İsrailin Suriya ilə bağlı yeni gizli planları var
Suriyada 2011-ci ildən bəri davam edən müharibə, ölkənin daxili və xarici siyasətində ciddi dəyişikliklərə səbəb olub. Bu münaqişə, yalnız Suriya xalqının deyil, regional və qlobal güclərin də maraqlarını əhatə edən bir istiqamətdə cərəyan edir. İsrailin Suriyadakı mövqeyi, xüsusilə Qolan təpələri ilə bağlı apardığı siyasət, bu kontekstdə xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Əsəd rejiminin devrilməsi və ölkədəki siyasi boşluq fonunda, İsrailin Suriyadakı hərbi obyektləri hədəf alması və Qolan təpələri üzərindəki mövqelərini gücləndirmək istəyi, bu regionda yeni geosiyasi realıqların formalaşmasına səbəb olub. İsrailin bu hərəkətləri, yalnız təhlükəsizlik narahatlıqları ilə deyil, həm də uzunmüddətli strateji maraqları ilə əlaqələndirilir.
Mövzu ilə bağlı Crossmedia.az-a açıqlama verən politoloq Yusif Bağırzadə Əsəd rejiminin devrilməsindən sonra İsrailin Suriyaya hücumları Qolan təpələri yaxınlığındakı bufer zonaya yerləşməsi fonunda baş verdiyinə diqqət çəkib:
"İsrail hökuməti bunun “təhlükəsizlik səbəbləri” ilə bağlı olduğunu bildirib.
İsrail Suriyadakı ən mühüm hərbi obyektləri, o cümlədən Suriyanın hava limanlarını və onların anbarlarını, aviasiya eskadrilyalarını, radarları, hərbi siqnal stansiyalarını, Suriyanın əksər bölglərində çox sayda silah və sursat anbarlarını hədəf alır.
Məsələ burasındadır ki, Dəməşqə və ölkə ərazisinin əhəmiyyətli bir hissəsinə nəzarəti ələ keçirən Suriya müxalifəti arasında İsraillə qarşıdurmanı davam etdirmək niyyətində olduqlarını bəyan edən qüvvələr mühüm rol oynayır. Onların arasında ən böyük qrup Heyət Təhrir əl-Şamdır. İsrail də gələcəkdə Suriyadan gələ biləcək təhlükənin qarşısını ala bilmək, eləcə də Qolon təpələri ətrafında öz mövqelərini gücləndirmək üçün indiki vəziyyətdən istifadə edir. Hələ ki, ölkənin bütün ərazilərinə nəzarət edən vahid hökumətin olmaması və qarışıqlıq fonunda Suriyanın müdafiə qabiliyyətinin maksimum zəiflədilməsi üçün çalışır".
Politoloq İsrailin Suriyanı yenidən hədəf almasının digər səbəblərindən də danışıb:
"Bir başqa səbəb isə şübhəsiz ki, İsrailin Suriyanın gələcəyində hansısa mənada söz sahibi olmaq və müəyyən maraqlarını təmin etmək istəyindən qaynaqlanır. Bu xüsusda Qolon təpələri ilə bağlı məqam İsrail üçün xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Netanyahu bildirib ki, Qolan təpələri əbədi olaraq İsrailin bir hissəsi olaraq qalacaq. İsrail baş naziri bununla bağlı ABŞ-nin yeni seçilmiş prezidenti Donald Trampa 2019-cu ildə Qolanın ilhaqını dəstəklədiyinə görə təşəkkürünü də bildirib. Qeyd edim ki, Vaşinqtondan başqa heç kim ilhaqı qanuni saymayıb.
Odur ki, İsrail də indi Qolon təpələrinin öz ərazisi olaraq tanınması üçün gələcək hakimiyyətə qarşı təsir elementləri formalaşdırmağa cəhd edir. Təbii ki, bu İsrailin bütün Suriya ərazisinə nəzarəti ələ keçirmək kimi başa düşülə bilməz. İsrailin buna imkanlarının çatması mümkün deyil".
Ekspert sonda sözü gedən halın baş verdiyi təqdirdə İsrailin təkcə Suriya ilə deyil, həm də yeni hakimiyyətə dəstək verən güclərlə də üz-üzə qala biləcəyini də vurğulayıb.
Banuçiçək Kalbalıyeva
12:19 14.12.2024
Oxunuş sayı: 14419
