Dövlət büdcəsinin formalaşmasında İqtisadiyyat Nazirliyinin və SOCAR-ın rolu
Dövlət büdcəsi hər bir ölkənin iqtisadi siyasətinin həyata keçirilməsi və dövlətin maliyyə ehtiyaclarının təmin edilməsi üçün əsas imkanlardan biridir. Bu mühüm prosesdə İqtisadiyyat Nazirliyinin rolu xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Nazirlik, iqtisadi inkişaf strategiyalarını nəzərə alaraq dövlət büdcəsinin planlaşdırılmasında iştirak edir və hökumətin maliyyə prioritetlərini müəyyənləşdirir. Eyni zamanda Azərbaycan Respublikasının Dövlət Neft Şirkəti (SOCAR) ölkənin ən mühüm iqtisadi qurumlarından biri olaraq dövlət maliyyəsinin formalaşmasında xüsusi rola malikdir. SOCAR-ın fəaliyyəti təkcə enerji sektorunda ölkənin mövqeyini gücləndirmək deyil, həm də dövlət büdcəsinə əhəmiyyətli həcmdə vəsaitlərin daxil olmasını təmin etməkdən ibarətdir.
Mövzu ilə bağlı deputat Vüqar Bayramov Crossmedia.az-a açıqlama verib. Millət vəkilinin sözlərinə görə:
“Qeyri-neft sektorunun dövlət büdcəsinə daxil olmasının artması müşahidə olunur. Nəzərə alsaq ki, İqtisadiyyat Nazirliyinin Dövlət Vergi Xidməti vasitəsilə dövlət büdcəsinə yığılan vəsaitlərin məbləğində artımlar var. Praktiki olaraq hər il əvvəlki ilə nisbətən İqtisadiyyat Nazirliyi vasitəsilə daha çox vəsaitin dövlət büdcəsinə cəlb olunmasını görürük. Təbii ki, bunun bir istiqaməti qeyri-neft sektoru ilə bağlıdır, digər tərəfdən isə iqtisadi sahədə həyata keçirilən şəffaflıq, eləcə də vergi intizamının güclənməsi də dövlət büdcəsinə birbaşa təsir göstərir. 2025-ci ildə Azərbaycan dövlət büdcəsinin 38,5 milyard manatlıq gəlirlərinin 51%-i məhz qeyri-neft sektorunun payına düşəcək. Bu vəsaitin əhəmiyyətli hissəsi İqtisadiyyat Nazirliyi tərəfindən dövlət büdcəsinə cəlb edilən vəsaitlərdir. Bu səbəbdən iqtisadiyyatda aydınlığın güclənməsi, eyni zamanda vergi məcəlləsində edilən dəyişikliklər, sahibkarlar üçün yeni imkanların yaradılması, güzəştlərin genişləndirilməsi, həmçinin qeyri-neft sektorunun dövlət büdcəsində payının artmasına gətirib çıxarır. Bu da iqtisadiyyatın şaxələnməsi baxımından vacibdir. İqtisadiyyatın diversifikasiyası ilə bağlı Azərbaycanda yeni dövrün yeni hədəflərinə uyğun olaraq müəyyənləşdirilmiş istiqamətlər əlverişlidir. Bu baxımdan mütəmadi olaraq, xüsusilə də son illər, dövlət büdcəsinin qeyri-resurs gəlirlərinin artmasını müşahidə edirik”.
Vüqar Bayramov bildirib: “Nəzərə alsaq ki, dövlət gəlirlərinin 49%-i neft və qaz sektoru hesabına ödənilir. Onun bir hissəsi SOCAR tərəfindən ödənilən vergilərdir, digər hissəsi isə Dövlət Neft Fondu vasitəsilə həyata keçirilən ödənişlərdir. Xüsusən də, dövlət neft fondundan transferlərdən kənar ödənişlərin həcminin artması da büdcə gəlirlərinin dayanıqlığı baxımından vacibdir. SOCAR-ın maliyyə planının artması həm də fiskal dayanıqlığın güclənməsi və daha çox vəsaitin cəlb olunmasına imkan yaradır”.
Fidan Hacızadə
10:48 13.01.2025
Oxunuş sayı: 19593
