Polşa və Ruminiyaya edilən dron hücumları Rusiyanın NATO-ya təzyiqdir - RƏY
Son dövrlərdə Rusiya tərəfindən Polşa və Rumıniya ərazilərinə yönəlmiş dron hücumları beynəlxalq ictimaiyyətin diqqət mərkəzinə düşüb. Bu hadisələr təkcə hərbi gərginliyi artırmaqla kifayətlənmir, eyni zamanda Rusiya ilə NATO və ABŞ arasındakı hərbi balansı yoxlamaq məqsədi daşıyır. Analitik baxışla qiymətləndirdikdə, Moskvanın atdığı addımlar həm Avropadakı siyasi parçalanmadan, həm də NATO-nun çevik reaksiya qabiliyyətindən yararlanmaq cəhdidir. Maraqlıdır bu hadisələr gələcək gedişata necə təsir edə bilər?
Məsələ ilə bağlı Crossmedia.az-a açıqlama verən politoloq Natiq Miri Polşa və Rumıniya ərazilərinə göndərilən dronların əslində Rusiyanın növbəti dəfə Qərbə, xüsusilə də NATO-nun şərq cinahına yönəlik təzyiq vasitəsi olduğunu qeyd edib:
"Polşa və Rumıniya ərazilərinə göndərilən dronlar əslində Rusiyanın növbəti dəfə Qərbə, xüsusilə də NATO-nun şərq cinahına yönəlik təzyiq vasitəsidir. Moskva bu addımı atmaqla bir neçə məqsəd güdür.
Əvvəla, Vladimir Putin anlayır ki, hazırda Avropa Birliyi ölkələri arasında müstəqil siyasi iradə nümayiş etdirə biləcək, qətiyyətli lider yoxdur. Avropa daxilindəki parçalanma fonunda bəzi dövlətlər isə açıq şəkildə Rusiyanın geosiyasi maraqlarına xidmət edirlər. Belə bir şəraitdə Kreml həm Avropaya təzyiq göstərməyə, həm də Qərbin reaksiyasını sınamağa çalışır.
Digər tərəfdən, bu dron hücumları Polşanın hərbi potensialını, həmçinin NATO-nun sürətli və adekvat cavab vermək imkanlarını test etmək məqsədi daşıyır. Çünki belə hallarda NATO nizamnaməsinin əvvəlcə 4-cü, daha sonra isə təhlükənin real xarakter alacağı təqdirdə 5-ci maddəsinin işə düşməsi gündəmə gələ bilər. Moskva üçün ABŞ-ın mövqeyi xüsusilə əhəmiyyətlidir. Çünki Rusiya Donald Trump hakimiyyətə qayıtdıqdan sonra NATO-nu zəiflətmək və Qərb birliyini parçalamaq siyasətinə daha çox üstünlük verir.
Maraqlıdır ki, ABŞ-ın NATO-dakı daimi nümayəndəsi alyansın hər qarış torpağını qoruyacağı barədə bəyanat versə də, prezident Tramp bu mövqeni tam dəstəkləmədi. Əksinə, onun bəyanatlarında şübhə toxumları hiss olundu ki, bu da Moskvanın maraqlarına uyğun bir davranışdır. Bu səbəbdən Rusiya əmindir ki, NATO-dan sərt və qabaqlayıcı addımlar görməyəcək.
Dronların partlayıcı daşımaması da təsadüfi deyil. Moskva bu addımı ilə həm özünü əvvəlcədən sığortaladı, həm də paralel şəkildə dezinformasiya yayaraq guya həmin dronları Ukraynanın göndərdiyini iddia etdi. Halbuki, dronların birbaşa Belarus ərazisindən Polşaya göndərildiyi faktdır.
Əslində, bu hadisəni Rusiyanın güc nümayişi kimi qiymətləndirmək düzgün olmaz. Əksinə, bu, Moskvanın zəifliyini göstərir. Çünki Polşanın Ukraynaya silah göndərmək üçün istifadə etdiyi dəhliz və strateji aerodrom hədəf alınmadı. Deməli, Rusiya ABŞ və NATO əsgərlərinə ziyan dəyməsindən çəkinib.
Nüvə silahı ilə hədələmə siyasəti də Kreml üçün nəticəsiz qaldı. ABŞ və Böyük Britaniya Avropada yeni nüvə başlıqları yerləşdirməklə cavab verdilər, Fransa isə Avropanın nüvə çətiri altında qorunacağını bəyan etdi. Beləliklə, nüvə balansında Rusiyanın üstünlüyü yoxdur.
Bu şəraitdə Moskva yalnız daşıyıcısız dronlarla “güc nümayişi” edir, Belarusda isə nümayişkaranə şəkildə İskəndər raketlərini sərgiləyir. Ancaq Ukraynada dörd ildir davam edən müharibə göstərir ki, Rusiya Donbası tam işğal edə bilmir. Dörd ilə yaxın müddətdə Donbasın yalnız 30%-ni ələ keçirə bilmiş dövlətin bütöv NATO ilə üz-üzə qalması mümkün deyil.
Bununla yanaşı, Ukraynanın hərbi-sənaye kompleksi sürətlə inkişaf edir. Yeni uzaqmənzilli dronlar və ballistik raketlərin istehsalı Rusiyanın enerji və müdafiə infrastrukturunu sıradan çıxarmağa hesablanıb. Necə ki, İkinci Dünya müharibəsində Almaniyanı sıradan çıxaran amil yanacaq zavodlarının məhvi oldu, eyni taktika bu gün Ukrayna vasitəsilə Rusiyaya qarşı tətbiq olunur".
Politoloq bu addımların Rusiyanın son çabalamaları olduğunu bildirib.
"Beləliklə, Polşaya və Rumıniyaya yönəlmiş bu addımlar Rusiyanın son çırpıntılarıdır. Qərbin isə tərəddüd göstərmədən qətiyyətli addımlar atması vacibdir. Bu addımlar aşağıdakılardan ibarət olmalıdır:
Rusiyanı iqtisadi cəhətdən zəiflədəcək enerji sanksiyalarının sərtləşdirilməsi;
bank-maliyyə sisteminə tammiqyaslı məhdudiyyətlərin tətbiqi;
Ukraynaya strateji silahların sürətlə çatdırılması və hərbi istehsal imkanlarının maliyyə ilə dəstəklənməsi.
Yalnız bu şərtlər daxilində Rusiya sülh masasına oturmağa məcbur edilə bilər. Əks halda, Moskva zəifliklərini gizlətmək üçün daha çox təxribat törətməyə cəhd edəcək"- deyə o sonda qeyd edib.
Elmir Heydərli
15:01 15.09.2025
Oxunuş sayı: 6788
