Türkiyə 3 illik ali təhsilə keçir: Azərbaycanda bu praktika mümkündürmü? - Rəy
Türkiyədə ali təhsil sistemində mühüm islahatlara start verilir. Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın açıqlamasına görə, ali təhsilin müddəti üç ilə endiriləcək. Bu qərar ölkədə təhsil sisteminin daha çevik, səmərəli və müasir tələblərə uyğunlaşdırılması istiqamətində atılan mühüm addım kimi qiymətləndirilir. Yeni modelin əsas məqsədi tələbələrin həm vaxt, həm də peşə baxımından daha effektiv şəkildə inkişafını təmin etmək, onları əmək bazarına daha tez hazırlamaqdır. Bu təcrübə Azərbaycanda da tətbiq edilə bilərmi?
Mövzu ilə bağlı filologiya elmləri doktoru, dosent, təhsil eksperti Vüsalə Ağabəyli Crossmedia.az-a açıqlama verib:
“Türkiyədə ali təhsilin müddətinin üç ilə endirilməsi ilə bağlı Prezident Ərdoğanın açıqlaması təhsil ictimaiyyətində böyük maraq doğurur. Bu təşəbbüs təbii olaraq “universitetlərdə tədris müddəti neçə il olarsa, daha səmərəli olar?” sualını gündəmə gətirir. Müasir dövrdə təhsil prosesinin mobilliyi, əlçatanlığı və praktik yönümlü olması mühüm əhəmiyyət daşıyır. Tədrisin üç ilə endirilməsi tələbələrin daha tez əmək bazarına daxil olmasına, vaxt və resurslara qənaət edilməsinə şərait yarada bilər. Xüsusilə texniki, biznes və turizm kimi sahələrdə bu model uğurlu nəticə verə bilər. Bununla belə, tədris müddətinin azaldılması nəzəriyyənin mənimsənilməsi, elmi-tədqiqat bacarıqları və praktik təcrübə baxımından müəyyən risklər də yarada bilər. Xüsusilə humanitar, pedaqoji və tibbi ixtisaslarda dörd illik proqramların qorunması vacibdir”.
Ekspert həmçinin qeyd edib: “Azərbaycanda isə bu modeli mərhələli şəkildə bəzi universitet və ixtisaslarda pilot layihə kimi tətbiq etmək mümkündür. Yəni Azərbaycanda bütün universitetlər üçün deyil, bu model bəzi fakültə və proqramlar üçün sınaqdan keçirilə bilər. Texniki və peşə yönümlü fakültələrdə (məsələn, informasiya texnologiyaları, turizm, biznes idarəçiliyi) 3 illik intensiv proqram səmərəli ola bilər. Amma dil, pedaqoji, humanitar və tibb kimi sahələrdə 4 illik (və ya daha çox) təhsil qalmalıdır, çünki burada həm praktik, həm də nəzəri baza zəngin və çoxşaxəlidir. Digər tərəfdən isə təhsil müddətinin 3 ilə endirilməsi beynəlxalq uyğunsuzluq problemi yarada bilər. Əksər ölkələrdə bakalavr təhsili 4 ildir. Düzdür, əsas məsələ qazanılan kredit sayı və əldə edilən diplom olsa da, 3 illik proqramlar bəzən tanınma, nostrifikasiya və ekvivalentlik məsələsində çətinlik yarada bilər (xüsusən də, Avropa və ABŞ universitetlərinə müraciət zamanı). Ümumiyyətlə, əgər tədris proqramları əmək bazarının real tələblərinə uyğun şəkildə yenilənərsə və praktik yön daha güclü olarsa, üçillik model Azərbaycan universitetləri üçün də IKT bacarıqları yönümlü və qeyd etdiyimiz kimi, biznes ixtisaslarında uğurlu ola bilər. Lakin bu dəyişiklik özü də tələsik deyil, mərhələli və elmi əsaslarla həyata keçirilməlidir”.
Ayhan
20:41 11.10.2025
Oxunuş sayı: 1243
