Bu artıq III dünya müharibəsi məsələsini gündəmə gətirir - AÇIQLAMA

ABŞ Prezidenti Donald Tramp Avropa ölkələrini Ukraynaya qoşun yeritməyi dəstəkləməyə çağırıb. Lakin aparılan sorğular göstərir ki, əksər Avropa İttifaqı (Aİ) vətəndaşları bu addıma qarşıdır. Xüsusilə Almaniya və Polşada rəylər mənfi yöndədir, Fransada isə dəstək yalnız sülh perspektivi ilə şərtlənir. Bu ziddiyyət Avropanın strateji mövqeyində bir “çat” yaradır. Liderlər Rusiya ilə müharibənin davam etdirilməsini və Ukraynanın suverenliyinin qorunmasını açıq şəkildə dəstəkləsələr də, daxili ictimai rəy və siyasi risklər onları konkret hərbi addımlardan çəkindirir. Nəticədə, Avropa ölkələri Ukraynaya silah, maliyyə və diplomatik dəstək göstərsə də, öz əsgərlərini bu müharibəyə göndərmək istəmirlər.
Mövzu ilə bağlı Crossmedia.az-a açıqlama verən açıqlama verən politoloq Aytən Qurbanova bildirib ki, Avropa ölkələrinin Ukraynaya münasibətdə sərgilədiyi qeyri-adekvat mövqeyi əslində 3 ildən artıqdır davam edən müharibənin gedişatına təsir edən ən önəmli faktorlardan biridir:
“İstər maddi, iqtisadi baxımdan olsun, istərsə də hərbi baxımdan Ukraynaya verilən dəstəyin Rusiya qarşısında onun öz ərazi bütövlüyünün və suverenliyinin bərpası üçün yetərli olmadığı, artıq təcrübə ilə təsbit olunmuş önəmli məqamlardan biridir. Çünki Ukraynada insan resursları üç ildən artıqdır davam edən müharibə dövründə kifayət qədər çox tükənib. Rusiya ilə mübarizə aparmaq potensialında deyil. Bu səbəbdən əlavə dəstəyin tərəfdaşları tərəfindən verilmədiyi halda müharibənin gedişatının hansı istiqamətdə gedəcəyini və Ukrayna üçün hansı fəlakətli nəticələri özündə ehtiva etdiyini təxmin etmək çox da çətin deyil. Düşünürəm ki, indiki məqamda əgər Rusiyanın qalib olmağını istəmirlərsə, Avropa dövlətləri bu istiqamətdə Ukraynaya mütləq şəkildə dəstək verməlidirlər. Əks halda, masada sərgilədiyi mövqe onu deməyə əsas verir ki, Rusiya indiki məqamda işğal etdiyi ərazilərdən heç bir halda geri çəkilmək istəmir. Krımın Rusiyanın tərkib hissəsi olaraq tanınması ilə bağlı iddiaları kifayət qədər yüksək səslə artıq səsləndirilməyə başlanılıb. Eyni zamanda, Şərqi Ukraynanın Rusiyanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində tanınması ilə bağlı məsələlər gündəmə gətirilir. Bu, artıq Ukraynanın tamamilə parçalanması, hissələrə bölünməsi və suverenliyinin, ərazi bütövlüyünün göz ardı edilməsi deməkdir. Ona görə düşünürəm ki, indiki məqamda Avropa dövlətləri bu istiqamətdə addım atmadığı halda, müharibənin gedişatı heç də həlledici istiqamətdə, diplomatik platformaya, yəni danışıqlar prosesinə Ukraynanın mövqeyini dəstəkləyəcək formada təsir edə bilməz.
Digər bir tərəfdən, Avropa dövlətlərinin müharibəyə qoşulması artıq III dünya müharibəsi məsələsini gündəmə gətirir. Çünki NATO-nun birbaşa olaraq hərbi cəbhədə təmsil olunması, Ukraynaya dəstək verməsi bu istiqamətdə Rusiyanın da öz tərəfdaşlarını müharibəyə cəlb etməsi ilə bağlı təhlükəni gündəmə gətirir. Yəni, hər bir halda fikrimcə, danışıqların kifayət qədər uğursuz olduğu indiki məqamda, hərbi cəbhədə Ukraynaya dəstəyin verilməsi, digər istiqamətdə paralel olaraq danışıqlarda Rusiyanın müəyyən mənada güzəştə getməsinə təsiredici önəmli faktlardan biri olar. Təbii ki, bu addım öz-özlüyündə paralel olaraq qlobal və regional sülh üçün ciddi təhdidlərə də gətirə bilər”.
Nəzrin Salmanova
19:05 27.08.2025
Oxunuş sayı: 4178