Bir çox gəncin arzusu xaricdə təhsil almaqdır. Son illər xaricdə təhsilə maraq daha da artıb. Xaricdə təhsil tələbələr üçün möhtəşəm bir fürsət olsada təhsil almağın həm müsbət həmdə mənfi cəhətləri var. Mövzuyla bağlı Koreyada təhsil alan Safura Ramizqızı Crossmedia-a xaricdə necə təhsil aldığı , bu təhsilin müsbət və mənfi cəhətləri haqqında danışıb.
"Mənim universitetim Azərbaycan dilində "Koreya Qabaqcıl Texnologiya və Elm Universiteti" adlanır.Mən bu universitetə SAT, TOEFL və olimpiada nailiyyələtlərim sayəsində qəbul olmuşam.Riyaziyyat fənni üzrə respublika fənn olimpiadası və beynəlxalq olimpiadalarda iştirak edərək yüksək nəticələr əldə etmişəm. Müsbət və mənfi cəhətlərinə gəldikdə isə müsbət cəhətlərə təbii ki, bura daha çox imkanlar, daha çox təcrübə qazandırır. Ailədən kənarda qalırıq deyə məsuliyyət daşıyırıq və müstəqil yaşamağı öyrənirik. Yeni dostlar qazanır, müxtəlif ölkələrin mədəniyyətlərini öyrənirik. Mənfi cəhətlər ailədən, ölkədən uzaqda olmaq, bayramlarda, ad günlərində sevdiklərinin yanında ola bilməməkdir. Mənfi cəhətlərdən biri də madiyyatdır.Təqaüdlə oxusaq belə bəzən gündəlik xərclər, bilet pulları və digər məsələlərə görə maddi cəhətdən problem yaşayırıq".
Təhsil eksperti Kamran Əsədov mövzuyla bağlı daha geniş məlumatları qeyd edib.
"Son illərdə Azərbaycan tələbələri arasında xarici universitetlərdə təhsil almaq tendensiyası artmaqdadır. Həm bakalavr, həm də magistratura səviyyəsində xaricdə təhsil almaq arzusu geniş yayılıb. Xaricdə təhsil almaq istəyən tələbələrin müxtəlif səbəbləri olsa da, bu qərarın əsas motivasiyaları arasında daha yaxşı təhsil imkanlarına çıxış, beynəlxalq təcrübə qazanmaq və qlobal əmək bazarında rəqabət üstünlüyü əldə etmək dayanır.
Xarici universitetlər, xüsusilə Qərb ölkələrində, çox vaxt yüksək səviyyəli tədris və təcrübə mühiti ilə tanınırlar. Tələbələr xarici universitetlərdə təhsil alaraq daha müasir metodlarla tədris alırlar və öz ixtisasları üzrə daha dərin biliklər qazanırlar. Eyni zamanda, beynəlxalq mühitdə təhsil almaq onlara digər ölkələrdən olan tələbələrlə əməkdaşlıq etmək və müxtəlif mədəniyyətlərlə ünsiyyət qurmaq imkanı yaradır. Bu da tələbələrin dünyagörüşünü genişləndirir və onları qlobal arenada daha çevik və açıq düşüncəli kadrlar halına gətirir.
Xaricdə təhsilin müsbət cəhətləri çoxdur. İlk növbədə, xarici universitetlər dünya reytinqlərində yüksək yerlər tutduğuna görə tələbələrə beynəlxalq səviyyədə tanınmış diplomlar verirlər. Bu da tələbələrə iş bazarında rəqabət üstünlüyü qazandırır. Xarici universitetlərdə tədris edilən proqramlar çox vaxt praktikaya əsaslandığı üçün tələbələr həm nəzəri, həm də praktiki biliklər əldə edir. Tələbələr tədqiqat yönümlü layihələrdə iştirak edir və müasir texnologiyalardan faydalanaraq ixtisas sahələrində qabaqcıl biliklər qazanırlar. Xaricdə təhsil alan tələbələr müxtəlif sahələrdə praktik təcrübə qazanmaq imkanı əldə edirlər ki, bu da onların gələcək karyera inkişafına müsbət təsir göstərir. Bundan başqa, xarici universitetlərdə təhsil almaq dil bacarıqlarını inkişaf etdirmək baxımından da əvəzolunmaz bir təcrübədir. Tələbələr ikinci və ya üçüncü dil kimi beynəlxalq dilləri mükəmməl səviyyədə öyrənərək qlobal əmək bazarında daha cazibədar namizədlər olurlar.
Ancaq xaricdə təhsil almağın bəzi çətinlikləri də mövcuddur. İlk olaraq, xaricdə təhsil almaq maddi cəhətdən böyük yük ola bilər. Təhsil haqları, yaşayış xərcləri və digər gündəlik ehtiyaclar tələbələr üçün ciddi maliyyə çətinliyi yarada bilər. Bəzi tələbələr bu səbəbdən kreditlər götürmək məcburiyyətində qalır və ya təhsil aldıqları müddət ərzində işləməyə məcbur olurlar. Bundan başqa, xarici ölkəyə uyğunlaşmaq, ailədən uzaq olmaq, yeni mədəniyyətlərlə ünsiyyət qurmaq və fərqli təhsil sisteminə uyğunlaşmaq kimi sosial və psixoloji çətinliklər də mövcuddur. Tələbələr bəzən dil baryerləri və ya fərqli mədəniyyətlərə uyğunlaşmaqda çətinlik çəkirlər ki, bu da onların təhsil prosesinə mənfi təsir göstərə bilər.
Xaricdə təhsil almaq üçün tələbələr bir sıra hazırlıqlar görməlidirlər. İlk növbədə, təhsil almaq istədikləri ölkə və universitet barədə geniş araşdırma aparmaq vacibdir. Hər universitetin qəbul şərtləri, təhsil proqramları, tələb olunan dil bilikləri və digər tələbləri fərqli ola bilər. Bu səbəbdən, tələbələr təhsil almaq istədikləri universitetin qəbul tələblərini diqqətlə öyrənməli və lazımi sənədləri vaxtında təqdim etməlidirlər. Xaricdə təhsil almaq üçün adətən tələbələrdən beynəlxalq səviyyədə tanınmış dil sertifikatları tələb olunur. Məsələn, ingilis dilində təhsil almaq üçün IELTS və ya TOEFL sertifikatı zəruridir. Bununla yanaşı, bəzi universitetlərdə tələbələrdən akademik göstəricilərini təsdiq edən sənədlər, tədqiqat təklifləri və ya tövsiyə məktubları tələb oluna bilər. Bu sənədləri hazırlamaq və təqdim etmək tələbələrin universitetə qəbul şansını artırır.
Xaricdə təhsil almaq üçün tələbələrin maliyyə məsələlərini də düşünməsi vacibdir. Bir çox ölkədə təqaüd və maliyyə dəstək proqramları mövcuddur ki, bu da tələbələrə maddi yükü azaltmağa kömək edə bilər. Tələbələr bu təqaüdlərə müraciət etməli və lazımi sənədləri hazırlamalıdırlar. Azərbaycanda da dövlət və özəl sektor tərəfindən təqaüd proqramları mövcuddur ki, bu da xaricdə təhsil almaq istəyən tələbələr üçün əlavə dəstək rolunu oynayır.
Xaricdə təhsil almaq istəyən tələbələr həmçinin viza prosedurları və yaşayış icazələri ilə bağlı məsələləri də həll etməlidirlər. Hər bir ölkənin özünəməxsus viza tələbləri vardır və tələbələrin bu prosedurları vaxtında yerinə yetirməsi vacibdir. Xaricdə təhsil alarkən tələbələr özlərini xarici mühitə uyğunlaşdırmalı, yeni dostluqlar qurmalı və təhsil aldıqları müddətdə sosial şəbəkələrini genişləndirməlidirlər.
Nəticə etibarilə, xaricdə təhsil almaq tələbələr üçün həm böyük imkanlar, həm də çətinliklər yaradır. Bu təhsil təcrübəsi tələbələrin gələcək karyera uğurlarına böyük töhfə verə bilər, lakin hazırlıq mərhələsində ciddi planlaşdırma və düzgün qərarların verilməsi vacibdir. Xaricdə təhsil almaq tələbələrə beynəlxalq səviyyədə rəqabət aparmaq imkanı yaratsa da, bu qərarın sosial, psixoloji və maliyyə aspektləri diqqətlə nəzərdən keçirilməlidir. Hər bir tələbə öz hədəflərinə uyğun şəkildə bu təcrübəni düzgün qiymətləndirərək, gələcək karyerası üçün ən uyğun təhsil yolunu seçməlidir".
Zeynəb Mustafazadə
