Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatı: Atmosferdə karbon qazının səviyyəsi rekord həddə çatıb
Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatının (ÜMT) yeni hesabatı göstərir ki, atmosferdəki karbon qazının konsentrasiyası müşahidələr tarixində ən yüksək səviyyəyə çatıb. Reuters xəbər verir ki, bu artım qlobal istiləşmənin daha da artması və ekstremal hava hadisələri riskini artırır.
Gələn ay Braziliyada keçiriləcək BMT-nin İqlim Dəyişmələri Konfransı ərəfəsində açıqlanan məlumatlara görə, orta qlobal CO₂konsentrasiyası 2023-cü ildən 2024-cü ilə qədər milyonda 3,5 hissə artıb – bu, 1957-ci ildə müntəzəm ölçmələrin başlanmasından bəri ən əhəmiyyətli artımdır.
Ekspertlər karbon qazının səviyyəsinin yüksəlməsini qazıntı yanacağının davam edən yandırılması və miqyaslı, xüsusilə də Cənubi Amerikada meşə yanğınları ilə əlaqələndirirlər. ÜMT emissiyaların azaldılması üçün təcili tədbirlərin görülməsinin vacibliyini vurğulayır.
Ümumdünya Meteorologiya Təşkilatının Baş katibinin müavini Ko Barretin bildirdiyinə görə, CO₂və digər istixana qazlarının tutduğu istilik iqlimə dağıdıcı təsir göstərir və ekstremal hava hadisələrini gücləndirir.
Qeyd edilir ki, digər əsas istixana qazları- metan və azot oksidinin konsentrasiyası da sənayedən əvvəlki səviyyələrlə müqayisədə müvafiq olaraq 16% və 25% artaraq rekord səviyyələrə çatıb.
Atmosferdə CO₂ konsentrasiyalarının artım templəri yüksəlir. 1960-cı illərdə orta illik artım 0,8 ppm olduğu halda, son on ildə bu nisbət üç dəfə artaraq ildə 2,4 ppm-ə çatıb. Ümumdünya Mütüorologiya Təşkilatının məlumatına görə, cari karbon qazının səviyyəsi 423 ppm-ə çatıb ki, bu da sənaye inqilabından əvvəlki səviyyədən 52% yüksəkdir. Hazırda istehsal olunan emissiyalar bu qazın atmosferdə uzun müddət qalması səbəbindən yüz illər boyu qlobal iqlimə təsir göstərəcək.
İllik CO₂emissiyalarının təxminən yarısı ənənəvi olaraq meşələr və okeanlar tərəfindən udulurdu. Lakin qlobal temperatur yüksəldikcə bu təbii buferlər effektivliyi itirir. Okeanlar isti suda karbon qazını daha çətinliklə həll edir, quruda olan ekosistemlər isə quraqlıq və yanğınlardan əziyyət çəkir.
08:31 17.10.2025
Oxunuş sayı: 1146
