Əmək və sosial siyasət
Müavinətlərin məbləğinin artırılması sosial müdafiəni gücləndirəcək
- Azərbaycan Respublikası sosial müdafiənin gücləndirilməsi istiqamətində islahatlar aparır. Minimum əməkhaqqı 2025-ci il yanvar ayının 1-dən artırılaraq 345 manatdan 400 manata çatdırılıb. 2025-ci il fevralın 1-dən isə əmək pensiyasının minimum məbləği 280 manatdan 320 manata çatdırılacaq. Dəfn üçün əmək pensiyaçılarına isə birdəfəlik müavinətin məbləği pensiyaçının vəfatı tarixinə əmək pensiyasının minimum məbləğinin üç misli miqdarında (yəni 840 manatdan arataraq 960 manata yüksələcəkdir) olacaq. Yeni sosial islahat paketində digər sosial ödənişlərin artırılması da nəzərdə tutulub. Nazirlər Kabineti gələn il sosial müavinətlərin və təqaüdlərin məbləğlərinin artırılması ilə bağlı təkliflərini 3 ay müddətində ölkə Prezidentinə təqdim edəcək.
- Aparılan sosial islahatlarla bağlı iqtisadçı ekspert, Azərbaycan Respublikası Elm və Təhsil Nazirliyi İqtisadiyyat İnstitutunun “İnklüziv sosial inkişaf” şöbəsinin müdiri, Türkdilli Dövlətlərin İqtisadçıları İctimai Birliyinin sədri, iqtisad elmləri doktoru Rəsmiyyə Abdullayeva Crossmedia.az-a açıqlaması zamanı bildirib ki, minimum əməkhaqqının, əmək pensiyasının minimum məbləğinin, dəfn üçün birdəfəlik müavinətlərin artırılması müsbət haldır və sosial müdafiəni gücləndirir:
- “2025-ci ilin yanvar ayından minimum əməkhaqqı artırılaraq 345 manatdan 400 manata qaldırılsa da, hələ də bu artım Avropa Sosial Xartiyasının tələblərini ödəmir. Avropa Sosial Xartiyasının tələblərinə görə minimum əməkhaqqının orta aylıq əməkhaqqına nisbəti 60%-dən az olmamalıdır. Ölkəmizdə isə 2024-cü ildə orta aylıq nominal əməkhaqqı təqribən 1000 manat civarında olub. Bu isə o deməkdir ki, ölkəmizdə minimum əməkhaqqının orta aylıq əməkhaqqına nisbəti artımdan sonra təqribən 40% təşkil edir”.
- İqtisadçı ekspert öz açıqlamasıda bəzi müavinətlərin məbləğinin azlığının və onların artırılmasının zəruriliyi məsələsinə də toxunub:
- “Bəzi müavinətlərin məbləğinin artırılaraq yaşayış minimumuna çatdırılması zəruridir. Çünki ölkəmizdə “Yaşayış minimumu haqqında” Qanuna görə əhalinin əsas sosial-demoqrafik qrupları üzrə yaşayış minimumu aztəminatlılığın həddini müəyyən edir. 2025-ci il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 285 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 305 manat, pensiyaçılar üçün 232 manat, uşaqlar üçün 246 manat məbləğində müəyyənləşdirilib”.
- R.Abdullayeva həmçinin qeyd edib ki, yaşa görə sosial müavinətin məbləği 220 manat təşkil edir ki, bu da yaşayış minimumundan azdır:
- “Başqa bir misal, ailə başçısını itirməyə görə müavinətin məbləği bir uşaq üçün 120 manatdır. Göründüyü kimi, bu göstərici də uşaqlar üçün olan yaşayış minimumunun dəyərindən aşağıdır. Orqanizmin funksiyalarının 81-100 faiz pozulmasına görə əlilliyi müəyyən edilmiş şəxslərə 270 manat, 61-80 faiz pozulmasına görə 220 manat, 31-60 faiz pozulmasına görə 150 manat ödənilir”.
- Bu vəsaitlərin də yaşayış minimumundan az olduğunu bildirən iqtisadçı ekspert yüksələn qiymətlərin fonunda müavinətlərin də məbləğinin artırılmasının zəruriliyini də qeyd edib:
- “Müavinət alanların əksəriyyəti aztəminatlı qruplardan olanlardır və onların sosial müdafiəsinin gücləndirilməsi sosial siyasətin prioritetləri sırasına daxildir”,- deyə R.Abdullayeva bildirib.
Aytac Bəhruzqızı
16:58 23.01.2025
Oxunuş sayı: 11805
