Sosium

İnsanları qorxudan dabaq xəstəliyi: Ətlər nə qədər təmizdir?- Qəssabxanalardan reportaj

Son günlər ölkədə yayılan dabaq (FMD – Foot-and-Mouth Disease) xəstəliyi cəmiyyət arasında ciddi narahatlıq yaradıb. Rəsmi qurumların ardıcıl açıqlamaları, televiziya və sosial mediada yayılan xəbər və paylaşımlar insanlarda panika əhval-ruhiyyəsi formalaşdırıb. Xəstəlik əsasən cütdırnaqlı heyvanlarda müşahidə olunur və ağız boşluğunda yaralar, yüksək hərarət, yelin və dırnaq nahiyəsində aftoz zədələnmələr şəklində özünü göstərir. Lakin heyvanlarda rast gəlinən bu infeksiyanın insanlara keçib-keçməməsi barədə məlumat boşluqları yaranıb. Nəticədə bir çox vətəndaşlar ehtiyat edərək ət məhsullarından uzaq dayanmağa başlayıb, bazarlarda alıcılıq azalması müşahidə edilir.

Crossmedia.az olaraq mövzunun real vəziyyətini öyrənmək, həm bazarlardakı ab-havanı görmək, həm də bu infeksiyanın əsl mahiyyəti barədə sahənin içində olan insanların fikirlərini bilmək üçün 8-ci kilometr bazarına üz tutduq. Məqsəd təkcə rəsmi rəylərlə kifayətlənməmək, ictimai narahatlığın kökündə nələr dayandığını birbaşa satıcıların dilindən eşitmək idi.

Bilirəm ki, özümü jurnalist kimi təqdim etsəm istədiyim nəticəni əldə edə bilməyəcəm. Odur ki, sadəcə alıcı “donu geyinir”əm.

Ardıcıl olaraq bir neçə ət dükanına yaxınlaşdım. İlk olaraq bazarın içində yerləşən böyük ət dükanına girdim.

-Salam, yorulmayasınız.

-Salam, qardaşoğlu, buyur.

-Əti neçəyə verirsən?

-Dana 17 manat, dişi 12,50.

-Sorusmaq pis çıxmasın, hardan gətirirsiz əti? Adam qorxur almağa. Deyirlər, xəstəlik…

Orta yaşlıq, saqqalı kişi əti şaqqalaya- şaqqalaya sözümü ağzımda qoyur:

-Qardasoğlu, mənim ətim təmiz ətdi. Bax, bu da ətin sertifikatı- Kişi əli ilə divara vurulmuş kağızı göstərir- Ətin özünü də Bərdədən gətirirəm. Məclisə çıxarılası ətdi.

-Bu virusdan sonra gəlib gedən olur?

-Əvvəlki qədər olmasa da xeyli adam gəlir. Camaat çox tez inanır hər şeyə. Qorxur.

-Bildim, işiniz avand olsun - deyib başqa ət dükanına yollanmaq istəyirəm.

Üzümü çevirən kimi qəssab soruşur:

- Nə oldu, alası olmadın?!

Bir neçə saniyə düşünüb mücərrəd cavab verirəm:

- Bir gəzim…

Bir az aralıdakı başqa bir ət dükanına girirəm. Əvvəlcə qiyməti soruşur, böyük məclis keçirəcəyimizi deyirəm.

Qəssab 30-35 yaşlarında kişidir. Dərhal cavab verir. Bayaqkı məntəqə ilə təxmini eyni qiymətdir. Sonra mətləbə keçirəm.

-Bu Dabaq nə olan şeydi, siz bizdən daha yaxşı bilərsiz. Mənim tam başım çıxmır.

-Qardaş, vallah, heç nədi. Yalandan şişirdib insanları vahiməyə salırlar.

-Axı hamı danışır, dövlət qurumları açıqlamalar verir ki, qorunun.

-Əllərimə bax, gör nə qədər kəsik var. Butun günü ətlə işləyirəm. Niyə tutmuram bəs?

-Niyə yalandan belə xəbər yaysınlar?

Qəssab çiyinlərini çəkir. Deyəsən, hiss edir ki, alıcı deyiləm. Odur ki, işini görməyə davam edir.

Mən də sakitcə məntəqədən çıxırıam.

Yolun kənarındakı başqa bir dükana girirəm. Ağ xalatlı qəssab çöldə oturub müştəri gözləyir…

Salam-sağoldan sonra keçirəm məni maraqlandıran məsələyə:

-Vallah, əmi,Dabaq deyib gözümüzü qorxudublar. Adam ətə yaxın dura bilmir.

-Nəyindən qorxursuz ki?

-İnsana keçir, ağır xəstəlikdi deyillər.

-A kişi boş şeydi, inanmayın. Dabaq heyvanın bir dilində olur, bir də dırnağında. Onları da kəsib duzlayıb dərmanlayıb kənara qoyuruq. Ətdə Dabaq nə gəzir? Bax, gəl sənə bir şey göstərim - deyib telefonu çıxarır - Bax öz evimə almışam, 80 manatlıq ət. Bu da qəbzi. Bunda xəstəlik olsa öz evimə alaram?

Yenə ət almadan mağazadan çıxıram. Başqa məntəqələrdə girmək istəyirəm, lakin bilirəm ki, eyni sözlər deyəcək. Başqa nə deyəsidilər ki?..

Hər halda Allah qorusun…