Direktor və direktor müavinləri imtahan verəcək – məqsəd həm də məsuliyyətin artırılmasıdır
Azərbaycanda məktəb direktorları və müavinlərinin sertifikasiyadan keçməsi prosesi yeni dalğa ilə davam edir. Bu addım təhsil sistemində idarəçiliyin keyfiyyətini artırmağa yönəlib. Biliyi, bacarığı və idarəetmə təcrübəsi yüksək olan təhsil işçiləri bu prosesdən məmnun qalsalar da, digərləri üçün müəyyən çətinliklər yaranıb. Sertifikasiya imtahanları məktəb rəhbərliyinin peşəkar səviyyəsini yoxlamaqla yanaşı, təhsil sahəsində islahatların dərinləşdiyini göstərir.
Mövzu ilə bağlı təhsil eksperti İlqar Orucov Crossmedia.az-a açıqlamasında bildirib ki, nazir Emin Əmrullayevin jurnalistlər üçün keçirdiyi brifinqdə bu prosesin başlanacağı qeyd olunub. Ekspertin sözlərinə görə, bu addım təhsil idarəçilərinin bilik və bacarıqlarının qiymətləndirilməsi baxımından mühüm əhəmiyyət daşıyır.
İlqar Orucov bildirib ki, son illərdə məktəb direktorlarının işə qəbulu mərkəzləşdirilmiş qaydada həyata keçirilir və bu sistemin müsbət tərəfləri daim vurğulanır: "Mən direktorların işə qəbulu zamanı şəffaflığın təmin edilməsi üçün komissiya qaydasında iştirak etmişəm və ümumilikdə bu proses kifayət qədər şəffaf şəkildə həyata keçirilib. Hazırda şagird sayı 500-dən az olan məktəblərdə direktorların işə qəbulu regional təhsil idarələri tərəfindən həyata keçirilir. Mən bu prosesdə olmamışam, amma əvvəllər direktorların işə qəbulu Elm və Təhsil Nazirliyi tərəfindən keçirildikdə komissiya üzvü kimi iştirak etmişəm və bu proses şəffaf şəkildə təşkil olunurdu".
Ekspert qeyd edib ki, keçmiş illərdə təyin olunmuş direktorlar uzun müddətdir fəaliyyət göstərirlər və onların pedaqoji bilikləri ilə idarəetmə bacarıqlarının zaman-zaman yoxlanılmasına ehtiyac var.
İlqar Orucovun fikrincə, yeni təyin olunmuş direktorlar imtahanlar vasitəsilə seçilsə də, əvvəlki illərdə bu proses xüsusi meyarlar olmadan həyata keçirilib. Ona görə də bütün direktorlar və direktor müavinləri sertifikasiyadan keçməlidirlər.
Bundan əlavə, ekspert məktəb rəhbərlərinin pedaqoji fəaliyyətlə məşğul ola bilməməsi məsələsinə də toxunub: "Məktəb direktorları və direktor müavinləri inzibati vəzifə daşıdıqlarına görə pedaqoji fəaliyyətlə məşğul ola bilmirlər. Lakin onlar bu vəzifədən ayrıldıqdan sonra müəllim kimi çalışmaq üçün yenidən müvafiq biliklərə sahib olmalıdırlar. Əks halda, uzun müddət müəllim kimi fəaliyyət göstərmədikdə, onların bilik səviyyəsi aşağı düşə bilər. Buna görə də, direktor və direktor müavinlərinə mütəmadi olaraq bilik və bacarıqlarını təkmilləşdirmək imkanı yaradılmalıdır".
Ekspert bildirib ki, sertifikasiyadan uğurla keçən direktor və müavinlər təyin olunduqları məktəbdə təhsilin keyfiyyətini yüksəltməli, eyni zamanda məktəb menecmenti və pedaqoji rəhbərlik baxımından effektiv fəaliyyət göstərməlidirlər: "Sertifikasiyanın məqsədi yalnız yoxlama deyil, həm də məsuliyyətin artırılmasıdır. Müəllimlər, eləcə də direktorlar və direktor müavinləri daim inkişafda olmalıdırlar, əks halda təhsildəki yeniliklərdən geri qala bilərlər".
İlqar Orucov xüsusilə ibtidai sinif müəllimlərinin pedaqoji bilik səviyyələrinin ölçülməsinin vacibliyini vurğulayıb. Onun sözlərinə görə, bu imtahandan keçməyənlərin sistemdən kənarlaşdırılması mümkündür və nəticədə məktəblərdə keyfiyyətli təhsili təmin edən bir sistem formalaşacaq.
Ekspert dünyanın qabaqcıl təhsil sistemləri ilə müqayisə apararaq Finlandiya nümunəsini misal gətirib: "Finlandiyada ibtidai sinif müəllimlərinin ən azı magistr təhsili alması tələb olunur. Müəllimin təhsili nə qədər yüksək və dərindən olarsa, onun verdiyi təhsilin keyfiyyəti də bir o qədər yüksək olacaq".
O, həmçinin məktəb direktorlarının seçimi və təyinatı ilə bağlı cəmiyyətdə fərqli yanaşmaların mövcud olduğunu qeyd edib: "Bəzən direktorların hansı meyarlara əsasən təyin olunduğu ilə bağlı müxtəlif fikirlər səsləndirilir. Burada əsas məqsəd şəffaf meyarlar əsasında seçim aparmaqdır. Məktəb direktoru yalnız inzibati rəhbər olmamalıdır. O, həm də güclü pedaqoq, təcrübəli müəllim, yaxşı psixoloq və idarəçi olmalıdır".
İlqar Orucov əlavə edib ki, məktəb direktorlarına daha çox sərbəstlik verilməsi məsələsi mühüm amildir: "Bir çox ölkələrdə məktəb rəhbərləri daha müstəqil fəaliyyət göstərə bilir. Məktəb direktoru yalnız inzibati rəhbər kimi fəaliyyət göstərməməli, həm də təhsil keyfiyyətinin artırılması üçün təşəbbüslər irəli sürməlidir".
Ekspert hesab edir ki, məktəb rəhbərləri mütəmadi olaraq müxtəlif təcrübələri öyrənməli, yerli və beynəlxalq nümunələrlə tanış olmalı və innovativ metodları mənimsəməlidir. Onun sözlərinə görə, Elm və Təhsil Nazirliyi bu istiqamətdə müxtəlif təşəbbüslər həyata keçirir və məktəb rəhbərlərinin peşəkarlığının artırılması istiqamətində ciddi işlər görür.
Nihat Tahirov
17:50 11.02.2025
Oxunuş sayı: 26389
