Deputat həyacan təbili çaldı: Bu gün üçün Azərbaycana iki aktiv təhlükə var - biri milli, digəri dini məsələdir

Hazırda Azərbaycanın ictimai və siyasi gündəmində bir neçə önəmli məsələ var. Bu məsələlər sırasına Qarabağa Böyük Qayıdış layihəsi, gənclərin mənəvi və sosial durumu, eləcə də dinin ictimai proseslərdə rolunu qeyd edə bilərik. Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün təmin olunmasından sonra qarşıya çıxan əsas çağırışlardan biri – azad edilmiş ərazilərdə vətəndaşların məskunlaşdırılması – həm dövlətin uzunmüddətli planlaşdırmasını, həm də cəmiyyətin sosial məsuliyyətini ön plana çıxarır. Bu istiqamətdə həyata keçirilən “Böyük Qayıdış” layihəsi təkcə infrastruktur quruculuğu yox, eyni zamanda milli kimliyin və dövlətçilik düşüncəsinin yenidən formalaşdırılması baxımından əhəmiyyətlidir. Digər mühüm məsələlərdən biri isə Azərbaycan gəncliyinin bugünkü vəziyyətidir. Qloballaşma, informasiya axını və dəyərlərin transformasiyası fonunda gənclərin bir hissəsi mənəvi boşluq, ideoloji zəiflik və sosial təcrid hissi ilə üz-üzə qalıb. Bu, təkcə ailələrin və  təhsil sisteminin deyil, bütövlükdə cəmiyyətin və medianın birlikdə həll etməli olduğu məsələdir.

Bütün bu çağırışlarla yanaşı, dinin cəmiyyətdəki yeri və təbliği də Azərbaycanın təhlükəsizlik və sabitlik gündəmində əhəmiyyətli mövzulardandır. Dinin siyasiləşdirilməsi, xarici təsirli təriqətlərin təsir gücünün artması, radikal ideologiyaların yayılması kimi problemlər artıq latent təhlükə olmamaqla bərabər, açıq müzakirəyə çevrilib. Dövlətin bu sahədə həyata keçirdiyi siyasətə paralel olaraq ictimai nəzarət və ideoloji dəstək də gücləndirilməlidir.

Bu və digər mövzularla bağlı Milli Məclisin deputatı Ceyhun Məmmədov Crossmedia.az-a geniş müsahibə verib.

- Ceyhun müəllim parlamentdəki fəaliyyətinizdən əlavə müntəzəm olaraq tədbirlərdə, konfranslarda iştirak edirsiniz. Bu qədər çoxsaylı və dinamik fəaliyyət sizi yormur?

- Mən birinci onu qeyd etmək istəyirəm ki, Crossmedia.az-ın yeni fəaliyyətə başlamasına baxmayaraq, sizin kollektivdə, gənclərdə xüsusi bir fəallıq görürəm. Yaratdığınız media qurumunun Azərbaycan mətbuatında öz yeri var. Bu fəaliyyətiniz davam edərsə bu yer daha da möhkəmlənəcək. Bu şərəfli işdə mən sizə uğurlar arzulayıram.

Fəaliyyətimə gəldikdə isə deyə bilərəm ki, bu fəaliyyət çoxşaxəlidir. Adətən, ümumi götürəndə biz cəmiyyətdə müxtəlif baxışların, görüşlərin şahidi oluruq. Bu ifadəni bir dəfə müəllimlərlə bağlı demişdim. İndi də millət vəkilləri ilə bağlı demək istəyirəm. Millət vəkili olmaq çox çətin bir işdir. Yenə təkrar edirəm, bəzən olur ki, cəmiyyətdə bu işi bilən, bilməyən insanlar fikir yürüdürlər. Həm daxildən həm də xaricdən bəzi qüvvələr deputatlar haqqında mənfi fikir formalaşdırır. Amma mən bu prosesin içində olduğuma görə deyə bilirəm ki, bu iş çox ağır işdir. Təsəvvür edin siz günün 24 saatı telefonla, mesajlarla olursuz. Bu ismarıclar bəzən profilə uyğun olur, bəzən olmur. Tədbirlərlə, görüşlərlə bağlı müraciətlər olur. Bunların hər birini çatdırmaq həqiqətən çətindir. Burda o məsələ də var ki, insanların tələbləri də bir sıra hallarda əsaslı və əsassız qruplara bölünür. Amma onu da başa düşürük ki, vətəndaşlarımızın da öz millət vəkillərindən gözləntiləri var. O mənada elə mənə tez-tez sual verirlər ki, necə çatdıra bilirsiz? Mən həqiqətən tədbirlərə çox gedirəm. Mənim prinsipim, fəlsəfəm ondan ibarətdir ki, hansısa tədbirdə faydalı ola bilərəmsə mən o tədbirə qatılıram. Parlamentdə mənim qədər çox tədbirə qatılan yoxdur. Demək olar mən heç bir tədbirdən imtina eləmirəm. Düşünürəm ki, mən orda faydalı olub, müəyyən məsləhətlər verə bilərəm. Məsələnin digər tərəfi də odur ki, səmimi olsaq son vaxtlar yorulduğumu da hiss edirəm. Təsəvvür edin hər gün 5-6 tədbir, bundan əlavə şənbə və bazar günləri də tədbirlər olur. Millət vəkilləri insanlar tərəfindən əsaslı əsassız tənqidlərə məruz qalsalar da böyük əksəriyyətinin görüş zamanı orda səni gözlədiyini görürsən. Millət vəkillərinin iştirakı ilə insanlar bir az da ruhlanırlar, dövlətin onların yanında olduğunu hiss edirlər və bu insanlara stimul verir. Eyni zamanda biz insanlara da tez-tez deyirik, çünki bəzi hallarda inciyirlər. Bəzən elə olur ki, bir gündə eyni saatda bir neçə tədbir olur. Və hər birinə qatılmaq imkanı olmur. Ümumən son 5-6 ildə hər gün biz dörd təkər üstündə olmuşuq. Yəni fəaliyyətimiz parlamentlə məhdudlaşmır. Müəyyən mənada çalışırıq çatdıraq, hər kəsə kömək olaq. Amma belə olan halda da nə istirahət etmək olur, bəzən elə olur yemək belə yeyə bilmirsən. Amma çalışırsan ki, vətən yolunda öz xidmətini göstərəsən. 

- Dövlət orqanlarına göndərdiyiniz müraciətlərə operativ cavab verilirmi?

- Əslində bu fürsətdən istifadə edərək, bir neçə məqamın üstündə xüsusi dayanmaq istəyirəm. Məsələn biz ilk gündən qarşımıza bir məqsəd qoyduq ki, kommunikasiya ilə işləyəcəyik. Biz bu gün bütün platformalarda varıq. Və bu platformaların hər birindən vətəndaşlar yazırlar, müraciət edirlər. Bizdə elədir ki, tək öz seçicilərim yox, Azərbaycanın müxtəlif yerlərindən müraciətlər olur. Təsnifatlandırsaq, əsasən işlə bağlı, maddi yardımlarla bağlı müraciətlər olur. İşlə bağlı müraciətlər belədir ki, biz işə götürən deyilik, ayrı-ayrı qurumlarla çalışırıq ki, sözün əsl mənasında müraciəti yerinə yetirək. Məni bu prosesdə ən çox üzən insanların məsələyə anlayışla yanaşmamasıdır. İnsanlar gəlir, müraciət edir. Amma bütün bu müraciətləri həll edə bilmək bizim imkanlarımız xaricindədir. Həmçinin maddi yardımla bağlı müraciətlər də çox olur. Biz mümkün qədər dəstək olmağa çalışırıq. Mənim doxsan min seçicim var. Her seçkidən sonra mən o seçicilərlə görüşürəm, müəyyən qədər problemlərini həll etməyə çalışıram. İnsanların baxışı, yanaşması, təsəvvürü fərqlidir.

Qaldı ki, dövlət qurumları ilə yazışmalara, əksər dövlət qurumları məsələyə həssas yanaşır. Amma biz açıq şəkildə həqiqəti də deməliyik. Məsələn qurumlar arasında müraciətlərə ən operativ və yerinə yetirilməsinə səy göstərən qurum Daxili İşlər Nazirliyidir. Hər bir müraciətə Daxili İşlər naziri Vilayət Eyvazovun birbaşa özü imza atır. Hansı məsələ ilə bağlı müraciət edirsənsə o həssas münasibəti və reaksiyanı görürsən. Bəzi strukturlar var ki, mən bunu parlamentdə də demişdim, şablon cavablardır. Və o şablon cavabı verəndə bəzən problem yaradır. Çünki bugün Azərbaycan cəmiyyətinə ən rahat əlçatan dövlət məmurlərından biri deputatlardır. Və insanlar deputatlardan çox şey gözləyir. Müraciət edirlər mənə, mən də hansısa quruma. Bu qurum məsələyə həssas yanaşmayanda vətəndaş sənin üstünə gəlir. İndi parlamentdə də bununla bağlı müzakirələr gedir. Fərqli qurumlar üzrə konkret şəxslər müəyyənləşdirilibdir. Məsələn hər bir nazirlikdə müəyyən şəxslər təyin olunub ki, bizim müraciətlərimizə, suallarımıza cavab verilsin. Amma ümumən desək, məsələnin həlli istiqamətində addımların əksər qurumlar atır. 

- Sülh sazişi məsələsini, prezidentin bu istiqamətdəki siyasətini öz seçicilərinizə nə dərəcədə çatdıra bilirsiniz?

- Mən düşünürəm ki, bu gün bizim hər birimizin qarşısında duran əsas vəzifə cənab prezidentin həyata keçirdiyi siyasətin açıqlanmasıdır. O mənada düşünürəm ki, həm də bizim üzərimizə güclü missiya düşür. Elə məsələlər var ki, onu dövlət başçısı deyə bilmir, elə məsələlər var ki, onların fərqli formada deyilməyə ehtiyacı var. O mənada mən düşünürəm ki, xüsusən millət vəkilləri bu məsələlərə həssas və diqqətli yanaşmalıdır. Burda digər bir önəmli məsələ seçicilərlə görüşdür. Ayda ən az iki dəfə görüş keçiririk. Bu əslində fərdi qəbuldur. Amma mən bu fərdi qəbullardan da əvvəl insanlarla yarım saat, bəzən daha çox söhbətlər edirəm. Sülh sazişi, hazırkı vəziyyət, dövlətimizin sosial siyasəti, böyük qayıdış və digər məsələlər barədə geniş fikir mübadiləsi aparırıq. Vətəndaşla dövlətin məsələlərə baxış bucağı eyni deyil. Vətəndaş ancaq öz aspektindən baxır amma dövlət tamam başqa aspektdən. Ona görə də seçicilərin maarifləndirilməsi, onlarla sıx işin qurulması önəmlidir. Düşünürəm ki, bu mənada da millət vəkillərinin üstünə bir missiya düşür - bu siyasətin açıqlanmasını, mahiyyətini insanlara çatdırmaq. İnsanlar istəyir ki, hamısı birdən qayıtsın. Bu mümkün deyil. Soruşurlar nə üçün? Portalın ləğvi təklifini verirlər. Bu mümkün deyil. Soruşurlar nə üçün? Bu mənada biz maarifləndirmə təbliğat işi ilə biz davamlı insanlarla bu barədə məsələləri danışır, müzakirə etməliyik. 

- Qarabağa qayıdan bəzi məcburi köçkünlər onlara verilən evlərin şəraitindən şikayət edirlər. Siz bu barədə nə deyə bilərsiniz?

- Mən bu məsələlərin hər birinə açıq münasibət bildirməyin tərəfdarıyam. Bunu görüşlərdə də çox kəskin vurğulayıram. İnsanlar bəzən dövlətin gördüyü işləri anlamaq istəmirlər. Mən bir dəfə bunu mətbuatda açıqladım və bu bütün mətbuatda geniş müzakirə olundu. Və bəzi yoldaşlar da məndən incidirlər. Cəmiyyətdə müzakirə gedirdi ki, dövlət evi məcburi köçkünlərə verir, onlar da evi alıb qayıdır Bakıya. Sual o idi ki, "bu evlər məcburi köçkünlərdən alınmalıdırmı? Mən demişdim "bəli". Onun üstündə böyük müzakirələr getdi. Mən yenə də öz fikrimdə qalıram. Dövlət evi tikib sənə verib, sən orda qalasan deyə. Ermənistan niyə Qarabağı, Şərqi Zəngəzuru əlində saxlaya bilmədi? Çünki məskunlaşma aparmadı. Biz məskunlaşma apara bilməsək, işimiz çətin olar. Belə məsələlər tez-tez olur. Əslində bunlar müzakirəyə çıxarılacaq məsələlər də deyil. Amma mən düşünürəm ki, həqiqətlər deyilməlidir ki, insanlar bundan nəticə çıxarsın. Tutaq ki, bir insan məskunlaşmağa gedir. Evində bir lampa yanıb, deyir bunu mütləq dövlət düzəltməlidir. Dövlət onsuz da kömək edir. Həmin evin tikilməsində elə dövlət nə qədər xərc çəkib. Nolar ki, bir lampanı siz dəyişin. Bu evlər çox qısa müddətdə tikilib verilib. Ola bilər ki, müəyyən nüasnlar olsun. Tutaq ki, bir kafel düşüb. Bunun videosunu çəkib paylaşmaq düzgün deyil. Tutaq ki, dövlət torpaqları azad etdi, dedi gedin tikin evlərinizi.

Hansı pulla tikəcəkdiniz? Bəzən insanlar oturub dövlətin ayırdığı vəsaiti hesablayırlar. Tutaq ki evin qiyməti 100 manat ola bilər. Amma qaz var, su var, işıq var. Bəs bunlarin xərci? Siz özünüz onu edə bilərsinizmi? Dövlət bunların hamsını edib. Bəs siz bunu niyə qiymətləndirmirsiniz? Bu anlamda iki dəqiqədən bir şəkil çəkmək, video çəkmək lazım deyil. Axı bizim gözümüzün qabağında gecə-gündüz çalışan vuruşan bir prezident var. Qarabağda görün nə qədər iş gördü. Ona görə də insanlar özləri də bu məsələlərdə mən düşünürəm ki, diqqətli olmalıdır. Bu kimi kiçik nüansları qlobal problemə çevirmək lazım deyil. Bizi ermənilər də izləyir, görür. Axı bu boyda işin fonunda bir lampanın yanmaması, bir kafelin düşməsini çəkmək nə qədər düzgündür? Məsələn başqa bir məsələ hamı iş istəyir. Hamını birdən-birə işlə təmin etmək də mümkün deyil. İnsanları köçürmək, məskunlaşdırılmaq uzun və ağır prosesdir. İnsanlar anlayışla qarşılamalıdır.

- Zəngəzur dəhlizindən keçib Naxçıvana gedə biləcəyikmi?

- Mən düşünürəm ki, o günə az qalıb. Buna heç bir şübhə yoxdur. Əslində biz bu gün yaşadıqlarımızı əvvəldən praqnozlaşdıra bilmirdik. Neçə nəfər düşünürdü ki, Xankəndiyə qayıda bilərik? Cənab prezidentin həyata keçirdiyi siyasətin məntiqi ardıcıllığına baxanda təhlil edəndə biz onu görürük ki, bir-bir məqsədlərimizə nail oluruq. Bizim şübhəmiz yoxdur ki, Zəngəzur dəhlizi də reallaşacaq. Çünki ortada bir dəmir iradə var. Mən düşünürəm ki, bu kifayət qədər mürəkkəb prosesdir. Lakin həm də məndə qəti əminlik var ki, Qarabağı, Şərqi Zəngəzuru azad edən müzəffər Ali Baş Komandan Zəngəzur dəhlizinin də açılmasına nail olacaq. Bunun üçün lazım olan bütün addımlar atılır.

- Biz Ermənistana gedə biləcəyik, ermənilər bura gələ biləcək?

- Niyə də yox? 

- Bu qədər yaşanan hadisədən sonra necə olacaq proses?

- Buna ən yaxşı cavabı cənab prezident Əbu-Dabi görüşündə verdi. Xatırlayırsızsa toplantıda erməni nümayəndələri ilə görüşdü. Bəzən bizim cəmiyyətdə belə düşüncələr çox olur yaşanmış hadisələrlə bağlı. Biz böyük millətik. Biz qələbəmizi təyin etmişik, torpaqlarımızı azad etmişik. Bu münasibətlərin normallaşması həm bizim üçün həm də Ermənistan üçün önəmlidir. Yəni bu bölgə sülh bölgəsi, əmin-amanlıq bölgəsi olmalıdır. Ona görə də biz ayıq olmalıyıq. Cənab prezidentin hər zaman dediyi kimi "keçmişi unutmamalıyıq, amma gələcəyə də baxmaq lazımdır". Təbii ki,  burda biz insanlarımızın aldığı maddi-mənəvi zədələri də unutmamalıyıq. Əslində bu kifayət qədər çətin bir hissdir. Çünki doğmasını, yaxınını itirən bir insan üçün bu normallaşma prosesi çətin duyğularla müşahidə olunacaq. Amma biz bunu aşmalıyıq. Çünki biz məqsədimizə nail olmuşuq. Bölgənin normallaşması olmalıdır. Biz hazırda Zəngəzur dəhlizindən danışırıq. Münasibətlər normallaşmasa Zəngəzur dəhlizi necə açıla bilər? Bu Ermənistan ərazisindən keçir. Nifrət davam etsə, bir nəticə olacaqmı? Biz artıq o tarixi keçmişdə qoyaraq gələcəyə baxmağı bacarmalıyıq. Eyni zamanda da keçmişi unutmamalıyıq. Çünki mən düşünürəm ki, biz ayıq olmasaq bir müddətdən sonra Ermənistan yenidən baş qaldıracaq. Necə ki, bu tarixdə baş verib, biz buna imkan verməməliyik. Bizim başımıza nə iş gəlibsə tarixi bilməməyimizdən, unutqanlığımızdan gəlib. Ona görə də biz bunu unutmamalıyıq. Amma bu hisslərlə də davamlı yaşamamalıyıq. Çünki bu hisslər bizə növbəti məqsədlər üçün mane olacaq.

- Bizim qalibiyyətimiz tək ermənilərə təsir etməyib. Şimal və cənub qonşularımız da narahat görünür. Rusiya ilə necə edəcəyik? Bu məsələləri necə tənzimləyəcəyik? 

- Mən əslində düşünürəm ki, burada bir neçə vacib məqam var. Hər iki dövlətin həyata keçirdiyi siyasət nəticəsində cəmiyyətlərdə dövlətlərə qarşı nifrət var. İranın siyasəti, Rusiyanın siyasəti yəni tam olaraq dövlətdən söhbət gedir. Gedən proseslər dövlətlərin siyasətlərinə nifrət yaradıb. Nəzərə almalıyıq ki, İran da, Rusiya da bizim qonşumuzdur. Nə İran nə Rusiya nə də biz burdan köçəsi deyilik. Biz münasibətlərimizi qorumağa çalışmalıyıq. Həm İran həm Rusiya ilə. Xüsusən informasiya müharibəsi bugün amansız gedir.

Diqqətlə baxsanız məqsədli şəkildə qərbdən, bəzən də bizim içimizdən mediada həm İrana, həm də Rusiyaya qarşı bir xətt var. Dəqiq olan-olmayan informasiyaları paylaşırlar. Biz bu kimi məsələlərdə diqqətli olmalıyıq. Son günlər İran prezidentinin maşınının benzininin bitməsi ilə bağlı xəbərlər çıxır. Bunun da bu qədər müzakirəsinə ehtiyac yoxdu. Bu bir xəbər kimi də qalmalıdır. Biz Rusiya ilə də, İran ilə də bağlı dəqiqləşdirilməmiş heç bir məlumatı yaymamalıyıq. Rusiya və İranla münasibətlərimizin kəskinləşməsinə mane olmalıyıq. Çünki İranda bizim soydaşlarımız yaşayır. Onların düşüncəsi, baxışı da fərqlidir. Düşünürlər ki, indiki İran onların dövlətidir. Rusiyada da bizim çoxlu soydaşımız yaşayır. Ona görə də asaq, kəsək, qıraq kimi çağırışları dayandırmaq lazımdır. Bu gün bir sıra qərb dairələri də İranla Rusiya ilə münasibətlərimizin normallaşmasını istəmirlər. Ona görə dövlət lazım olan məsələləri, diplomatik münasibətləri tənzimləyir. Amma biz proseslərə daha həssas yanaşıb, diqqətlə addımlamalıyıq. Dövlət başçısının da dediyi kimi biz elə layları tərpətmişik ki, uzun illər həm Rusiyada, həm İranda, həm Qərbdə siyasətçilər bu reallıqları qəbul edə bilməyəcəklər. Biz həm də o prizmadan baxmalıyıq məsələlərə. Bu cür açıqlamaların, ziddiyyətli və dəqiq olmayan informasiyaların yayılması, zaman-zaman bu reallıqların qəbul olunmadığını göstərir.

- Gənclərlə görüşlər, danışıqlar effekt verirmi? Bu gün gənclərə qarşı sanki bir ictimai narahatlıq var sosial şəbəkələrdə. Bu haqda nə deyə bilərsiniz?

- Mən bu məsələyə cavab verərkən birinci demək istəyirəm ki, sualı belə qoyaq "biz gənclərlə nə dərəcədə sıx işləyə bilirik?". Bu bir acı həqiqətdir ki, bizim ali təhsil müəssisələrimiz gənclərlə sıx işləyə bilmirlər. Və eyni zamanda bizim ailələrimiz də gənclərlə sıx işləyə bilmir. Bu gün gənclərdə böyük mənəvi boşluq var. Həqiqətən gənclərimizdə ideoloji boşluq var. Bir daha təkrar edirəm universitet sadəcə təhsil verməli deyil. Gəlin təhlil aparaq ki, bizim ali təhsil müəssisələrimiz gənclərlə ideoloji işi hansı səviyyədə aparır. Nəyə sahib çıxmasan mütləq ona başqası sahib çıxacaq. Ona görə də bu gün Azərbaycan gəncliyinin bir hissəsi narkotik qurbanıdır, bir hissəsi xaricdən gələn dini cərəyanların, bir hissəsi qərbdən gələn müxtəlif tendensiyaların qurbanıdır. Dövlətin tədbirləri var, müəyyən işlər aparılır. Amma hər işi dövlət başçısından gözləmək də lazım deyil. Biz də bu məsələlərdə müəyyən addımlar atmalıyıq. Reallıqdır ki, Azərbaycan gəncləri çox potensiallı gənclərdir. Bu gün Azərbaycan gənclərinin içində bir nigarançılıq var ki, onları heç kim anlamır, başa düşmür. Çox təəsüf ki, bunu bəzən ailələr də tətikləyir, universitetlər də tətikləyir. Gənclər də düşünür ki, qaçsın getsin xaricdə yaşasın. Xaric burdan yaxşıdırmı? Xeyr. Yəni reallıqla baxanda bu imkan, bu şərait xaricdə yoxdur. Ona görə gənclərlə sıx iş aparılmasına onlarla davamlı olaraq bacarıqlarının aşkar edilməsi istiqamətində işlər görməyə ehtiyac var. Bu gün müəyyən qədər də fərdiyyətçilik var. Özü işləsin, özünü inkişaf etdirsin, ancaq özü. Ona görə mən gənclərlə sıx işləyirəm. Görüşürük, çalışırıq. İndiki gənclər sosial media gəncləridir. Onların beyninin bir hissəsində küləklər əsir, onların bir hissəsi bütün gününü sosial mediada keçirir. Ona görə dəyərlərin transformasiyasi da gedir. Gənclər üçün vətən anlayışı artıq heç bir məna kəsb etmir. Ona görə gənclərlə ideoloji iş istiqamətində səylərimizi gücləndirməliyik. Bu istiqamətdə də davamlı və geniş addımlar atmalıyıq. 

- Siz ixtisasca ilahiyyatçı alimsiz. Cəmiyyətimizdə din adı altında törədilən təxribatlar qarşı dayana bilirikmi?

- Məsələyə dərindən baxsaq deyə bilərik ki, biz bu proseslərin qabağında dayana bilmirik. Bu məsələdə acizlik. Üst qatda hər şey yaxşı görünə bilər. Amma bu gün Azərbaycan üçün ən ciddi təhdid hər şeydən öncə yanlış anlaşılan və təbliğ olunan dindir. Növbəti illərdə Azərbaycanda ən ciddi təhlükə siyasiləşmiş, təriqətləşmiş dinlə gələcək. Siz təhlükə məsələlərinə baxsanız, təsnifatlaşdırmaq istəsəniz görə bilərsiniz. Bu gün üçün iki aktiv təhlükə varsa biri milli məsələdir biri də din.

Hər iki məsələdə də alt qatda çox ciddi işlər gedir. Üzdə hər şey əla, hər şey yaxşı olsa da alt qatda çox ciddi proseslər gedir və bunlar çox narahatedici proseslərdir. Xaricdən də bu işlər gedir ki, Azərbaycanda gələcəkdə məzhəb zəminində münaqişələr yaransın. Bu mənada hər iki məzhəb arasında çox ciddi rəqabət var. Hər iki məzhəbin ardıcıllarının sayı sürətlə artmaqdadır. Bu proseslər yalnız məscidlərdə deyil, kənarda da çox ciddi formada gedir. Biz zamanında bu məsələdən danışırdıq. Biz Azərbaycanın din modelindən danışırdıq. Vaxt gəldi ki, bəziləri dedi Azərbaycanın din modeli ola bilməz. Söhbət yeni bir dinin ixtirasından getmir. Biz Prezident Administrasiyasında olanda bir sənəd hazırladıq. "Azərbaycan dövlətinin din siyasəti konsepsiyası". Və bu konsepsiya hazır oldu. Bunu bir neçə dəfə də qaldırmışam, amma geniş müzakirələrə rəğmən qəbul edilməyib. Bizim çox aydın bir konsepsiyamız olmalıdır. Hərə çıxır bir şey danışır. Bu gün biz cənab Prezidentin siyasətində dinə olan qayğını, sevgini, hörməti görürük. Burada siyasi müstəvidə işlər getməlidir. Formal tədbirlər bu prosesə ciddi töhfə vermir.

Müsahibəni hazırladı:

Ayhan