Proqnoz: Ukraynadakı müharibə gələn il bitəcək, Zelenski isə...

Prezident Rəcəb Tayyib Ərdoğanın sədrliyi ilə keçirilən iclasın yekunlarına dair Türkiyə Milli Təhlükəsizlik Şurasının bəyanatında qeyd olunub ki, Ankara Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin həllinə istənilən töhfəni verməyə hazırdır.
"İclasda Türkiyənin Rusiya və Ukrayna arasında daimi sülhün qurulması üçün məsuliyyəti öz üzərinə götürməyə və bu prosesə istənilən töhfəni verməyə hazır olduğu təsdiqlənib", - sənəddə qeyd olunur.
Məlum olduğu kimi, müharibənin ilk günündən bəri Ankara tərəflər arasında balanslı davranır- Ukraynanın ərazi bütövlüyünü dəstəkləyən Türkiyə həm də Rusiyaya qarşı sanksiyalara qoşulmur.
İndiyə kimi məhz Türkiyənin səyləri və iradəsi nəticəsində Taxıl sazişi barədə razılığa gəlinib, tərəflər arasında əsr mübadiləsi həyata keçirilib. Həmçinin İstanbulda artıq üçüncü raundu keçirilən müzakirələr də Türkiyənin uğurlu vasitəçiliyini göstərir.
Ərdoğan daha əvvəl yaxın gələcəkdə sülh masasının İstanbulda qurula, müharibənin bitə biləcəyini demişdi.
Türkiyə liderinin verdiyi son mesaj və savaşın perspektivi barədə Crossmedia.az-a danışan siyasi ekspert Abutalıb Səmədov bildirib ki, Türkiyənin vasitəçiliyi ilə İstanbulda Ukrayna və Rusiya nümayəndələri indiyədək bir neçə dəfə bir araya gəliblər. Ekspertin sözlərinə görə, 2022-ci ildə keçirilmiş görüş ciddi sənədin razılaşdırılması ilə nəticələnsə də, sonradan “İstanbul razılaşması” icra edilməmiş qaldı: “Bu il başlayan danışıqlar isə əslində ciddi nəticə doğurmayacaq danışıqlardır. Bu əvvəlcədən məlum idi, çünki tərəflərin sülh müqaviləsinə yanaşmaları tamamilə fərqlidir. Ortaq məxrəcə gəlmək real deyil. Ukrayna ilk mərhələdə danışıqlara qatılmaqdan imtina edib. Yalnız Türkiyə prezidentinin israrlı çağırışından sonra Ukrayna nümayəndə heyəti görüşlərə qatılmağa razılaşıb. Hətta növbəti raunda da Ukrayna tərəfi həvəssiz şəkildə qatıldı. Ümumilikdə isə danışıqlardan əldə olunan yeganə real nəticə əsir və meyit mübadiləsi oldu”.
Ekspert əlavə edib ki, yaxın vaxtlarda növbəti İstanbul görüşünün baş tutması ehtimalı da aşağıdır: “Səbəbi isə Rusiyanın Krım və dörd vilayəti tam ələ keçirmək istəyi və bu Ukraynanın knüllü şəkildə bu ərazilərdən imtina etməs tələbidir: “Bu, təbii ki, mümkün deyil. Kiyev bu tələbi qəbul edə bilməz. Hərbi əməliyyatlar hazırda Rusiyanın üstünlüyü ilə davam edir. Ukraynanın mövqeyini gücləndirmək üçün təcili şəkildə 40 milyard dollardan artıq hərbi yardıma ehtiyac var. Bu yardımı da ABŞ deyil, Avropa ayırmalıdır. Ancaq çox təəssüf ki, Avropanın belə bir maliyyə imkanı yoxdur. Bu vəziyyətdə Ukraynanın ciddi müqavimət imkanları da azalır. Zənnimcə, gələcəkdə təslimçilik aktına bənzər sülh sazişi imzalanacaq. Amma bu sənədi Prezident Volodimir Zelenski deyil, başqa bir şəxs imzalayacaq. Hətta həmin şəxsə dair artıq bəzi ölkələr arasında məsləhətləşmələr də gedir".
A.Səmədovun fikrincə, Qərbin Ukraynaya qarşı nümayiş etdirdiyi ikili standartlar, verilən vədlərin yerinə yetirilməməsi ölkəni çıxılmaz vəziyyətə salıb. Bu fonda isə Türkiyənin imkanları məhduddur: “Türkiyə yalnız danışıqlara ev sahibliyi edə bilər. Hər iki tərəf rəsmi Ankaraya etimad bəslədiyi üçün İstanbulda görüşlərin keçirilməsi onlar üçün daha rahatdır. Amma tərəflər arasındakı mövqelər o qədər fərqlidir ki, Ankara da prosesə real təsir göstərə bilmir. Bu templə müharibə 2026-cı ilə qədər davam edə bilər. Yəqin ki, sülh sazişi məhz 2026-cı ilin ortalarında və ya sonunda imzalanacaq. Və çox güman, həmin saziş üçün yenə ən uyğun məkan Türkiyə olacaq”.
Mehriban Yariyeva
15:47 31.07.2025
Oxunuş sayı: 1140