Rusiyadan uzaqlaşan Ermənistan nə qazanır, nə itirir? - ŞƏRH
Rusiyalı siyasi analitik Stanislav Tarasov Ermənistanın Avropa İttifaqına (Aİ) inteqrasiyasına şübhə ilə yanaşdığını bildirib. Onun sözlərinə görə, Aİ bu ideyaya xüsusi maraq göstərmir və Ermənistanın bu istiqamətdə atdığı addımlar daha çox diplomatik oyuna bənzəyir.
Tarasov qeyd edib ki, Qarabağ müharibəsindəki məğlubiyyətdən sonra Ermənistan Avroatlantik strukturlara inteqrasiyasını açıq şəkildə nümayiş etdirməyə başlayıb. Lakin bu proses eyni zamanda Rusiya ilə münasibətlərdə gərginlik və Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatındakı (KTMT) fəaliyyətin dondurulması fonunda baş verir. Analitikin fikrincə, Ermənistan hakimiyyəti Aİ ilə münasibətlərdə hansı nəticələrə nail ola biləcəyini dəqiq müəyyənləşdirməyib ki, bu da ölkənin xarici siyasətində qeyri-müəyyənliyin davam etməsinə səbəb olur.
Mövzu ilə bağlı Crossmedia.az-a açıqlama verən politoloq Tofiq Abbasov isə bildirib ki, Aİ Ermənistana marağının zəif olması İrəvanın qeyri-ciddi siyasi kurs yeritməsi ilə bağlıdır.
“Aİ-də, həqiqətən də, işlək institutlar mövcuddur. Onlar yaxşı anlayırlar ki, rəsmi İrəvan hazırda daha çox manevrlərə üstünlük verir, nəinki real addımlara”. – deyə politoloq qeyd edib.
Tofiq Abbasovun sözlərinə görə, Ermənistan ilk növbədə Rusiyanı qorxudur: “İrəvan belə təəssürat yaratmaq istəyir ki, bu əlaqənin qırılması guya Rusiyanın bölgədəki mövqeyini zəiflədə bilər. Lakin Rusiyadan uzaqlaşmaq Ermənistan üçün heç bir müsbət nəticə verməyəcək. Əksinə, Ermənistan eksportunun 80%-ni itirə bilər. Əgər Ermənistan Rusiyadan uzaqlaşsa, Avrasiya məkanını tərk etsə, nəticədə onun daxili problemləri daha da artacaq”. –T.Abbasov vurğulayıb.
Politoloq əlavə edib ki, Ermənistanın atdığı addımlar və hazırlanan yol xəritələri onun nə qərarlı bir siyasət apardığını, nə də real nəticələrə yönəldiyini göstərir:
“Aİ-nin bu cür problemli bir ölkəni öz üzərinə götürməsi o deməkdir ki, onun bütün yükünü ittifaq daşımalı olacaq. Halbuki Aİ daxilində də problemli ölkələr var. Məsələn, Bolqarıstan, Rumıniya və s. Bu ölkələr az istehsal edib, çox yeməyə meyillidirlər. Ona görə də onların payları daim nəzərdən keçirilir. Çünki ortaq büdcə və vahid idarəetmə sistemi var”.
Politoloq hesab edir ki, Ermənistanın Aİ ilə sərhədinin olmaması və coğrafi baxımdan uzaq yerləşməsi də onun Avropa ilə inteqrasiyasını çətinləşdirir: “Ermənistan özünü o qədər təcrid vəziyyətinə salıb ki, bu vəziyyətdən çıxmaq üçün illər tələb olunacaq. Aİ istəyir ki, Ermənistan Rusiya ilə əlaqələrini zəiflətsin, hətta Rusiyanın təsir dairəsindən çıxsın. Bu, Aİ üçün bir məqsəddir. Amma bir şərtlə ki, Ermənistan Rusiyanın təsir dairəsini tərk etsin. Hazırda isə vəziyyət belədir: Ermənistan həm Rusiyadan faydalanır, həm də Qərblə münasibətlərini davam etdirir”.
T.Abbasovun fikrincə, Ermənistan Rusiyaya qarşı tətbiq edilən sanksiyalardan da iqtisadi qazanc əldə edir: “Ermənistan vasitəsilə Rusiyanın müəyyən ehtiyacları qaçaqmalçılıq ilə təmin edilir. Bunu hər kəs bilir, o cümlədən ABŞ də. Amma bu məsələ açıq şəkildə gündəmə gətirilmir. Çünki Ermənistanın Rusiyanın hesabına faydalanması müəyyən dairələrin maraqlarına uyğundur”.
Təhlükəsizlik məsələsinə toxunan T. Abbasov bildirib ki, Ermənistanın Kollektiv Təhlükəsizlik Müqaviləsi Təşkilatı (KTMT) çıxması üçün müəyyən prosedurlar mövcuddur və hələlik İrəvan bu prosedurları həyata keçirmir:
“Bu da göstərir ki, sözlər var, amma əməli addımlar atılmır. Ermənistan həm Rusiya, həm də Qərbə münasibətdə müəyyən balans yaratmağa çalışır. Amma əslində Ermənistanın xarici siyasəti qeyri-ciddi, qeyri-sabit və qeyri-müəyyəndir. Əgər rəsmi İrəvan, həqiqətən də, xarici siyasət kursunu dəyişmək istəsəydi, bunu çoxdan edərdi”.
Politoloqun fikrincə, Ermənistanın hazırkı siyasəti həm özü, həm də region üçün risklər yaradır: “Ermənistan sanki öz siyasi oyununu oynayır, həm özü üçün, həm də başqaları üçün risk yaradır. Bu zaman Rusiya və İran da Ermənistana müəyyən mesajlar göndərirlər ki, biz Cənubi Qafqazda rəqib güclərin möhkəmlənməsinə qarşıyıq”. – deyə Tofiq Abbasov bildirib.
Politoloq sonda qeyd edib ki, bu vəziyyətin hələ uzun müddət davam edəcəyi ehtimal olunur.
Maral Şahverdili
17:36 05.02.2025
Oxunuş sayı: 10226
