İnklüziv hökumətin formalaşdırılması Suriyanın yeni təyin olunmuş prezidentinin ilk vəzifəsi olacaq
Suriyanın yeni təyin olunmuş prezidenti Əhməd əl-Şaraa son çıxışında bildirib ki, o, azad və ədalətli seçkilər keçirənə qədər ölkəni idarə edəcək, müxtəlif icmaları təmsil edən inklüziv keçid hökuməti yaradacaq.
İnklüziv keçid hökumət isə cəmiyyət daxilində müxtəlif qrupların, o cümlədən müxtəlif etnik qrupların, dinlərin, siyasi fraksiyaların və təcrid olunmuş icmaların geniş təmsilçiliyini və iştirakını təmin edən siyasi sistemdir. Məqsəd əsas ictimai aktorların kənarlaşdırılmasının qarşısını almaqla sabitliyi, ədaləti və qanuniliyi təşviq etməkdir. Belə bir vəd verməklə Əl-Şaraa Suriyada mövcud olan bütün siyasi qüvvələri hökumətin ətrafında birləşdirməyə çalışır.
Keçən il Suriyanın keçmiş prezidenti Bəşər Əsədi devirən müxalifət qüvvələri Əl-Şaaranı keçid dövrü üçün prezident təyin edildikdən sonra ilk çıxışında qarşıda duran vəzifələrin kiçik bir qismi barədə xalqa müraciət edib.
Bəşər Əsəd qüvvələrinə qarşı hücumda əsas rol oynayan Heyət Təhrir əl-Şam qruplaşması 13 illik vətəndaş müharibəsinə son qoymaqla ölkədə hakimiyyəti bərpa etmək hüququ qazandı. Əhməd əl-Şaranın inqilabın qalib gəlməsində oynadığı rol nəzərə alınaraq onu keçid dövrü üçün prezident təyin etdilər. Prezident səlahiyyətlərini həyata keçirməyə razılıq verməsi Əl-şaranın gələcəkdə siyasi ambisiyalara malik olduğunu da sübut edir. Amma qarşıda çətin vəzifələr və uzun yol görünür. İnqilab rəhbəri xalqa verdiyi vədi yerinə yetirə biləcəkmi?
Əl-Şaraa son çıxışında Suriya parlamentinin çərşənbə günü buraxılmasından sonra yeni seçkilər keçirilənə qədər parlamentdəki boşluğu doldurmaq üçün kiçik bir qanunverici orqan yaradacağını bildirib.
O, həmçinin yaxın günlərdə suriyalılar üçün millətin gələcək siyasi proqramını müzakirə etmək məqsədilə platforma olacaq milli dialoq konfransı keçirməyə hazırlaşacaq bir komitənin yaradılmasını da elan edəcəyini bildirib.
Prezident Suriyanın yeni konstitusiyasının hazırlanması prosesinə açıq şəkildə istinad edərək, bunun ardınca “konstitusiya bəyannaməsi”nin veriləcəyini söyləyib. Əl-Şaraa daha əvvəlki bəyanatlarına əsasən yeni konstitusiya layihəsinin hazırlanması və seçkilərin keçirilməsi prosesi dörd ilə qədər çəkə bilər. Əlbəttə, qarşıdakı dörd il vəziyyət planlara uyğun getdiyi halda bu mümkündür. Amma yeni təyin olunmuş prezident qarşıda dayanan problemlərin heç də hamısını sadalamayıb. Bəlkə də, o, problemlərin çoxluğu ilə Suriya xalqını qorxutmaq fikrində olmayıb. Amma Suriyanın yeni təyin olunmuş prezidentini silahlı Kürd qruplaşmaları kimi ciddi məsələnin həll olması gözləyir. Çünki Türkiyədəki PKK-nın uzantıları olan silahlı birləşmələr inqilab rəhbərinin tərksilah çağırışlarına müsbət cavab verməyiblər.
Bütün bunlara baxmayaraq ABŞ və Avropa İttifaqı kimi qlobal güclər yeni yaradılmış Suriya hökumətinə yardım etmək barədə bəyanatlar verirlər. Onlar ilk növbədə keçmiş hakimiyyət zamanı mövcud olan sanksiyaları ləğv etməyi düşünürlər. Qısa müddətdə bu baş verərsə, digər problemlərin həll olunmasında da yardıma bel bağlamaq olar.
Almaz Abasova
20:22 01.02.2025
Oxunuş sayı: 295