Şirkətlər istehlakçıları aldadaraq “pulunu ver, itil cəhənnəmə” prinsipi ilə işləyir
Bir çox mağazada elektronika məhsulları alarkən əlavə ödəniş tələb edən "qızıl zəmanət" paketləri təklif olunur. Maraqlısı budur ki, məhsulda problem yarandıqda, zəmanət bəzən qüvvədən düşür. İstehlakçılar bu zəmanətdən istifadə etməyə çalışdıqda isə çox vaxt çətinliklərlə üzləşirlər. Bəs qızıl zəmanət hansısa formada qanunvericilikdə tənzimlənirmi?
Mövzu ilə bağlı Azad İstehlakçılar Birliyinin sədri Eyyub Hüseynovun Crossmedia.az-a verdiyi açıqlamasında bildirib ki, Azad İstehlakçılar Birliyinə gələn şikayətlərin təhlili göstərir ki, qızıl zəmanət öhdəliyinin yerinə yetirilməsi ilə bağlı çoxsaylı problemlər yaşanır: "Ümumiyyətlə, bu qızıl zəmanət anlayışı artıq 10 ildən çoxdur ki, Azərbaycanda biznes qurumları tərəfindən yaradılmışdır. Qanunvericilikdə belə bir zəmanət anlayışı yoxdur. Əgər bu anlayış marketoloqlar tərəfindən icad edilibsə, problem yoxdur. Biz bununla razıyıq, ancaq o şərtlə ki, həmin qurumlar öhdəliklərini yerinə yetirsinlər.
Zəmanət öhdəliklərinin yerinə yetirilməsində ciddi problemlər mövcuddur. Xüsusən mürəkkəb texniki cihazlar sahəsində bu hallar daha çox müşahidə olunur. Bəzi mürəkkəb texniki cihazlar satan qurumları istehlakçını aldadaraq “pulunu ver, itil cəhənnəmə” prinsipini tətbiq edir. Misal üçün, "Kontakt", "Bakı Elektronika" kimi şirkətlər bu siyahıda ön sıradadır. Bununla belə, şikayət gəlməyən şirkətlər də var. Amma ümumilikdə, qızıl zəmanət adı altında əhalinin aldadılması geniş yayılıb.
Şikayətlərin palitrası da çox müxtəlifdir. Məsələn, sonuncu şikayətlərin birində istehlakçı zəmanət verilən bir məhsulun tezliklə xarab olduğunu bildirib. Sonradan məlum olub ki, həmin məhsul üçün ehtiyat hissəsi ümumiyyətlə yer üzündə mövcud deyil. İstehlakçı haqlı olaraq soruşur: "Niyə zəmanət verirsiniz, əgər problemi həll etmirsinizsə?" Bu kimi hallar çoxdur".
Eyyub Hüseynovun sözlərinə görə, aqressiv reklam kampaniyaları ilə istehlakçıları cəlb edən şirkətlər məhsul satıldıqdan sonra istehlakçını tanımaq belə istəmirlər:
"Təəssüflər olsun ki, Nazirlər Kabinetinin elə bir qərarı yoxdur ki, bilək hansı mallara zəmanət verilmir və ya verilir. Məsələn, paltaryuyan maşının bir hissəsi yanıbsa, zəmanət vermirlər. Bu qərarları özbaşlarına qəbul edirlər və buna görə də bu problemlərin səbəbini qanunlarda axtarmaq lazımdır.
1995-ci ildə qəbul edilmiş “İstehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi haqqında” qanun artıq köhnəlib və mütləq yenilənməlidir. Azad İstehlakçılar Birliyinin sədri olaraq, mən bu qanunun dəyişdirilməsi ilə bağlı Milli Məclisə, Ombudsman Aparatına və digər qurumlara təkliflər vermişəm”.
Elnurə Kərimova
08:17 13.01.2025
Oxunuş sayı: 23767
