİM-in yaratdığı elektron imtahan mərkəzi bu imkanlara malikdir. Bu sistemin tətbiqi daha faydalıdır. Kağız formatından rəqəmsal formata keçid müasirliyin, zamana dəyər verməyin və şəffaflığın qorunmasının əyani nümunəsi kimi özünü göstərəcəkdir”.

Fidan Hacızadə