Azərbaycan Türk dövlətləri ilə həm ikitərəfli, həm də çoxtərəfli formatda münasibətlərin inkişafına xüsusi önəm verir -RƏY
Azərbaycan türkdilli aləmə, Türk dünyasına aid olan dövlətlər arasında əməkdaşlığa hər zaman öz dəstəyini verib.
Prezident İlham Əliyev ADA Universitetində keçirilən “Yeni dünya nizamına doğru” mövzusunda beynəlxalq forumda çıxışı zamanı deyib ki, Azərbaycan türkdilli aləmə, Türk dünyasına aid olan dövlətlər arasında əməkdaşlığa hər zaman öz dəstəyini verib.
“Bizi tarix, etnik köklər birləşdirir. Dillərimiz arasında oxşarlıqlar var, mədəniyyətlərimiz, adət-ənənələrimiz kifayət qədər oxşardır”, - deyən dövlət başçısı əlavə edib:
“İstərdik ki, bu təşkilat (Türk Dövlətləri Təşkilatı – red.) daha güclü olsun və nəticələrə köklənsin. Bu baxımdan Azərbaycan hər zaman əlindən gələni edib. O ki qaldı, üzv dövlətlər arasında qarşılıqlı əlaqələrə, bizim aramızda çox yaxşı mühit var".
Rəsmi Bakının Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) ilə bağlı mövqeyi konkretdir. Təşkilatın güclənməsi Azərbayanın xarici siyasət kursunda prioritet istiqamətlərdəndir.
Dövlət başçısının səsləndirdiyi fikirlər barədə Crossmedia.az-a danışan Milli Məclisin deputatı Rizvan Nəbiyev söyləyib ki, Azərbaycan Türk dövlətləri ilə həm ikitərəfli, həm də çoxtərəfli formatda münasibətlərin inkişafına xüsusi önəm verir: "Türk dövlətləri ilə münasibətlərin inkişaf etdirilməsi və dərinləşdirilməsi Azərbaycanın xarici siyasətinin prioritet məsələlərindəndir. Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyev bu strategiyanı ADA-da keçirilən "Yeni dünya nizamına doğru" mövzusunda beynəlxalq forumda bir daha gündəmə gətirdi. Azərbaycanın Zəfərindən sonra Prezident İlham Əliyev ayrı-ayrılıqda türk dövlətlərinə və ya müşahidəçi dövlətə 20-dən çox səfər edib və həmin dövlətlərdən də dövlət və hökumət başçılarının Azərbaycana çoxsaylı səfəri olub. Bu, ikitərəfli münasibətlərin intensivliyini göstərir.
Azərbaycanın xüsusilə, Türkiyə, Qazaxıstan və Özbəkistanla münasibətləri strateji tərəfdaşlıq səviyyəsindədir. Qazaxıstanla strateji tərəfdaşlıq və müttəfiqlik münasibətləri haqqında dövlətlərarası müqavilə 2005-ci ilin mayında Bakıda imzalanıb və hər iki ölkənin parlamenti tərəfindən ratifikasiya olunub. Türkiyə ilə 2021-ci ilin iyununda imzalanan Şuşa Bəyannaməsi vasitəsilə münasibətlərimiz strateji müttəfiqlik səviyyəsinə qaldırılıb. Özbəkistanla isə münasibətlərimizin strateji müttəfiqlik səviyyəsinə yüksəldilməsi 2024-cü ilin avqust ayında dövlətlərarası imzalanan müqavilə vasitəsilə həyata keçirilib”.
Deputatın sözlərinə görə, müşahidəçi dövlət Macarıstanla 2014-cü ildən mövcud olan strateji tərəfdaşlıq münasibətlərinin dərinləşdirilməsi haqqında 2023-cü ilin yanvarında Birgə bəyannamə imzalandı: “Azərbaycan və Qırğızıstan Dövlət başçıları 2022-ci ilin aprelində iki ölkə arasında strateji tərəfdaşlıq haqqında sənəd imzalayıb. Bu onu göstərir ki, ikitərəfli müstəvidə türk dövlətləri ilə münasibətlərin inkişafı üçün hüquqi, fundamental baza yaranıb. Çoxtərəfli müstəvidə isə türk dövlətləri arasında münasibətlərin inkişaf etdirilməsi ilə bağlı iki formatı fərqləndirmək lazımdır. Onlardan birincisi Türk Dövlətləri Təşkilatıdır. TDT-nin 2023-cü ildə Şuşa şəhərində qeyri-rəsmi Zirvə görüşü keçirilib və orada Qarabağ bəyannaməsi imzalanıb və bu sənədlə də Türk Dövlətləri Təşkilatının bundan sonrakı inkişaf perspektivləri və digər məsələlərlə bağlı vacib məqamlar Qarabağ Bəyannaməsində öz əksini tapıb. Prezident İlham Əliyev ADA siyasi forumunda vurğuladı ki, TDT-nin beynəlxalq arenada səsinin eşidilməsi, mövqeyinin möhkəmləndirilməsi üçün kifayət qədər potensial mövcuddur, siyasi iradə ortadadır. Bu istiqamətdə ardıcıl siyasət həyata keçirilir və təkcə burada tarix, coğrafi faktor, əhali, mədəniyyətlər arasında yaxınlıq yeganə faktor deyil. Prezident hərbi faktoru da qeyd etdi, xüsusilə, Türkiyə ordusunun Avropada ən güclü ordu olmasını fəxarətlə vurğuladı. Ölkə başçısı Azərbaycan Ordusunun Qarabağdakı şanlı zəfər nəticəsində qazandığı beynəlxalq nüfuzu, sübut etdiyi döyüş qabiliyyətini, əzmini, rəşadətini də gündəmə gətirdi”.
Türk dövlətləri ilə digər qlobal və regional platformalar, əsasən beynəlxalq təşkilatlar çərçivəsində əməkdaşlığın vacibliyinə də toxunan R. Nəbiyev qeyd edib ki, Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə türk dövlətləri arasında münasibətlərin dərinləşməsi və intensivləşməsi üçün yeni imkanlar açılacaq: “Bununla, yeni potensial meydana gələcək. Bu, üçüncü dövlətlərə qarşı yönəlməyib, regionda sülhə, sabitliyə, xalqların rifahına yönəlik bir siyasətdir və qeyd etdiyim kimi, Zəngəzur dəhlizinin açılması ilə biz bu intensivləşmənin şahidi olacaq. Onu da qeyd edim ki, Azərbaycan və Mərkəzi Asiya dövlətləri strateji əhəmiyyətə malik coğrafi mövqedə yerləşir. Türk dövlətlərinin açıq dənizə və Avropaya çıxışında Azərbaycanın coğrafi mövqeyi, yaratdığı infrastruktur önəmlidir. Azərbaycanın isə Çin və Cənub-Qərbi Asiya ölkələri ilə münasibətlərinin inkişafında Mərkəzi Asiya dövlətlərinin coğrafi mövqeyi və strategiyası önəmli rol oynayır”.
Həmayıl Şükürlü
16:35 11.04.2025
Oxunuş sayı: 2037
