Nüvə obyektinə hücum edilərsə nə baş verər? Risk nə qədər böyükdür?
İsrail və İran arasında davam edən gərginlik fonunda beynəlxalq ictimaiyyətin əsas narahatlıqlarından biri nüvə obyektlərinin hədəf alınması ehtimalıdır. Xüsusilə Tehranın 161 km cənubundakı, yerin dərinliklərində yerləşən Fordo nüvə obyektinin İsrailin mümkün hədəflərindən biri olduğu tez-tez gündəmə gəlir.
Əgər İsrail bu obyektə hücum etməyə qərar versə və ABŞ bu hücuma qoşularsa, hücumun GBU-57 tipli sığınaq dəlici bombalarla həyata keçirilməsi mümkündür. Bu zaman nüvə fəlakəti riski ortaya çıxa bilərmi?
Crossmedia.az xəbər verir ki, Alabama Universitetindən alim Emili Kafreyin sözlərinə görə, Fordo kimi bir obyektə ediləcək belə bir hücum nəticəsində ortaya çıxa biləcək uran qazı, uran heksaflorid çox ağır olduğundan atmosferdə uzaq məsafəyə yayıla bilməz. Bu səbəblə, mümkün bir nüvə çirklənməsi lokal xarakter daşıyacaq və yalnız hücum bölgəsinə təsir göstərəcək.
ABŞ nüvə təhlükəsizliyi eksperti Edvin Layman da bu fikirləri təsdiqləyərək bildirib ki, belə obyektlərdə olan iki növ uran izotopu ətraf mühitə ciddi səviyyədə radiasiya təhlükəsi yaratmır. Onun fikrincə, sığınacaq dəlici bombanın istifadəsi nəticəsində nüvə çirkliliyi məhdud ərazidə qalacaq və genişmiqyaslı təhlükəyə səbəb olmayacaq.
Bununla belə, Layman uran heksaflorid qazının havadakı su buxarı ilə reaksiyaya girərək hidroflorik turşu əmələ gətirmə ehtimalını təhlükəli hesab edir. Bu maddə kimyəvi cəhətdən çox aqressiv və insan sağlamlığı üçün zərərlidir.
Beynəlxalq Atom Enerjisi Agentliyinin rəhbəri Rafael Qrossi də son açıqlamasında İranın nüvə obyektlərinin hücuma məruz qaldığına dair məlumatlar aldığını, lakin agentliyin indiyədək Fordo obyektində hər hansı struktur zədəsi qeydə almadığını bildirib.
Hazırda İran nüvə obyektlərini hücumlardan qorumaq üçün dərinlikdə yerləşdirməklə yanaşı, regiondakı hərbi-strateji vəziyyətin eskalasiyasına qarşı tədbirlər görür. İsrailin isə bu cür obyektlərə zərbə endirmək üçün müvafiq texnoloji imkanlara malik olmadığı, bu səbəbdən ABŞ-ni hərbi əməliyyatlara cəlb etməyə çalışdığı qeyd olunur.
Mədinə Cəlilova
10:25 20.06.2025
Oxunuş sayı: 1146
