Ekspertdən xəbərdarlıq: "Rusiya yeni təxribatlara əl ata bilər"
ABŞ-nin Ukrayna üzrə xüsusi nümayəndəsi Kit Kelloq X sosial şəbəkəsində yazıb ki, Rusiya-Ukrayna münaqişəsinin nizamlanması ilə bağlı danışıqlardan əvvəl 30 günlük atəşkəs əldə olunmalıdır.
“Birincisi, 30 günlük qeyd-şərtsiz atəşkəs və bu müddət ərzində hərtərəfli sülh danışıqlarına keçid. Əksinə yox", – deyə o yazıb.Bundan əvvəl ABŞ Prezidenti Donald Tramp Rusiya Prezidenti Vladimir Putinin Kiyev hakimiyyəti ilə birbaşa danışıqların bərpası təklifini alqışlamışdı.
Rusiya Prezidenti Vladimir Putin mayın 11-nə keçən gecə Kremlin qarşısında jurnalistlərə verdiyi açıqlamada Kiyev hakimiyyətinə 2022-ci ildə dayandırdıqları birbaşa danışıqları əvvəlcədən heç bir şərt olmadan bərpa etməyi təklif edib. Danışıqlara mayın 15-də İstanbulda başlaması təklif olunur.
Hərbi ekspert Üzeyir Cəfərov K.Kelloqun səsləndirdiyi fikirlər barədə Crossmedia.az-a danışıb. Ekspertin fikrincə, Kreml hazırda yalnız zaman qazanmağa çalışır: “ABŞ dövlət başçısı Donald Tramp Rusiya Prezidenti ilə müəyyən razılığa gələ və atəşkəslə bağlı razılıq əldə oluna bilər. Amma bu uzun müddət çəkməyəcək. Çünki Rusiyaya sadəcə vaxt lazımdır. Rusiya artıq müəyyən müttəfiqlər tapıb- həm Şimali Koreya, həm postsovet məkanından".
Ü.Cəfərov bildirib ki, mayın 15-də keçirilməsi nəzərdə tutulan Zelenski–Putin görüşünün baş
tutub-tutmayacağı hələ məlum deyil. “Çünki Zelenski özü iştirak edəcəyini
bildirib, lakin Rusiya tərəfi həmin görüşdə Putin səviyyəsində təmsil
olunacaqmı, bu bəlli deyil. Böyük ehtimalla, Putin yenə də bir bəhanə ilə bu
görüşdən yayınacaq. Çünki Moskvanı tərk etməkdən ehtiyat edir. Ərdoğan onu bir
neçə dəfə Türkiyəyə dəvət etsə də, getmədi".
Müsahibimizin fikrincə, Rusiya çətin durumda olmasına baxmayaraq, öz şərtlərini diktə etməyə çalışır: “Rusiya həm çətin vəziyyətdədir, həm də bu şəraitdə müəyyən şərtlər irəli sürür: Krımın onun ərazisi kimi tanınması, dörd vilayətin onun ərazisi kimi qəbul olunması, Ukraynanın gələcəkdə NATO üzvlüyündən imtina etməsi. Aydındır ki, bu şərtlər heç bir halda, nə Zelenski, nə də istənilən başqa rəhbər tərəfindən qəbul olunmayacaq.”
Atəşkəs təşəbbüsündə ABŞ və Türkiyənin rolunu şərh edən ekspert bildirib ki, hər iki tərəf bu istiqamətdə səylər göstərir. Xüsusilə, Rusiyanın birdən-birə Türkiyəyə üstünlük verməsi təsadüfi deyil: “Bundan əvvəl Səudiyyə Ərəbistanında görüşmək məsələsi var idi. Ancaq Rusiyanın Türkiyə faktoruna üstünlük verməsi, böyük ehtimalla, Uitkof Putinlə sonuncu görüşündə Amerikanın da müsbət yanaşması ilə bağlıdır. Ərdoğan və Tramp faktoru da vacibdir. Ərdoğanla Putin arasında son telefon danışığında, Rusiyaya çox güman, ya müəyyən zəmanətlər verilib, ya da təhlükəsizliyə dair vədlər alınıb. Uzunmüddətli sülh Rusiya rəhbərliyindən asılı olacaq”.
Ekspertin fikrincə, atəşkəsin uzunmüddətli sülhə çevrilməsi üçün əsas məsuliyyət Rusiya rəhbərliyinin üzərinə düşür: "Uzunmüddətli sülhə Moskva zəmanət verməlidir. 100 minlərlə rus hərbiçisinin ölümü, itkin düşməsi, əsir düşməsi – bütün bunlar Rusiya cəmiyyətində mərkəzi hakimiyyətə ünvanlanacaq suallardır. Hadisələrin gedişatına baxılacaq. İstisna deyil ki, Rusiya rəhbərliyi gələcəkdə yeni təxribat və ya hərbi əməliyyat həyata keçirsin. Artıq beynəlxalq tribunalar qurulub. Bu tribunaların müəyyən tələbləri olacaq. Rusiya isə, sözsüz ki, bu tələbləri yerinə yetirməyəcək. Belə olan halda, üzv dövlətlər Rusiyaya qarşı təzyiqləri və sanksiyaları artırmaq məcburiyyətində qalacaqlar.”
Səbinə Cəlilova
14:51 13.05.2025
Oxunuş sayı: 712
