NASA Marsda “siderit” aşkarladı: Qırmızı planetdə qədim karbon dövrü izləri
NASA-nın “Curiosity” səyyahı Marsın Qeyl Kraterində apardığı analizlər nəticəsində yalnız atmosferdəki karbonun çöküntüsü ilə yaranan “siderit” adlı mineral aşkar edib.
Crossmedia.az xəbər verir ki, alimlər bu tapıntının Marsda milyardlarla il əvvəl aktiv karbon dövrünün olduğunu və planetin bir zamanlar yaşama uyğun şəraitə sahib ola biləcəyini göstərdiyini bildiriblər.
“Siderit” 2022–2023-cü illərdə Curiosity-nin Kimya və Mineralogiya (CheMin) cihazı vasitəsilə apardığı rentgen şüalanması analizləri zamanı müəyyən edilib. Səyyah tərəfindən qazılmış dörd nöqtədən üçüncüsündə yüksək saflıqda kristal siderit aşkarlanıb.
Bu mineralın mövcudluğu Mars atmosferində keçmişdə yüksək səviyyədə karbon qazının olduğunu göstərir. Bu isə səthdə uzun müddətli maye suyun mövcudluğu üçün uyğun şəraitin olduğunu ortaya qoyur. Tapıntılar, Marsda bir zamanlar göllər və hətta okeanların mövcudluğunu göstərən əvvəlki geoloji sübutlarla da üst-üstə düşür.
Kalqari Universitetindən jeokimyaçı Benjamin Tutolo bu kəşfin Marsın yaşanabilirliyinə dair mövcud elmi modelləri gücləndirdiyini bildirib. Əvvəlki araşdırmalar Marsda karbonat minerallarına dair məhdud sübutlar ortaya qoysa da, elmi modellər bu cür mineralların planetin səthində geniş yayılmalı olduğunu göstərirdi.
Alimlər yeni tapıntının həm karbonat minerallarının varlığını təsdiqlədiyini, həm də onların niyə bu vaxta qədər aşkarlanmadığını izah etməyə kömək etdiyini vurğulayıb. Araşdırma nəticələri Marsda karbon axtarış strategiyalarının dəyişə biləcəyinə işarə edir.
Mədinə Cəlilova
00:40 19.04.2025
Oxunuş sayı: 9223
