Böyük Britaniya ABŞ ilə iqtisadi təhlükəsizlik üzrə razılaşma bağlamalıdır ki, Donald Tramp Ağ Evə qayıtdıqda "fəlakətli" tariflərdən qaçsın. Bu fikri İngiltərə Parlamenti Biznes və Ticarət Komitəsinin Laburist sədri Liam Byrne bildirib.
Byrne vurğulayıb ki, Böyük Britaniya hökuməti ABŞ-dan hər hansı bir tarifdən istisna olunmaq üçün özünün daxili investisiya yoxlama proqramını gücləndirməli və sərt ixracat nəzarət rejimi tətbiq etməlidir.
Crossmedia.az bildirir ki, keçmiş kabinet üzvü Financial Times-a açıqlama verib.
Trampın ABŞ idxalına təklif etdiyi 10-20 faizlik universal tarif Böyük Britaniya iqtisadiyyatı üçün "fəlakətli... apokalipsik ssenari" olardı və bu tariflərdən qaçmaq üçün tədbir görməyin prioritet olmalı olduğunu vurğulayıb.
Milli İqtisadi və Sosial Araşdırmalar İnstitutu xəbərdarlıq edib ki, Trampın təklif etdiyi proteksionist tədbirlər Böyük Britaniyanın iqtisadiyyatını yarıya endirə bilər, inflyasiya və faiz dərəcələrinin yüksəlməsinə səbəb ola bilər.
Digər iqtisadçılar isə bildirirlər ki, Böyük Britaniya ABŞ ilə ticarət artığı olmayan ölkələrdən daha az "Tramponomikası"na həssas ola bilər. Onlar qeyd edirlər ki, Böyük Britaniya üçün daha böyük ixracat məkanı ABŞ-dan çox, Avropa İttifaqıdır.
Byrne hökumətin ABŞ-ın Çinlə bağlı təhlükəsizliklə əlaqədar narahatlıqlarını nəzərə alaraq, Trampa güzəştlər təklif edərək iqtisadi zərəri azalda biləcəyini müdafiə edir.
"Əgər Prezident Trampın tariflərdən daha çox maraqlandığı bir şey varsa, o da Çindir," deyə o bildirib. Vaşinqtonda geniş siyasi mühitin Böyük Britaniya ilə iqtisadi təhlükəsizlik sahəsində əməkdaşlıq etməyə dair "narahatlıqları və hədəfləri" var.
Sonuncu Tory hökuməti, Böyük Britaniyaya daxili investisiyaları təhlükəsizlik səbəbləri ilə nəzərdən keçirib və bloklamağa imkan verən qanunvericilik qəbul edib, lakin Byrne deyir ki, Co Bayden administrasiyası Böyük Britaniya hökumətindən daha sərt tədbirlər görməyi istəyib.
"O zaman investisiya təhlükəsizliyimizi gücləndirə və ABŞ-a daha yaxın bir vəziyyətə gətirə bilərik," deyə o qeyd edib. O, ABŞ-ın Böyük Britaniyanın iqtisadi müdafiələrində ən çox narahat edən "böyük boşluq"un ixracat təhlükəsizliyi olduğunu söyləyib.
Byrne Çinlə əlaqəli Böyük Britaniya universitetlərindəki tədqiqat və inkişaf tərəfdaşlıqlarının Vaşinqtonda narahatlıqlara səbəb olduğunu iddia edib, çünki Pekin, Böyük Britaniya mənşəli intellektual mülkiyyətə və hərbi tətbiqləri ola biləcək texnologiyalara çıxış əldə edə bilər.
"O vaxt ABŞ təhlükəsizlik qurumları düşünür ki, Böyük Britaniyanın ixracat təhlükəsizliyi sahəsində kifayət qədər möhkəm nəzarət yoxdur... Bu, həm Demokratlar, həm də Respublikaçılar arasında narahatlıq doğurur," - deyə əlavə edib.
Həmçinin o, Böyük Britaniyanın Amerikanın müttəfiqlərini inandırmaq və üçtərəfli Aukus sazişi çərçivəsində məlumat mübadiləsinin gələcəyini təmin etmək üçün tədbir görməli olduğunu vurğulayıb. Bu sazişdə Böyük Britaniya, ABŞ və Avstraliya dəniz nüvə hərbi gücü, hipersəs və süni intellekt texnologiyaları üzərində əməkdaşlıq edirlər.
Heydər Qurbanlı
İqtisadçı
