Yaxın Şərq

AB Suriya kürdlərinə dəstək strategiyasını genişləndirir: Şamda vacib diplomatik görüşlər

Fransa xarici işlər naziri Jan-Noel Barro və Almaniyalı həmkarı Annalena Berbok Suriya paytaxtı Şamda rəsmi görüşlər keçiriblər. AB-yə yaxınlığı ilə tanınan "EU Observer" nəşrinin Brüsseldəki mənbələrindən əldə etdiyi məlumatlara əsasən, Avropa Birliyinin Suriyadakı əsas məqsədi ölkənin şimalında kürdlərin təhlükəsizliyini təmin etmək və onların beynəlxalq səviyyədə rəsmi tanınmasına nail olmaqdır. Görüşlərdə həmçinin ABŞ-ın yeni seçilmiş prezidenti Donald Trampın bölgədən qoşunları çıxarmaq ehtimalı halında Avropa Birliyinin bu regiona diplomatik və logistik dəstək göstərmə məsələləri də müzakirə olunub.

"Atlas" Araşdırmalar Mərkəzinin rəhbəri, politoloq Elxan Şahinoğlu Crossmedia.az-a verdiyi açıqlamada vurğulayıb ki, Suriyada hakimiyyət dəyişikliyindən sonra bölgədə maraqlarını qorumaq istəyən dövlətlərin sayı artıb. Onun sözlərinə görə, ABŞ, Türkiyə, Rusiya, İran və Avropa İttifaqı bu münaqişədə fərqli mövqelər sərgiləyirlər. Rusiya və İran birgə strateji addımlar atsa da, mövqeləri nisbətən zəifləyib. "Əsəd rejiminə dəstək verilsə də, rejim devrildi. Bu prosesdən sonra Türkiyənin Suriyadakı rolu daha da artdı. Türkiyə yenidənqurma, siyasi-iqtisadi quruculuq və infrastrukturun bərpası sahələrində çox vacib bir mövqeyə sahib olacaq" — deyə Şahinoğlu qeyd edib.

Bununla yanaşı, o bildirib ki, Suriya keçid dövründə digər ölkələrlə əməkdaşlıq etməyə maraqlıdır. Elxan Şahinoğlu Suriya ilə maraqlanan ölkələr arasında Ərəb ölkələrinin, Avropa İttifaqının və ABŞ-ın adını çəkib. Onun fikrincə, ABŞ-ın Suriya məsələsində ərazi bütövlüyünə hörmət etməsi gözlənsə də, bu dövlət bölgədə hərbi mövcudluğunu gücləndirir və YPG/PYD qruplarına dəstək verməyə davam edir. Bu hal həm Suriyanın ərazi bütövlüyü, həm də Türkiyənin milli təhlükəsizliyi baxımından ciddi təhdid yaradır.
Avropa İttifaqına gəldikdə isə, Fransa və Almaniyanın xarici işlər nazirləri Suriyaya səfər edərək, “biz də buradayıq” mesajını verməyə çalışıblar. Şahinoğlunun fikrinə görə, Avropa İttifaqı Suriyadakı proseslərdə ABŞ və Türkiyədən geri qalmaq istəmir. "Suriyanın həm siyasi dəstəyə, həm də maliyyə yatırımlarına böyük ehtiyacı var. Kim Suriyanın yenidən qurulmasına maliyyə yardımı ayırarsa, gələcək Suriya hökuməti ilə sıx əlaqələr qurmaq imkanına malik olacaq. Lakin Suriya ərazi bütövlüyünə mane olmağa çalışan qüvvələr ciddi təhlükə yaratmaqda davam edir" — deyə o vurğulayıb.
Türkiyənin roluna da toxunan politoloq qeyd edib ki, bu dövlət Suriyada terror təhlükəsini aradan qaldırmaq, ərazi bütövlüyünü təmin etmək və bölgədə sabitliyi bərpa etmək istiqamətində fəal addımlar atır.