Mülki təyinatlı ərazilərin kütləvi şəkildə minalanması insanlıq əleyhinə törədilən cinayətdir - Deputat Açıqladı

Hər il 4 aprel tarixində Beynəlxalq Mina Xəbərdarlığı və Minatəmizləmə Fəaliyyətinə Yardım Günü dünyada qeyd edilir. Bu günün əsas məqsədi müharibələrin partlayıcı qalıqlarının mülki əhaliyə yaratdığı təhlükələrə diqqət çəkmək və minaların yaratdığı problemlərin həlli üçün beynəlxalq əməkdaşlığı təşviq etməkdir. Minalar milyonlarla insanın həyatına risk yaradır və müharibə bölgələrində təhlükəsizliyin təmin edilməsini çətinləşdirir. Bu baxımdan, minatəmizləmə fəaliyyətləri humanitar missiya ilə yanaşı, eyni zamanda sosial sabitlik və bərpa işlərinin başlanğıcı hesab olunur.
Azərbaycanın işğaldan azad olunmuş ərazilərində minatəmizləmə prosesləri bunun mühüm nümunəsidir. İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra Azərbaycan, işğaldan azad edilən ərazilərdəki minalanmış və partlayıcı qurğularla dolu ərazilərin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün ciddi minatəmizləmə işlərinə başlayıb. Bu ərazilər uzun illər boyu minaların yerləşdiyi, müharibə nəticəsində partlayıcı maddələr və qurğuların qaldığı yerlərdir. Burada həyata keçirilən minatəmizləmə fəaliyyətləri yalnız fiziki təhlükəsizliyi təmin etməklə kifayətlənmir, həm də ərazilərin bərpası və inkişafı üçün zəruri olan şəraitin yaradılmasına xidmət edir.
Crossmedia.az mövzu ilə bağlı Milli Məclisin deputatı Müşfiq Cəfərova müraciət edib.
Deputat ilk olaraq bildirib ki, II Qarabağ Müharibəsinin bitməsindən bu günə qədər Ermənistan dəfələrlə Azərbaycan ərazilərində basdırılmış mina sahəsi xəritələri təqdim edib:
“Sonuncu dəfə bu proses 2024-cü ildə baş tutub. 2021-ci ildə Rusiya Federasiyasının təşəbbüsü ilə Ermənistan işğal dövründə Füzuli və Zəngilan rayonlarında basdırdığı təqribən 92 min tank və piyada əleyhinə minalara dair xəritələri Azərbaycan tərəfinə təqdim edib. 2024-cü ildə isə 8 formulyarı Azərbaycana təqdim edib. Təqdim olunan formulyarlar əsasən Kəlbəcər rayonu Murovdağ silsiləsini əhatə edən minalanmış ərazilərə dair qeydlərdən ibarət idi. Bu xəritələrdə texniki qaydalara əsasən, mina sahələrinin formulyarlarında istinad nöqtələri, basdırılmış minaların növləri, sayları, ara məsafələri, basdırılma və gizlətmə üsullarına dair məlumatlar qeyd olunur. Təbii ki, bu dediklərim qulağa xoş səslənir. Lakin, təqdim edilən formulyarlarda məlumatlar qeyri-dəqiq, etibarsız və natamam əks olunub. Formulyarlar üzərində təhlil və emal işləri aparıldıqdan sonra qeyd edilən məlumatların real mina sahələri ilə uzlaşmadığı, istinad nöqtələrinin koordinatlarının yanlış və yararsız olduğu müəyyən olub”.
Onun sözlərinə görə, ümumilikdə mina sahələrinə dair Ermənistan tərəfindən təqdim edilən xəritələr keçmiş təmas xətti boyu ərazilərin bir qismini əhatə edir:
“Keçmiş təmas xəttinin Xocavənd, Tərtər və Goranboy rayonları ərazisindən keçən hissəsi, habelə 2020-ci ilin noyabr ayında geri çəkilən zaman Ermənistan hərbi birləşmələri tərəfindən minalanmış ərazilər barədə məlumatlar hələ də təqdim edilməyib. Qeyd edim ki, Ermənistan tərəfindən Ağdam, Füzuli, Cəbrayıl və Zəngilan rayonlarında basdırılan mina sahələrinə dair 2021-ci ildə verilmiş məlumatların dəqiqliyi 25% təşkil edir. Baş verən mina hadisələrinin statistikasına nəzər salsaq, təkcə keçmiş təmas xətti boyu ərazilərin deyil, eyni zamanda yaşayış məntəqələrinin, əkin sahələrinin, çay kənarlarının, meşə massivlərinin və məzarlıqların minalarla yüksək səviyyədə çirkləndiyinin şahidi oluruq. Mülki təyinatlı ərazilərin kütləvi şəkildə minalanması beynəlxalq hüquq normalarının ciddi şəkildə pozulması ilə yanaşı, insanlıq əleyhinə törədilən cinayətdir”,- deyə M.Cəfərov fikrini yekunlaşdırıb.
Nəzrin Salmanova
15:56 04.04.2025
Oxunuş sayı: 1765