Cənubi Qafqazda təhlükəli oyun: "Yeni münaqişəyə hazırlıq..."
Avropa İttifaqının (Aİ) Ermənistandakı mülki müşahidə missiyasının (EUMA) mandatı daha iki il müddətinə – 2027-ci il fevralın 19-dək uzadılıb. Bu qərar Aİ-nin Brüsseldəki səfirləri tərəfindən qəbul edilib. Missiyanın tərkibi dəyişməz qalaraq 165 xarici və 44 yerli müşahidəçidən ibarət olacaq.
Aİ-nin Ermənistandakı müşahidə missiyası 2023-cü ilin fevralında Ermənistan hökumətinin rəsmi müraciəti əsasında yaradılıb. Azərbaycan isə missiyanın sırf ikitərəfli əsasda həyata keçirildiyini və bu fəaliyyətin regionda sülhə töhfə vermədiyini vurğulayıb.
Mövzu ilə bağlı Crossmedia.az-a açıqlama verən siyai şərhçi Əliqismət Bədəlov bildirib ki, bu missiyanın əsas məqsədi bölgədə sabitliyi təmin etmək deyil, əksinə, yeni gərginlik yaratmaqdır:
“Azərbaycan Ordusunun tarixi qələbəsindən sonra dünya ictimaiyyəti düşünürdü ki, Ermənistan sülh müqaviləsinə imza atacaq və məğlubiyyətini qəbul edəcək. Lakin Ermənistan bundan nəticə çıxarmadı və yenidən müharibə ehtimalını nəzərdən keçirməyə başladı. Rusiyaya, Fransaya, Avropa İttifaqına və ABŞ-ə arxalanan rəsmi İrəvan yeni silahlar əldə edərək Azərbaycana qarşı təxribatlar törətmək niyyətindən əl çəkmir. Halbuki Ermənistan üçün ən düzgün yol Azərbaycanla sülh müqaviləsi bağlamaqdır”.
Politoloq hesab edir ki, Aİ-nin müşahidə missiyası əvvəlcədən qısamüddətli fəaliyyət üçün nəzərdə tutulsa da, hazırda mandatı uzadılaraq davamlı xarakter alıb:
“Bu missiyanın sərhəddə yerləşdirilməsi 2022-ci ildə Praqada Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev, Fransa Prezidenti Emmanuel Makron, Aİ Şurasının o vaxtkı rəhbəri və Ermənistan Baş naziri Nikol Paşinyan arasında əldə olunan razılaşmanın əksinə gedir. O vaxt missiyanın qısamüddətli olacağı bildirilmişdi. Lakin indi fəaliyyətini genişləndirir və uzadılır. Əgər Ermənistan, doğrudan da, sülh müqaviləsi bağlamaq istəyirsə, üçüncü tərəflərin müdaxiləsinə ehtiyac yoxdur.”
Ə.Bədəlov vurğulayıb ki, Aİ-nin müşahidə missiyası bölgədə sülhü təmin etmək əvəzinə, Ermənistanın silahlandırılmasına və yeni münaqişəyə hazırlanmasına xidmət edir:
“Missiya 2023-cü ilin əvvəlindən fəaliyyət göstərsə də, indiyə qədər heç bir müsbət nəticə əldə edilməyib. Əksinə, müşahidəçilərin sayı artırılıb və hazırda 210-a çatıb. Bu isə bölgədəki gərginliyi daha da artırır. Ermənistan anlamalıdır ki, Aİ missiyasına bel bağlamaq əvəzinə, Azərbaycanla birbaşa sülh danışıqlarına başlamaq onun gələcəyi üçün daha məqsədəuyğundur. Əks halda, yeni müharibə ssenariləri gündəmə gələ bilər”.
O, qeyd edib ki, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünə və suverenliyinə təhdid yaranacağı təqdirdə, rəsmi Bakı 2020-ci ildə olduğu kimi adekvat cavab verməkdən çəkinməyəcək.
“Nə Fransa, nə Aİ, nə də digər ölkələr Ermənistanın arxasında dayana biləcək. Çünki Azərbaycan Ordusu öz sərhədlərini qoruyur və ölkənin suverenliyini təmin edir. Aİ missiyası isə sülh prosesinə töhfə vermək əvəzinə, Ermənistanın yeni təhlükəli oyunlara hazırlaşmasına xidmət edir. Əgər Ermənistan, həqiqətən, sülh istəyirsə, bu missiyanın bölgədən çıxarılması ilə bağlı qərar qəbul olunmalıdır”.
Qeyd edək ki, Aİ-nin Ermənistandakı müşahidə missiyasının mandatı 2027-ci ilə qədər uzadılıb və onun bölgədəki fəaliyyətinə dair müxtəlif tənqidi fikirlər səsləndirilir.
Maral Şahverdili
10:55 01.02.2025
Oxunuş sayı: 1725
