Su təchizatı və tullantı suları sistemlərinə qoşulma prosesində yeni qaydaların tətbiqi

Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabineti tərəfindən “Tikinti obyektlərinin su təchizatı və tullantı sularının axıdılması sisteminə qoşulması Qaydası” təsdiq edilmişdir. Qaydalar, “Su təchizatı və tullantı suları haqqında” qanunvericilikdə edilən dəyişikliklərə əsaslanaraq hazırlanmış və su şəbəkəsinə qoşulma prosesinin tam sadələşdirilməsini və avtomatlaşdırılmasını təmin edir.

Bununla da su təchizatı və kanalizasiya sisteminə qoşulma prosesində şəffaflığın təmin edilməsinə, prosedurların optimallaşdırılmasına və istehlakçı hüquqlarının qorunmasına yönəlmiş çalışmalar həyata keçirilir. Bütün bunlatr biznes mühitinə müsbət təsir göstərir və sahibkarlıq subyektləri üçün daha əlverişli şərait yaradır.

Məsələ ilə bağlı Crossmedia.az-a Azərbaycan Dövlət Su Ehtiyatları Agentliyinin Texniki şərtlərin hazırlanması və abonentlərlə işin təşkili şöbəsinin müdiri Yusif Əhədi açıqlama verib. 

O qeyd edib ki, Dünya Bankı Qrupunun “Business Ready” layihəsinin “Kommunal xidmətlər (su təchizatı)” indikatoru ilə bağlı müvafiq sahədə təkmilləşmələrin həyata keçirilməsinə dair 2022-2023-cü illər üzrə Yol Xəritəsi”nin tələblərindən irəli gələrək qanun qəbul edilib. Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyasının və Nazirlər Kabinetinin əməkdaşlarının iştirakı ilə Biznes Mühiti və Beynəlxalq Reytinqlər üzrə Komissiyanın aidiyyəti dövlət qurumlarının müvafiq nümayəndələrdən ibarət olan “Su şəbəkəsinə qoşulma” işçi qrupunun görüşləri keçirilib. Aparılan birgə müzakirələr nəticəsində “Tikinti obyektlərinin su təchizatı və tullantı sularının axıdılması sisteminə qoşulması Qaydası” təsdiq edilib. Nazirlər Kabinetinin (NK) “Su təchizatı və tullantı sularının axıdılması sisteminə qoşulması üçün texniki şərtlərin verilməsi və qoşulması Qaydaları”nın təsdiq edilməsi haqqında” 2014-cü il 13 avqust tarixli 275 nömrəli qərarının ləğv edilməsi barədə” NK-nın Qərar layihəsi hazırlanıb. Layihə müzakirələr əsasında təkmilləşdirilmiş, aidiyyəti dövlət orqanları (qurumları) ilə “Su şəbəkəsinə qoşulma” işçi qrupu çərçivəsində razılaşdırılmışdır.  

Şöbə müdirinin sözlərinə görə, “Su təchizatı və tullantı suları haqqında” Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə” 29.03.2024-cü il tarixli 1112-VIQD nömrəli və “Su təchizatı və tullantı suları haqqında” qanunlar qəbul edilib. "Azərbaycan Respublikasının Qanununda dəyişiklik edilməsi barədə” Qanunun tətbiqi, “Su təchizatı və tullantı suları haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun tətbiq edilməsi barədə” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 2000-ci il 26 yanvar tarixli, 266 nömrəli Fərmanında dəyişiklik edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 01.05.2024-cü il tarixli Fərmanı qüvvəyə minmişdir.

 Y.Əhədi qaydaların 4 əsas hissədən ibarət olduğunu vurğulayıb:

“Ümumi müddəalar – 18 bənd, 22 yarımbənd; Məişət abonentlərinin və sutka ərzində tələb olunan buraxılış həcmi 100 kubmetrə qədər olan mövcud və ya inşa ediləcək tikinti obyektlərinin STTSAS-ə qoşulması – 25 bənd, 8 yarımbənd; Sutka ərzində tələb olunan buraxılış həcmi 100 kubmetrdən yuxarı olan mövcud və ya inşa ediləcək tikinti obyektlərinin STTSAS-ə qoşulması – 26 bənd, 4 yarımbənd; Əlavələr - Qoşulma müqavilələri, Qoşulma aktı, Razılaşdırılma və rəyinin alınması tələb olunan orqanların (qurumların) siyahısı.

Su şəbəkəsinə qoşulma prosesi 3 əsas mərhələdən ibarətdir.

- Texniki şərtlərin hazırlanması (10 gün)

- Layihə sənədlərinin hazırlanması (10 gün)

- Tikinti-quraşdırma işlərinin həyata keçirilməsi (10 gün)

ASAN Xidmət və Kommunal mərkəzləri, KOB evlərində müraciətin qəbulu imkanları yaradılmış və təkmilləşdirilmişdir. İnformasiya sistemlərində təkmilləşdirmə işləri aparılaraq Şəhərsalma və Arxitektura Komitəsinin “Bir-pəncərə” və ADSEA-nın “e-su” portalı üzərindən müraciətlərin anında qəbulu imkanları yaratmaqdadır.

Qaydaların qüvvəyə minməsi ilə müraciət və qeydiyyat prosesinin tam sadələşdirilməsi və avtomatlaşdırılması, sənədləşmə prosesinin və icra müddətinin minimuma, yəni 

- Müraciət qəbulu;

- Mühəndis araşdırma işləri;

- Texniki şərtlərin hazırlanması;

- Layihə sənədlərinin hazırlanması üçün müraciət;

- Layihə sənədinin razılaşdırılması;

- Qoşulma xidmətinə görə ödəniş;

- Tikinti-quraşdırma işləri;

- Şəbəkəyə qoşulma işləri;

- Qoşulma aktlarının tərtib edilməsi;

- Sayğac quraşdırma üçün müraciət;

- Sayğac dəyərinin ödənilməsi;

- Sayğac quraşdırma aktlarının tərtibi;

- Abonent qeydiyyatına alınma; prosedur sayının 13-dən 3-ə, yəni

- Texniki şərtlərin hazırlanması (10 gün)

- Layihə sənədlərinin hazırlanması (10 gün)

- Tikinti-quraşdırma işlərinin həyata keçirilməsi (10 gün) prosedurlarına endirilmişdir.

Bütün bu 3 prosedurun isə 30 təqvim gününə tam başa çatıdırılması mümkün olacaq.

Sifarişçilərə təqdim olunacaq müqavilələr isə “Qoşulma müqaviləsi”, “Sayğac quraşdırma müqaviləsi” və “Hesab fakturalar” olaraq nəzərdə tutulub. 

Sifarişçilərə müraciət etdiyi andan müraciət üsuluna uyğun olaraq SMS, elektron poçt və ya şəxsi kabinetinə bildirişlər avtomatik olaraq göndərilməsi təmin olunacaqdır. Bununla da sifarişçi müraciət etdiyi andan hər bir mərhələnin başlanması və yekunlaşması barədə, qoşulma üçün texniki şərtlərin və müqavilələrin hazır olması haqqında bildirişlər alaraq məlumatlana biləcəklər.

Yeni Qaydalar tikinti obyektlərinin su təchizatı və tullantı suların axıdılması sisteminə qoşulma üzrə məsul tərəflərin səlahiyyət və öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində STKM ilə sifarişçi arasında qarşılıqlı münasibətlərin və bununla əlaqədar digər məsələlərin tənzimlənməsinə xidmət edəcəkdir.   Qaydalar istehlakçıların hüquqlarının qorunmasına, keyfiyyətli su təchizatı xidmətinin göstərilməsi üçün sistemin fəaliyyətinin dayanıqlığının artırılmasına, sahibkarlıq subyektlərinin su təchizatı və kanalizasiya sisteminə qoşulmasının optimallaşdırılmasına, vətəndaşlarla xidmət qurumlarının münasibətlərində şəffaflığın təmin olunmasına imkan verəcək”. 

Həmsöhbətimiz, həmçinin əlavə edib ki, qaydaların hazırlanmasında əsas məqsədlər prosedurların siyahısı, reqlamenti, prosedurlardan keçmə prosesi və tərəflərin səlahiyyət və öhdəliklərini özündə ehtiva edir: “Qeydiyyat prosesinin tam sadələşməsi, sənədləşmə prosesi və icra müddətinin minimuma endirilməsi, anında ödəniş etmək imkanlarının yaradılması, bütün informasiyaların vahid mərkəzdə toplanması və müştəri məmnuniyyəti biznes mühitinə müsbət təsirlərini göstərəcəkdir.Təqdim olunmuş Texniki şərtlər və hazırlanmış layihə sənədlərinə əsasən “Tikinti-quraşdırma işlərinin həyata keçirilməsi” proseduru start götürməsi üçün müvafiq STKM-ə avtomatlaşdırılmış formada məlumatlar göndərilir, lazımı mal-material və müvafiq texniki avadanlıqlar ilə təmin olunan STKM nümayəndələri dərhal işlərin başlanmasını təmin edir. Burada onu da qeyd etmək istərdim ki, bütün proseslər tam avtomatlaşdırılmış və elektronlaşdırılmış formada, heç bir şəkildə sifarişçi-qurum münasibətləri olmadan aparılması, və hər bir prosedur üzrə nəzarət mexanizminin yaradılması tərəfimizdən təmin olunmuşdur. Müraciətin daxil olmasından sifarişçinin tikinti obyektinin su ilə təmin olunaraq abonent qeydiyyatına alınmasına qədər hər bir prosedur üzrə müvafiq monitorinqlər aparılaraq ictimaiyyətə məlumatların təqdim olunması nəzərdə tutulub”.

Onun sözlərinə görə, Azərbaycanda su təchizatı və tullantı suları sistemlərinə qoşulma prosesi, ölkənin inkişafı və həyat keyfiyyətinin yüksəlməsi üçün mühüm addımlardan biridir: “İşçi qrupu, innovativ idarəetmə metodlarının tətbiqi və təcrübələrin paylaşılması ilə bu sahənin inkişafına öz töhfəsini verir. Onlar, su təchizatı və tullantı suları sistemlərinin daha effektiv və şəffaf şəkildə idarə olunmasına yönələn tədbirləri icra edirlər. Bu tədbirlər, ölkədəki inzibatçılığın təkmilləşdirilməsinə, həmçinin bu sahədə fəaliyyət göstərən şirkətlərin daha müasir və çevik metodlarla işləməsinə imkan verir. Həmçinin, işçi qrupunun fəaliyyəti, Azərbaycanın beynəlxalq səviyyədə daha yüksək reytinqlərə yüksəlməsinə dəstək olur. Bu, ölkənin qlobal miqyasda daha rəqabətli olmasına və su təchizatı sahəsində liderlik mövqeyini möhkəmləndirməsinə şərait yaradır. Su şəbəkəsinə qoşulma üzrə tətbiq edilən bu yeni yanaşmalar, həm də iqtisadi baxımdan faydalıdır, çünki müasir texnologiyalar və innovativ idarəetmə təcrübələri, su və tullantı suları sahəsində təkmilləşdirilmiş xidmətlərin təqdim olunmasına imkan verir”. 

Fidan Hacızadə