Güclü ölkələrin də iqtisadiyyatı sanksiyaya, müdaxilələrə məruz qalır - AÇIQLAMA
Qlobal maliyyə sistemində baş verən son dəyişikliklər beynəlxalq miqyasda valyutaların mövqeyinə ciddi təsir göstərməkdədir. Xüsusilə də ABŞ dollarının payının tədricən azalması və paralel olaraq avronun beynəlxalq rolunun sabit qalması, hətta müəyyən sahələrdə möhkəmlənməsi dünya iqtisadi dairələrində geniş müzakirə mövzusudur. Lakin avronun artan cəlbediciliyi yalnız dolların zəifləməsi ilə izah olunmur. Avropa İttifaqının maliyyə strukturlarında aparılan institusional islahatlar, ödəniş texnologiyalarının inkişafı və geosiyasi reallıqlar fonunda avronun həm ehtiyat valyuta, həm də ödəniş vasitəsi kimi rolu daha çox ön plana çıxır. Bütün bunlar Avroqrupun son müzakirələrinin də əsas mövzusu kimi gündəmə gəlib.
Mövzu ilə bağlı iqtisadçı Günay Hüseynova Crossmedia.az-a açıqlama verib: "Beynəlxalq valyutalarda hər hansısa bir dəyişiklik - zəifləmə və ya güclənmə qlobal xarakter daşıyır. İlk növbədə iqtisadi səbəblərlə bağlı olsa da geosiyasi səbəblərdə əsas faktorlar arasındadır. Hər 7 ildən bir dünya iqtisadiyyati dəyişikliyə məruz qalır. Bəzi ölkələrdə modernizasiya yaşanarkən bəzilərinin iqtisadiyyatı çökə bilir. Bu kimi səbəblər ölkənin güclü və ya zəif olması ilə bağlı deyil. Güclü ölkələrin də iqtisadiyyatı sanksiyaya, müdaxilələrə məruz qalır.
Dolların mövqeyinin zəifləməsinə güəldikdə isə ABŞ iqtisadiyyatında yüksək inflyasiya və bunun qarşısının alınması üçün FED'in faiz, pul siyasəti, ABŞ-nin dövlət borclarının çoxluğu, geosiyasi arenada çıxışları əsas faktorlardan biridir. Bununla yanaşı məsələnin ən önəmli qismi ondan ibarətdir ki, sabit deyil dəyişən valyuta rejiminə malik ölkələrin iqtisadiyyatı təhlükə altında qalır, inflyasiya yüksəlir, qiymət artımını tarazlamaq üçün ölkələrin Mərkəzi Bankı faizə müdaxilə edir. 2008 Qlobal Böhranı ABŞ-də başladı və bütün dünya ölkələrinin iqtisadiyyatını cənginə aldı. Dolların biraz daha zəifləməsi, FED-in uçot siyasətindəki hər hansı bir addım yeni kriz yarada bilər.
Avronun cəlbediciliyinə gəldikdə isə geosiyası mövqedən müdaxilə olmadığı üçün investor da ticarət mübadiləsini avro ilə aparmaqda maraqlıdır. Avropanın artıq Rusiya ilə ticarət münasibətlərindən uzaqlaşması həmçinin də inflyasiyanın qarşısının alınması üçün Avropa ölkələrinin qarşılıqlı faliyyəti, ECB (European Central Bank'ın) faizi üzərindən yüksək inflyasiyaya müdaxiləsi Avronun dayanıqlığına əsas səbəblərdəndir".
Ayhan
17:20 04.07.2025
Oxunuş sayı: 7740
