ABŞ-nin mövqeyinin dəyişməsi Avropa siyasətinə ciddi təsir göstərəcək
ABŞ-nin yeni Milli Təhlükəsizlik Strategiyasında transatlantik tərəfdaşlığın artıq keçmişə çevrildiyi bəyan edilib və Vaşinqtonun Avropaya münasibətində kəskin dəyişiklik açıq şəkildə nümayiş olunub.
Crossmedia.az "İzvestiya"-ya istinadən xəbər verir ki, sənəddə Ukraynadakı münaqişənin operativ danışıqlar yolu ilə həllinin ABŞ-nin maraqlarına uyğun olduğu vurğulanır. Lakin Vaşinqton Avropa rəsmilərini real vəziyyətə uyğun olmayan illüziyalara sahib olmaqda, qeyri-sabit azlıq hökumətlərinə güvənməkdə və demokratik prinsipləri pozmaqla hakimiyyəti qorumaqda ittiham edir. Strategiya həmçinin Avropanın nəzarətsiz miqrasiya, senzura, milli kimliyin itirilməsi və doğum səviyyəsinin azalması kimi problemlərlə sivilizasiya böhranına sürükləndiyini bildirir. ABŞ administrasiyası NATO-nun mövcudluğunu şübhə altına aldığını və müdafiə məsuliyyətini Avropanın öz üzərinə götürməli olduğunu qeyd edib.
ABŞ prezidenti Donald Tramp açıqlamasında Avropa liderlərini zəiflikdə günahlandırıb və Londonla Parisin immiqrasiya yükü altında çökdüyünü bildirib. Bununla belə, o, Macarıstanın baş naziri Viktor Orban və Türkiyə prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanı dəstəklədiyini vurğulayıb, eləcə də Avropanın ifrat sağçı partiyalarının yüksəlişinə müsbət yanaşdığını qeyd edib.
Almaniya üçün Alternativ partiyası Trampın açıqlamalarını müsbət qarşılayıb və bunu uzun müddətdir davam edən siyasi təcridin zəifləməsi baxımından fürsət kimi qiymətləndirib. Fransa Milli Assambleyasının lideri Jordan Bardella isə ABŞ-nin Avropa siyasətinə müdaxiləsini qəbul etmədiyini, Vaşinqtonun Avropa ölkələrinə “tələbkar müstəmləkələr” kimi yanaşdığını bildirib.
Avropa Şurasının sədri Antonio Kosta ABŞ-nin yeni strategiyası ilə razılaşmadığını açıqlayaraq, Brüsselin Vaşinqtonun təzyiqlərini qəbul etməyəcəyini deyib. O əlavə edib ki, Avropa bundan sonra ABŞ-nin ritorikasına uyğun şəkildə öz mövqeyini müəyyən etməli olacaq.
Almaniya kansleri Fridrix Merz isə bəzi tənqidlərin əsaslı olduğunu etiraf edərək Avropanın təhlükəsizlik məsələlərində ABŞ-dən daha müstəqil hərəkət etməli olduğunu bildirib.
ABŞ ilə münasibətlərdə yaranan gərginlik Avropanı təhlükəsizlik sahəsində yeni siyasi kurs formalaşdırmağa məcbur edəcək. Sağçı qüvvələrin artan təsiri, institusional parçalanma və iqtisadi çətinliklər isə qitədə siyasi balansın daha da dəyişəcəyini göstərir. Qlobal dəstəyin azalması fonunda Avropa öz resurslarına əsaslanaraq yeni təhlükəsizlik və idarəetmə modelini müəyyən etməyə məcbur olacaq.
21:20 10.12.2025
Oxunuş sayı: 1156
