Sosium

Sabah qruplarının müsbət və mənfi tərəfləri - Ekspert AÇIQLADI

Ali təhsil müəssələrində tədrisin keyfiyyətinin yüksəldilməsi, savadlı və bacarıqlı tələbələr yetişdirilməsi məqsədi ilə xüsusi qruplar-Sabah qrupları yaradılıb.

Sabahı-n digər ənənəvi qruplardan fərqini və tədris keyfiyyətini təhsil eksperti İlham Əhmədov Crossmedia.az-a açıqlamasında qeyd edib:

"SABAH qrupları 2014-cü ildə 5 ixtisas qrupuna (təhsil, humanitar, iqtisadiyyat, texniki, təbiət) daxil olan 33 ixtisas üzrə Respublikanın 34 ali təhsil müəssisəsinin bakalavr səviyyəsinin I kursunu müvəffəqiyyətlə bitirmiş tələbələrdən müsabiqə yolu ilə seçim aparmaqla formalaşdırılmışdır".

Təhsil eksperti sabah qruplarının təşkilinin müsbət və mənfi cəhətlərini də vurğulayıb:

"Sabah qruplarının yaranması zamanı qeyd edilirdi ki, bu təşəbbüsün müsbət tərəfi tələbələrə fərqli məzmunda, fərqli proqramlar və materiallarla, daha yüksək hazırlığı olan müəllimlərin dərs keçməsidir. Qeyd edim ki, Azərbaycan Respublikası “ Təhsil qanunu”-da yazılıb ki, təhsil sahəsində dövlət siyasətinin əsas prinsiplərindən biri də bərabərlik prinsipidir. Bu prinsip tələb edir ki, bütün vətəndaşlara bərabər şərtlər əsasında təhsil almaq imkanları yaradılmalıdır. "SABAH qruplarının yaradılması və fəaliyyəti bu prinsipə ziddir. Yəni bu halda digər tələbələrin hüquqları pozulur. Çünki digər tələbələr də eyni ixtisasda oxuyur, eyni təhsil haqqı ödənilir (büdcə hesabına), amma sabah qruplarında oxuyan tələbələrin daha keyfiyyətli təhsil alma şansı yaranır".

Ekspert bildirir ki, universitetlərdə proqramlar mütəmadi olaraq yenilənməlidir:

"Universitetlərdə vaxtaşırı yeni kurikulumların – təhsil standartlarının, yeni fənn proqramlarının, yeni dərsliklərin, hazırlanması zəruridir. Beynəlxalq təcrübədə bu işlərə xüsusi layihələr həsr edilir, bu işə məqsədli maliyyə və qrantlar ayrılır, müəyyən zaman ərzində keyfiyyətli tədris-metodik təminat hazırlanır. Təəssüf ki, bizdə belə təcrübə yoxdur. Bütün tədris- metodik təminatı müəllimlər az vaxt ərzində, ictimai əsaslarla hazırlayırlar və nəticə zəif olur. Belə “üsulla” hazırlanan proqramlar heç bir beynəlxalq akkreditasiyadan keçə bilməz. Ona görə də universitetlərimizdə istifadə edilən proqramların heç biri beynəlxalq akkreditasiyadan keçməyib. Belə hallar “Sabah” qruplarında da müşahidə edilir. Sabah qruplarında istifadə edilən fənn kurikulumu bu fənni tədris edən müəllim tərəfindən, az vaxt ərzində, dərin tədqiqatlar aparılmadan, ictimai əsaslarla hazırlanır. Təbii ki, bunun yüksək keyfiyyəti ola bilməz.

Keyfiyyətli tədris vəsaitləri və proqramları, tədris planları hazırlanması yaradıcı və çətin bir işdir. Bunu az vaxt ərzində tək bir nəfərin yaratması mümkün deyil. Bunun üçün aylarla (bəzən il) çalışmalı, beynəlxalq təcrübə öyrənilməli, yüksək səviyyədə müzakirələr və paralel müqayisələr aparılmalıdır. Bu proseslərdən sonra normal tədris-metodik baza yarana bilər. Daha sonra isə bu materialları beynəlxalq akkreditasiyadan keçməsinə ehtiyac yaranır. Sabah qruplarında istifadə edilən tədris-metodik baza məncə bu prosedurlarla yox, “ənənəvi” üsullarla hazırlanıb, bu da təbii ki, keyfiyyətli ola bilməzdi".

İlham Əhmədov onu da qeyd edir ki, Sabah qrupları ilə ənənəvi qruplar arasındakı keyfiyyət fərqinin müəyyən edilməsi də maraqlı olardı:

“Məsələn, Sabah-ın məzunlarından neçə nəfəri müəllimlik ixtisası üzrə MİQ imtahanı verib və neçəsi işə qəbul olub və ya neçə nəfər dövlət qulluğu imtahanı verib və işə qəbul olub. Bu nisbətləri müqayisə etdikdə bilmək olar ki, sabah qruplarında təhsil keyfiyyəti reallıqda necədir.
Bildiyiniz kimi, xaricdə təhsil üzrə dövlət proqramı xətti ilə təhsil alıb ölkəmizə qayıdan məzunların xeyli hissəsi dövlət qulluğuna imtahanlarda az bal toplamışdı bu səbəbdən sonralar onların dövlət qulluğuna imtahansız qəbul edilməsi kimi qərar verildi".

Zeynəb Mustafazadə