Türkiyədə Barış masası quruldu: “Ərdoğanın dünya səhnəsinə böyük qayıdışı”

ABŞ Prezidenti Donald Trampın Körfəz ölkələrinə səfəri ilə eyni vaxtda Türkiyədə Ankara, İstanbul və Antalyada yaşanan diplomatik fəallıq dünya mediasında geniş yer aldı.
Crossmedia.az xarici mətbuata istinadən xəbər verir ki, “The Washington Post” və “Bloomberg” kimi nüfuzlu mətbuat orqanları son günlərdə Türkiyədə baş verən görüş və tədbirləri diqqətlə izləyib.
Diplomatik hərəkətlilik artıb
14-15 may tarixlərində Antalya NATO xarici işlər nazirlərinin qeyri-rəsmi görüşünə ev sahibliyi edib. Ardınca Ankarada Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğan ilə Ukrayna Prezidenti Volodimir Zelenski arasında görüş baş tutub. Bu gün isə İstanbulda Rusiya-Ukrayna müharibəsi kontekstində iki vacib diplomatik görüş keçirilir.
The Washington Post: “Ərdoğan əsas oyunçu kimi geri döndü”
The Washington Post-dan İshaan Tharoorun şərhində bildirilir ki, Ərdoğanın 20 ildən artıq hakimiyyəti dövründə Ankara ilə Qərb arasındakı münasibətlər bəzən gərgin, bəzən isə yaxın olub. Lakin son dövrlərdə baş verən hadisələr tərəfləri “balta basdırmağa” vadar edib. Məqalədə PKK-nın silah buraxma qərarı, Suriya hökuməti ilə SDQ arasında razılaşma və İstanbul Böyükşəhər Bələdiyyə başçısı Əkrəm İmamoğlunun həbsi kimi mövzulara da toxunulub.
Brookings İnstitutundan Aslı Aydıntaşbaş Tharoor ilə söhbətində bildirib:
“Bu, Ərdoğanın dünya səhnəsinə böyük qayıdışıdır. Bir neçə ay əvvəl Türkiyə demokratik şəkildə seçilmiş bir avtoritarizmin nümunəsi kimi göstərilirdi. Amma indi, keçmiş prezident Co Bayden dövründə dörd il ərzində uzaq tutulan Ərdoğanın həm Suriyada qazanan tərəf, həm də Rusiya-Ukrayna məsələsində əsas oyunçu kimi geri döndüyünü görürük”.
“Trampın Ağ evə qayıdışı təsirli oldu”
Tharoorun fikrincə, Ərdoğanın beynəlxalq səhnəyə dönüşündə əsas faktorlardan biri də Trampın yenidən ABŞ prezidenti seçilməsi olub. Məqalədə Trampın Ərdoğanla şəxsi yaxınlığı və “güclü lider” modelinə olan simpatiyası xatırladılır. Carnegie Beynəlxalq Sülh Fondunun eksperti Alper Coşkun, Tramp ilə Ərdoğan arasında düşüncə tərzinin yaxın olduğunu və Ərdoğanın Trampda özünü gördüyünü bildirib.
Yazıda qeyd olunur ki, Trampın dönəmində Türkiyənin bölgədə sabitləşdirici güc kimi rolu Ağ Ev tərəfindən qəbul edilirdi.
“Diplomatik dönüm nöqtəsinə ümid işıqları”
Bloomberg-dən Beril Akman isə yazır ki, son hadisələr Ərdoğanın “Trampın sülh elçisi” kimi hazırlıq apardığını göstərir. Yazıda qeyd olunur:
“Son bir həftədə yaşanan hadisələr, Ərdoğanın uzun müddət gərgin olan ABŞ-Türkiyə münasibətlərində yeni bir səhifə açmağa hazırlaşdığına və Trampın liderliyində diplomatik dönüm nöqtəsinə doğru ümidlər yaratdığına işarə edir”.
Bloombergə görə, ABŞ-nin Ukraynadakı müharibəni sonlandırmaq və Suriyanı beynəlxalq sistemə inteqrasiya etmək kimi məqsədləri fonunda, Ərdoğan yenidən bölgədə əsas güc mərkəzi kimi önə çıxır.
Mədinə Cəlilova
16:00 16.05.2025
Oxunuş sayı: 569