Fransa kimi bir ölkədə belə hadisələrin baş verməsi siyasi böhranı göstərən elementdir - Ekspert
Fransa təşkilatları Lion şəhərindəki xatirə lövhəsinin təhqir edilməsini pisləyib. Afrika müşahidəçilərinin fikrincə, bu hadisə Fransanın müstəmləkə keçmişi ilə bağlı ağrılı mövzunu yenidən gündəmə gətirib və Afrika xalqlarına qarşı törədilmiş cinayətlərin etiraf edilməsinin vacibliyini xatırladıb.
Mövzu barəsində politoloq Hüseyn İbrahimov Crossmedia.az-a açıqlama verib.
O bildirib ki, hələ 1961-ci ildə Əlcəzairin Fransa müstəmləkəsi olduğu dövrdə, Parisdə əlcəzairlilərə qarşı Fransa hökuməti tərəfindən xüsusi komendant saatı tətbiq olunmuşdu: “Əlcəzairlilərin buna etiraz olaraq küçələrə çıxması nəticəsində 300-ə qədər şəxs həlak olmuş, 14 minə yaxın insan yaralanmışdı. Həmin zaman bu hadisə “Paris qırğını” kimi tarixə düşmüş və rəsmi Parisin “üz qarası” kimi yadda qalmışdı. Belə bir hadisənin qurbanlarına sonradan Fransa hökuməti tərəfindən bir abidə qoyulsa da, indiyədək bu qırğının günahkarlarının heç bir məhkəməsi aparılmadı, günahkarlar cəzalandırılmadı. İndi isə bu abidəyə qarşı olan hörmətsizlik onu göstərir ki, Fransa hökuməti belə bir qırğının qurbanlarının şərəfinə ucaldılmış abidənin qorunması istiqamətində daim öz səfərbərliyini və diqqətini göstərməli idi”.
Ekspert bildirir ki, bu gün qurbanların xatirəsinə qoyulmuş bu abidəyə hər hansı bir hörmətsizlik və ehtiramsızlıq halının olması birbaşa olaraq hökumətin bu kimi hadisələrə hələ də loyal münasibətdə olduğunu göstərə bilər: “Bu həm də bir göstəricidir ki, belə bir abidəyə hörmətsizlik göstərilməsi, özünü sivil adlandıran və dünyaya sivil qaydalar, demokratiya və liberallıq dərsi keçmək istəyən Fransa kimi bir ölkədə baş verirsə, Fransa hökumətinin, xüsusilə də hazırkı Makron hökumətinin bu kimi hadisələrə qarşı hələ də loyal münasibəti qalmaqdadır. Bu, eyni zamanda Fransada neokolonializmi dəstəkləyən qüvvələrin hələ də cəmiyyətdə və siyasi hakimiyyətdə mövcud olduğunu göstərir. Bu da indiki dünyada təbii ki, təsir doğuran bir hadisədir”.
Espert vurğulayıb ki, bütün bunlarla yanaşı, onu da bilməliyik ki, əgər Makron hökuməti özünü liberal və demokratik yönümlü bir hökumət adlandırırsa, belə bir hökumətin idarə etdiyi cəmiyyətdə bu kimi halların baş verməsi Fransa hökumətinin siyasi böhranını göstərən bir elementdir: “Ümumilikdə, son 9-10 il ərzində Fransada digər xalqların tarixi abidələrinə qarşı da sayğısızlıq hallarının müşahidə edildiyi görünür və bu kimi hallar sanki Fransada bir ənənəyə çevrilməkdədir. Yenə də qeyd edirəm ki, özünü sivil dünyanın, dünyəviliyin beşiyi hesab edən və hər il Bastiliyanın alınmasını, dünyəviliyin dünyaya bəyan edilməsini bayram edən Fransanın cəmiyyətində bu kimi halların baş verməsi təbii ki, acınacaqlıdır. Xüsusilə də vaxtilə Fransa müstəmləkəsi olmuş xalqların nümayəndələrinin bu hadisələri bir mənalı qarşılamaması, həmin hadisələrin ağrılı və acılı tərəflərini onlara bir daha xatırlatması emosional və siyasi baxımdan xoşagəlməz faktordur. Ona görə də belə halları Fransa ictimaiyyəti və təşkilatları pisləməklə yanaşı, hökumət bununla bağlı ciddi addımlar atmalıdır”.
Zeynəb Xuduyeva
16:47 27.10.2025
Oxunuş sayı: 1967
