"COP29 sədrliyi işini il ərzində davam etdirir və eyni zamanda COP30-a dəstək verir" - Deputat
COP29 — Azərbaycanın ev sahibliyi etdiyi və qlobal əhəmiyyət daşıyan ən böyük tədbirlərdən biri olmaqla, təkcə ölkəmiz üçün deyil, bütün dünya dövlətləri üçün mühüm bir təcrübə oldu. Bu beynəlxalq tədbir, yaşıl enerjiyə keçidin vacibliyini bir daha gündəmə gətirdi və bu istiqamətdə qlobal fəaliyyətlərin sürətləndirilməsinə ciddi təkan verdi. Azərbaycan isə bu fürsətdən yalnız iqtisadi maraqlar çərçivəsində deyil, daha geniş və çoxşaxəli şəkildə yararlanmağa nail oldu. Tədbir çərçivəsində Azərbaycan ada dövlətlərinə dəstəyini nümayiş etdirdi, ekoloji ədalət çağırışlarını gücləndirdi, regiondakı ekoloji problemlərə — o cümlədən erməni vandalizmi nəticəsində yaranmış ekoloji fəsadlara — beynəlxalq diqqət yönəltdi. Bununla yanaşı, bəzi dövlətlərin, xüsusilə Fransanın tutduğu qeyri-obyektiv mövqelər və ikiüzlü yanaşmalar dünya ictimaiyyətinə çatdırıldı. Bütün bu məqamlar göstərdi ki, Azərbaycan COP29 tədbirindən həm diplomatik, həm siyasi, həm də ekoloji platforma kimi effektiv istifadə etməyi bacardı. Bu baxımdan, ölkəmizin növbəti COP sessiyalarında təşkilati məsələlərə və texniki-logistik proseslərə töhfə vermək üçün kifayət qədər təcrübə və potensiala malik olduğu aydın görünür. Azərbaycanın qazandığı bu təcrübə digər ölkələrlə paylaşmaq və qlobal iqlim gündəminin irəliləməsinə dəstək olmaq baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır. Bəs Azərbaycan qazandığı bu təcrübədən növbəti konfransların keçiriləcəyi dövlətlərə kömək edəcəkmi?
Mövzu ilə bağlı Milli Məclisin deputatı Pərvanə Vəliyeva Crossmedia.az-a açıqlama verib:
“Azərbaycanın ev sahibliyi etdiyi BMT-nin İqlim Dəyişikliyi üzrə Çərçivə Konvensiyasının Tərəflər Konfransının 29-cu sessiyası (COP29) iqlim fəaliyyətində "çatdırılma onilliyi"nin başlanğıcını qoyub. COP29 iqlim fəaliyyətinin irəliləyişində bir dönüş nöqtəsi oldu. COP29 və COP30 sədrlikləri arasında "Bakıdan Belemə Yol Xəritəsi" (B2B) hazırlanıb. Onlar Milli Səviyyədə Müəyyən Edilmiş Töhfələr (NDC-lər) və iqlim maliyyəsi sahəsində irəliləyişin təmin olunması üçün konkret addımları müzakirə ediblər. Belemdə keçiriləcək COP30-un uğurla nəticələnməsi üçün birgə əməkdaşlıq imkanları və çoxtərəfli prosesin möhkəmləndirilməsi yolları nəzərdən keçirilib. COP30 prezidenti də "Bakı-Belem yol xəritəsi”nin iqlim dəyişmələri ilə mübarizə üçün maliyyə cəlb etməyə kömək edəcəyini ifadə etmişdi. Ötən ay COP29 Azərbaycan Əməliyyat Şirkəti COP30-a hazırlıq çərçivəsində Braziliyaya təcrübə mübadiləsi səfəri etmişdi. Bu isə COP sədrlikləri arasında təşkilati əməkdaşlığın gücləndirilməsi və müvafiq təcrübə mübadiləsinə dəstək məqsədi daşıyırdı. Burada COP-un təşkili ilə bağlı layihə idarəetməsi, tədbir infrastrukturu, könüllülərin idarəolunması, qonaqlama, media əməliyyatları və yayım infrastrukturu, dayanıqlılıq və müyəssərlik kimi vacib təşkilati məqamlar qarşı tərəflə bölüşülüb. Bu təcrübə mübadiləsi ev sahibi ölkələr arasında əməkdaşlığın institusional səviyyədə qurulması istiqamətində ortaq baxışı əks etdirir və COP29 Sədrliyinin qlobal iqlim prosesinə səmərəli keçid və davamlılığın təmin olunmasına dəstəyini ifadə edir”.
Deputat həmçinin qeyd edib:
“COP29 sədrliyi işini il ərzində davam etdirir və eyni zamanda COP30-a dəstək verir. Braziliya da COP30-da Azərbaycanın təcrübəsindən faydalanır. Azərbaycan COP31-ə namizəd olan Türkiyəyə dəstəyini ifadə edib. Bu, Azərbaycanın gələcək COP-larda birbaşa ev sahibi olmasa da, dəstəkləyici və təcrübə bölüşən rolda qalmaq istəyini göstərir. Lakin Avstraliya da 2026-cı ildə Sakit Okean regionu ölkələri ilə birgə COP31-ə ev sahibliyi üçün namizəd olub. Bu isə həmin regionda Fransa müstəmləkəsindən əziyyət çəkən xalqların taleyinə, insan hüquq pozuntuları və ətraf mühit məsələlərinə beynəlxalq ictimaiyyətin diqqətinin cəlb edilməsi üçün əlverişli imkan olardı. Bir çox ölkə bu namizədliyə dəstəyini ifadə edib. Rəsmi olaraq COP31 evsahibi Belemdə COP30 zamanı açıqlanacaq. Azərbaycan COP29 təcrübəsini təşkilati və siyasi səviyyələrdə aktiv şəkildə bölüşür, xüsusilə də COP30-a hazırlıqda Braziliyaya birbaşa dəstək verir. Bu əməkdaşlıq və təcrübə mübadiləsi Azərbaycanın gələcək COP tədbirlərinin təşkilində və uğurlu keçməsində mühüm rol oynaya biləcək bir ekspert və dəstəkləyici təşkilatçı ölkə kimi çıxış etmək potensialına malik olduğunu göstərir. Lakin hər bir gələcək COP-un öz spesifik xüsusiyyətləri olacağı kimi, onlar həm də öncəki COP-larda nail olunmuş nəticələr üzərində qurulur”.
Ayhan
10:53 10.07.2025
Oxunuş sayı: 2582
