Gəncliyin qorunması: Güclü ailə, sağlam cəmiyyət və milli dəyərlər

-Güclü dövlət- güclü cəmiyyət, güclü ailə deməkdir. Min illərə dayanan yüksək milli-mənəvi dəyərləri ilə bütün dövrlərdə seçilən, digər xalqlar tərəfindən hörmət və izətlə qarşılanan Azərbaycan ailə modeli müasir gəncliyin gələcəyə aparacağı ən böyük hədiyyədir. Xalqımızın min illiklərə dayanan şanlı tarixinin və bu tarixi yazan azman qəhrəmanların ellərə, dillərə dastanlara sığmayan igidliklərinin, həmçinin, bu qəhrəmanları yetişdirən vəfalı, sədaqətli xanımların ailə tərbiyəsinin, ailə mədəniyyətinin təbliği olduqca vacib məsələlərdəndir. Məşhur bir el məsəlində deyilir ki, “Ot kökü üstündə bitər”. Məsələyə gələcəyimizi əmin əllərə tapşırmaq məqsədindən yanaşaraq, düşünürük ki, uşaqların, gənclərin marifləndirilməsi, düzgün səmtə istiqamətləndirilməsi üçün müntəzəm təbliğat aparılmalıdır.

İlkin növbədə bu istiqamətdə uşaqlar və gənclər arasında milli dəyərlərin, ailə modelinin təbliğini gücləndiriləcək, habelə, mövcud cəmiyyət tərəfindən qəbul olunmayan və zərərli sayılan yaşam tərzlərinin qarşısının alınmasına yönəlik maarifləndirici tədbirlər reallaşdırılmalıdır. Milli dəyərlərin qorunması və gələcək nəsillərə ötürülməsi gənclərin sağlam düşüncəli, möhkəm əqidəli və vətənpərvər ruhda yetişdirilməsi əsas amillərdəndir.

Danılmaz faktdır ki, müasir dövrümüzün uşaqları və gəncləri telefon, planşet, televizor və kompüterlərin aktiv istifadəçiləridir. Respublikamızın iqtisadi inkişafı ölkə əhalisinin, o cümlədən uşaq və gənclərin bu texniki vasitələrlə, habelə internetlə təminatına geniş imkan verir. Bu gün nəinki mərkəzi şəhərlər, hətta ucqar dağ kəndi belə yüksək səviyyədə internetlə təchiz olunub. Bu iqtisadi inkişaf baxımından müsbət haldır. Ölkədə və dünyada baş verən hadisələrdən xəbərdar olmaq, elm və təhsil sahəsində yeniliklərlə tanışlıq, cəmiyyətdəki ictimai-sosial vəziyyətdən agah olmaq, mədəniyyət, incəsənət, idman və digər bu qəbildən olan hadisələri oxumaq, izləmək vətəndaşların informasiya ilə təminatında böyük rol oynayır. Qeyd olunan məqamlar məsələnin müsbət tərəfləridir.Təəssüflər olsun ki, həmişə bütün qüvvələr xeyirxahlığa xidmət etmir. Dünyanı qana boyayan, xalqları, dövlətləri bir-birinə düşmən etməyə çalışan mənfur qüvvələr də mövcuddur. Məhz bu qüvvələr bütün yollardan istifadə edərək, xəbis niyyətlərini internet vasitəsilə ötürür, insanların beyninə, şüuruna təsir etməyə çalışırlar. Beləliklə, çirkin, eybəcər və zərərli addımlar sarmaşıq kimi xeyirxah əməllərin arxasında gizlənərək, dünyamıza və mövcud cəmiyyətə daxil olur. İnternetdən- müxtəlif sosial şəbəklərdən ötürülən bu informasiyalardan heç kim sığorta olunmayıb, xüsusilə də uşaq və gənclər. Yeniyetmələrin beyinlərinin təmizliyi bu mənfur qüvvələrə imkan verir ki, onları bu və ya digər dərəcədə təsir dairəsinə ala bilsinlər. Müxtəlif oyunlar adı altında özünün çirkin niyyətini ötürən bu şər qüvvələrə nəzarət və yaxud icazə mexanizmi yoxdur. Vahid nöqtələrdən, müxtəlif mərkəzlərdən idarə olunan qərəzli, zərərli və çirkin niyyətlər dünyanın bütün ölkələrində özlərinə geniş meydan qazanıb. Vətənin, millətin gələcək taleyi olan balaların qorunması, onların sağlam ruhda böyüməsi üçün hansı addımlar atılmalıdır?

-İlkin növbədə bu işdə əsas yük təhsil müəssisələri ilə bərabər ailənin də üzərindədir. Müəllim və valideynin birgə fəaliyyəti bu təbliğatın uğurla aparılmasının təminatıdır. Məktəbdə müəllim, evdə isə valideyn tərəfindən uşaq və gənclərə internetdən faydalı şəkildə istifadə etmək, yararlanmaq təlqin edilməlidir. Yəni elm və bilik əldə etmək üçün müxtəlif sosial şəbəkələrdən informasiya toplamaq, oxumaq uşaq və gənclərin qarşısında əsas məqsəd olaraq qoyulmalıdır. Onları vaxt keçirmək məqsədilə sosial şəbəkələrə daxil olmaqdan çəkindirmək lazımdır.

-Mütləq şəkildə şagirdlərə, tələbələrə xüsusi olaraq valideynlər, müəllimlər tərəfindən nəzarət edilməlidir. Nəzarətsiz qalan uşaq, yeniyetmə təbii ki, şirniklənərək müxtəlif saytlara, səhifələrə daxil olacaq, başqa sözlə desək, orada vaxt keçirəcək. Bu isə onun virtual aləmdə təhlükəli qüvvələr tərəfindən zəhərlənməsinə gətirib çıxaracaq. Sağlam ruhlu gələcək nəslin inkişafı naminə böyüdülüb ərsəyə gətirilən bir uşağı ailəsi, vətəni itirəcək. Təbii ki, beyni, şüuru yabançı təsirlər altına alınan, xalqına, dövlətinə qarşı zəhərlənən gələcək nəsil sağlam nəsil ola bilməz. Digər tərəfdən, bu qəbildən olan fəal internet istifadəçiləri heç fiziki cəhətdən də sağlam olaraq böyümür, yetişmir. Beləliklə, gənclərin həm əqli, həm də fiziki sağlamlığı zədələnir.     

-Müxtəlif platformalarda uşaqlara uyğun olmayan məzmunları avtomatik süzgəcdən keçirməsi üçün, süni intellekt əsaslı alətlərin tətbiq olunması zəruridir. Bunun üçün mütəxəssislərin fəaliyyətindən yararlanmaq lazımdır.

-Valideynlər uşaqlarla mənalı və maraqlı zaman keçirmək üçün münasib vaxt ayırmalıdır. Müxtəlif oyunların keçirilməsi, ailəvi olaraq birgə maraqlı filmlərin izlənməsi uşaqların yaddaşında xüsusi yer tutur. Bu eyni zamanda gələcəkdə onlarda keçmiş həyatlarını xatırlamaq üçün ən gözəl təəssüratdır. Valideynlər və yaxınlar bu gözəl qayğını uşaqlardan, gənclərdən əsirgəməməlidir.

-Uşaqlara kitab oxumağın, idmanla məşğul olmağın faydaları barədə geniş izahlar verilməlidir. Tanınmış dövlət xadimlərinin, ölkə rəhbərlərinin, şair və yazıçıların, alimlərin, görkəmli sərkərdələrin, xalqların, dövlətlərin tarixindən bəhs edən kitabların oxunulması tövsiyyə edilməlidir. Elm və texnikanın inkişafına diqqət çəkilməlidir.

-Uşaqları, yeniyetmələri ta balacalıqdan maraqları olduğu müxtəlif sənətlərə alışdırmaq lazımdır, onlara sənəti öyrətmək lazımdır. Atılan bu addım uşağa həm indiki, həm də gələcək həyatında fayda saxlayacaqdır.

-Uşalara və yeniyetmələrə internetin imkanalarından faydalanaraq, özlərinin intellektual bacarıqlarını da nümayiş etdirməyi öyrətmək lazımdır. Beləliklə, onlar özlərinin ilk əsərlərini yazıb paylaşa, kiçik “filmlərini” çəkib nümayiş etdirə bilərlər. Öz ölkələrinin, dövlətlərinin haqq səsi olaraq dünyaya səs sala bilərlər. Unutmayaq ki, ölkəmiz bütün tərəflərdən məkrli düşmənlərin əhatəsindədir. Bu məkrli qonşularımızın əsas məqsədi isə müasir gəncliyin beynini zəhərləməklə özlərinin təsir dairəsinə almaqdır.

Uşaqları və yeniyetmələri virtual aləmdən, sosial mediadan gözlənilən təhlükələrdən mühafizə etmək üçün onlar düzgün istiqamətləndirilməlidir. Evdə valideyn, məktəbdə isə müəllim düzgün istiqamətləndirməni fəal və ardıcıl təbliğatçısı rolunda iştirak etməlidir. Düzgün yönləndirmə və maarifləndirmə uşaqları və yeniyetmələri zərərli vərdişlərdən, təhlükəli maddi və mənəvi zəhərlənmələrdən aşındırar. Birgə, müəllim-valideynin təyinat üzrə hərəkət etdiyi yönləndirmə mezxanizmi uşaqların və yeniyetmələrin parlaq gələcəyə doğru düzgün istiqamət götürməsinə təkan verər. Bu faydalı addım isə bizə xalqımızın, dövlətimizin taleyini əmin əllərə tapşırılması üçün imkan yaradar.

Vətəndaş Cəmiyyəti İnstitutları da bu istiqamətdə öz töhfəsini verməlidir. Ardıcıl təbliğat və təşviqat xalqımıza və dövlətimizə qarşı aparılan ideoloji hücumların qarşısını almaqla yanaşı, gənc nəslin milli-mənəvi dəyərlərə bağlı şəkildə tərbiyə edilməsinə, formalaşmasına imkan yaradar.

Rəsul MİRHƏŞİMLİ

Yazı, Azərbaycan Respublikasının Qeyri-Hökumət Təşkilatlarına Dövlət Dəstəyi Agentliyinin maliyyə dəstəyi ilə “Ziyalı Ocağı” İctimai Birliyi tərəfindən həyata keçirilən “Uşaq və gənclərin zərərli təsirlərdən qorunması” adlı layihəsi çərçivəsində çap olunur.