ABŞ İrana nüvə zərbəsi endirəcək? - Təhlükə böyüyə bilər

ABŞ prezidenti Co Bayden 2024-cü ilin dekabrında İranın nüvə obyektlərinə zərbə endirilməsi məsələsini müzakirə edib. Bu müzakirələr, İranın nüvə proqramına qarşı daha sərt tədbirlərin görülməsi ilə bağlı mülahizələrə yer verərək, regional və beynəlxalq təhlükəsizlik vəziyyətini bir daha gündəmə gətirib.

Mövzu ilə bağlı politoloq Natiq Miri Crossmedia.az-a açıqlama verib. Onun sözlərinə görə: “Bu məsələ ilə bağlı konkret nəticədən danışmaq hələ tezdir. Çünki ABŞ, İranın nüvə obyektlərinə zərbə məsələsini müzakirə edərsə, bu iki fərqli istiqamətə sahib olur. Birinci istiqamət,  İran nüvə sazişinin digər tərəfləri ilə, xüsusilə də Avropalılarla, yəni Almaniya, Fransa və Böyük Britaniya ilə bu məsələləri yenidən müzakirə edir. Ona görə də bu məsələnin ABŞ tərəfindən gündəmə gətirilməsi, dolayısıyla İran’a təzyiq xarakteri daşıyır. Təzyiq edilir ki, ən azından İran, Qərbin bütün şərtlərini qəbul etsin və nüvə proqramının inkişafını tamamilə dayandırsın. Digər istiqamət isə, həqiqətən də bu yöndə konkret hərbi əməliyyatların keçirilməsi və İranın nüvə obyektlərinə zərbələrin vurulması məsələsidir”.

“Düşünürəm ki, bu sözlərdən daha irəli gedə biləcək bir məsələdir. Çünki Bayden Administrasiyası gedir və bu yöndə onu əvəzləyəcək Donald Tramp Administrasiyasına çox pis bir miras qoymaq istəyir. Bu da müəyyən geri dönülməz prosesləri işə sala bilər. 
Bu günün ən böyük sualı budur: Nüvə obyektlərinə zərbə vurularsa, bu bir dəfəlik nüvə obyektlərinin tamamilə məhv edilməsi demək olacaqmı? Hər halda bu sual açıqdır. Digər tərəfdən, nüvə obyektlərinə zərbələr vurulması, İranı nüvə silahı əldə etməyə təşviq edə bilərmi? Bu sual da açıqdır. Yəni, indiyə qədər müəyyən mənada İran bu məsələləri bazarlıq aləti kimi istifadə edibsə, İranın ərazilərinə, nüvə obyektlərinə zərbə vurulduğu halda bunu təcavüz hesab edəcək və bu, nüvə silahı əldə etmə prosesini daha da sürətləndirə bilər. Bu da potensial bir təhlükədir. Ona görə də düşünürəm ki, bu məsələ çox həssas bir vəziyyət alıb. Əlbəttə, region üçün potensial təhlükələr yaradır. Üstəlik, bir şey də düşünün ki, gedirək olan Bayden administrasiyası təkcə İran üçün deyil, qlobal səviyyədə bütün dünya üçün təhlükə obyektinə çevrilir”,-deyə politoloq bildirib.

Natiq Miri qeyd edib ki, “ABŞ-ın bəzi şəhərlərində ard-arda terror hücumları törədildi. Və bu terror hücumlarını törədən və onları yönləndirən xüsusilə də Bayden Administrasiyasına xidmət edən xüsusi xidmət orqanlarıdır. Burada da geosiyasi məqsədlər var. Yenə də İŞİD terroruna qarşı mübarizə adı altında yenidən Suriyaya müdaxilə etmək, PKK-nı silahlandırmaq, yenidən öz geosiyasi planlarını, yəni PKK terror dəhlizini və terror dövlətini yaratmaq planını həyata keçirmək istəyirlər. Bütün bunlar bir neçə gün, yəni Donald Trampın and içməsindən sonra baş verə bilər. Bu, Donald Tramp üçün geri dönülməz proses yaratmaq üçün əvvəlcədən edilir. Artıq bunu Tramp və ona yaxın dairələr anlamağa başlayıb. Ona görə də Bayden Administrasiyası bu gün ən böyük potensial təhlükəyə çevrilib. Hansı addımları atacağını proqnozlaşdırmaq həqiqətən də mümkün deyil. Yəni, hakimiyyəti sona çatan administrasiya həqiqətən də regionu qarışdırmaq və Donald Tramp çox böyük bir miras qoyub getmək istəyir”.

Fidan Hacızadə