Zelenski “son rolunu oynayır?”: Rusiya- Ukrayna müharibəsi bitə bilər- Müsahibə
Ağ Ev rəhbəri Donald Trampın “Ukrayna cümə axşamına qədər ABŞ-nin 28 bəndlik sülh planına razılıq verməlidir” bəyanatı beynəlxalq gündəmin əsas mübahisə mövzusuna çevrilib. Lakin indiki şərtlər altında təqdim olunan bu sənəd tamhüquqlu sülh planı yox, daha çox təzyiq vasitəsi kimi görünür. Çünki plan nə Ukraynanın, nə də Avropa İttifaqının təhlükəsizlik maraqlarına uyğun gəlir. Həmçinin Ukrayna lideri Volodimir Zelenskiyə müəyyən siyasi basqılar olur. Bunu o, özü də xalqa müraciətində dolayısı ilə ifadə etdi. Dövlət başçısının səsləndirdiyi “Biz ya ləyaqətimizi, ya da ən yaxın müttəfiqimizi itirməliyik” bəyanatı bunun təzahürüdür.
Amma həm Ukraynanın daxili siyasi reallığı, həm də Qərbin mövqeyi bu prosesin yaxın günlərdə nəticələnməyəcəyini göstərir.
Zelenski həm də bildirib ki, Ukraynanı mühüm qərarlar, çətin günlər gözləyir.
Politoloq Natiq Miri baş verənlər barədə Crossmedia.az-ın suallarını cavablandırıb:
- Sizcə, bu müqavilə əsasında razılıq əldə olunacaqmı?
- Hazırkı vəziyyət razılığın əldə olunmasını real göstərmir. Çünki Zelenski təkcə Prezident Administrasiyasının nümayəndəsi deyil — o, Ukrayna xalqının seçdiyi dövlət başçısıdır və ordunun, ictimaiyyətin razılığı olmadan Ukrayna torpaqlarının Rusiyaya verilməsini nəzərdə tutan heç bir sənədi qəbul edə bilməz. Bundan əlavə, Avropa dövlətləri də prosesin əsas iştirakçılarıdır və onların təhlükəsizlik maraqları nəzərə alınmadan heç bir razılıq mümkün deyil. Avropa İttifaqı artıq alternativ sənəd hazırlayır və bu fakt mövcud planın qəbul edilməyəcəyini açıq göstərir.
- Razılıq olmadığı təqdirdə Ukraynanı nələr gözləyir?
- Razılıq olmasa, Ukraynaya qarşı müəyyən məhdudiyyətlərin tətbiq olunması mümkündür. Bu, silah təchizatında fasilələr, kəşfiyyat məlumatlarına çıxışın məhdudlaşdırılması kimi addımlar ola bilər. Amma bu Ukrayna üçün yeni situasiya deyil — əvvəlki illərdə də bu cür təzyiqlər olub və ölkə bu çətinliklərə baxmayaraq, dayanmağı bacarıb. Ukrayna üçün ən real ssenari — Avropa İttifaqı ilə daha sıx siyasi-hərbi inteqrasiyanın, ordunun yenidən gücləndirilməsi və Rusiyanın hərbi-sənaye kompleksinə, enerji infrastrukturlarına daha effektiv zərbələrin endirilməsidir. Zelenskinin dediyi kimi, bu, şərəf və ləyaqət ilə xəyanət arasında seçimdir və Ukrayna geri çəkilməyəcək.
- Sizcə, planda ən təhlükəli məqamlar nələrdir?
- Plan birmənalı şəkildə Rusiyanın maraqlarını ifadə edir. Sənədin ilkin variantının Rusiyada hazırlandığı, ingilis dilinə tərcüməsində rusca izlərin qaldığı jurnalist araşdırmaları ilə təsdiq olunub. Sənəd Putinə yaxın Kirill Dimitrievin iştirakı ilə hazırlanıb və Trampın xüsusi nümayəndəsi Stiven Uitkofun onunla ortaq biznes maraqları olduğu üçün bu layihənin Ukraynanın xeyrinə olması mümkünsüzdür. Planın təhlükəli maddələri — müharibə cinayətlərinin amnistiyası, Donbasın müharibəsiz Rusiyaya verilməsi, Rusiyanın strateji yüksəkliklərə sahiblənməsi — bunların hamısı Moskvanın yeni hücumlar üçün üstünlük qazanmasına xidmət edir. Bu səbəbdən 28 bəndlik sənəd Ukraynanın yox, məhz Rusiyanın maraqlarını qoruyan siyasi layihədir.
Ayhan
22:26 22.11.2025
Oxunuş sayı: 3392
