Gizli şəkərin səssiz təhlükəsi - ÖZƏL
Gizli şəkər və ya pre-diabet, qan şəkərinin normaldan yüksək, amma diabet diaqnozu üçün kifayət qədər yüksək olmadığı bir vəziyyətdir. Diabet təhlükəsi deməkdir. Səssizcə gəlir, heç bir siqnal vermədən. Bəs gizli şəkəri necə tanıyıb qarşısını alaq?
Mövzu ilə bağlı Crossmedia.az olaraq dietoloq Məhəmməd Abdullayevə müraciət etdik:
“Tibbdə pre-diabet kimi tanınan gizli şəkər, qan şəkəri səviyyəsinin normaldan yüksək olduğu, lakin diabet diaqnozu qoyulacaq qədər yüksək olmayan bir vəziyyətdir. Bu o deməkdir ki, 2-ci tip diabet inkişaf riski var. Latent diabet adətən aşkar simptomlar göstərmədiyi üçün gizli şəkər adlanır. Gizli şəkərin əsas xüsusiyyətləri bunlardır:
Adətən aşkar simptomlar göstərməsə də, bəzi insanlar bu simptomlarla qarşılaşa bilər: Müntəzəm susuzluq, tez-tez sidiyə getmə, ümumi yorğunluq, baş dönməsi, gec sağalan yaralar.
Gizli diabetin diaqnozu qan şəkəri testləri ilə qoyulur.
Aşağıdakı testlər ümumiyyətlə istifadə olunur:
- Aclıq Qan Şəkər Testi: Aclıq qan şəkərinin ölçülməsində qan şəkəri səviyyəsi 100-125 mq/dL arasında olarsa, bu, diabet önü mərhələ hesab edilir.
- Ağızdan Qlükoza Tolerantlıq Testi (OGTT): Bu testdə qlükoza ehtiva edən maye içdikdən 2 saat sonra qan şəkərinin səviyyəsi ölçülür. Nəticə 140-199 mq/dL arasında olarsa, pre-diabet diaqnozu qoyulur.
- HbA1c Testi: Bu test son 2-3 ayda qan şəkərinin orta səviyyəsini ölçür. HbA1c səviyyəsi 5,7% ilə 6,4% arasındadırsa, bu, diabetdən əvvəl hesab olunur”.
Dietoloq gizli şəkərin idarə edilməsini, sağlam həyat tərzi dəyişiklikləri ilə mümkün olduğunu bildirdi:
“ Sağlam qidalanma: Balanslı, rasional və aşağı glisemik indeksli qidaları istehlak etmək vacibdir. Aralıq orucu tərzində yeməklər arasındakı məsafəni uzatmaqla müntəzəm yemə istəklərini mexaniki olaraq azaltmaq lazımdır. Həmçinin qidalanma zanaı qan şəkərinin yüksəlməməsi üçün tibkisəl köməkçi vasitələrdən istifadə etmək vacibdir.
Daimi idman: Həftədə ən az 150 dəqiqə orta intensivliklə məşqlər və ya gündəlik ardəcəl yürüyüşlər etmək etmək tövsiyə olunur. Fiziki aktivlik həm stressi azaltmağa həm də qan şəkərini balanlaşdırmağa səbəb olur.
Çəkiyə nəzarət: Həmçinin sağlam çəki saxlamaq diabet riskini azaldır.
Müntəzəm yoxlanışlar: Qan şəkərinin səviyyəsini mütəmadi olaraq yoxlamaq vacibdir”.
Gizli şəkər haqqında narahatlıqlarınız varsa, tibbi məsləhət alın və sağlamlığınıza diqqət edin. Sağlam olmaq hər şeyin təməlidir.
Samirə Şərif
14:36 07.12.2024
Oxunuş sayı: 9924
