Deputatla müsahibə: "Azərbaycan- Ukrayna əməkdaşlığı Cənubi Qafqaz və Qara dəniz hövzəsində yeni perspektivlər yaradır"

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev 24 avqust- Ukraynanın müstəqillik günü ilə bağlı həmkarı Volodimir Zelenskini təbrik edib. Təbrikdə deyilir: "Hörmətli cənab Prezident, 24 Avqust – Müstəqillik Günü münasibətilə Sizə və Sizin simanızda bütün xalqınıza öz adımdan və Azərbaycan xalqı adından ən səmimi təbriklərimi və ən xoş arzularımı yetirirəm.Azərbaycan-Ukrayna dövlətlərarası əlaqələri xalqlarımızın bir-birinə bəslədiyi dərin rəğbətdən, onlar arasında tarixən təşəkkül tapmış dostluq və qarşılıqlı hörmət ənənələrindən qaynaqlanır.
Hazırda bu möhkəm təməllər üzərində qurulmuş münasibətlər inkişaf edir və yeni məzmunla zənginləşir. Siyasi dialoqumuz, iqtisadiyyat, nəqliyyat, energetika və humanitar sahələrdə əməkdaşlığımız ikitərəfli əlaqələrimizi səciyyələndirən başlıca amillərdəndir.
Ərazi bütövlüyü və suverenlik məsələlərində ölkələrimizin beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə uyğun olaraq qarşılıqlı dəstək və həmrəylik nümayiş etdirməsi təqdirəlayiqdir. Azərbaycan dost Ukrayna xalqına bundan sonra da lazımi humanitar dəstək və yardım göstərməyə davam edəcəkdir.
Əminəm ki, Azərbaycan-Ukrayna dostluq əlaqələrinin və qarşılıqlı fəaliyyətinin xalqlarımızın iradəsinə uyğun olaraq daha da möhkəmləndirilməsi və dərinləşdirilməsi yolunda birgə səylərimizi bundan sonra da ardıcıl şəkildə davam etdirəcəyik.
Bu bayram günündə Sizə möhkəm cansağlığı, xoşbəxtlik, işlərinizdə uğurlar, dost Ukrayna xalqına sülh və əmin-amanlıq diləyirəm".
Təbrikdə həm siyasi, həm iqtisadi, həm də humanitar sahələrdə Azərbaycan-Ukrayna əlaqələrinin möhkəm təməllər üzərində inkişaf etdiyi və yeni məzmunla zənginləşdiyi qeyd olunur. Eyni zamanda, ölkələrin ərazi bütövlüyü və suverenlik məsələlərində bir-birinə göstərdiyi dəstək, ikitərəfli münasibətlərin beynəlxalq hüquq prinsiplərinə uyğun olaraq formalaşmasının vacibliyini göstərir. Bu mətn əsasında Azərbaycan-Ukrayna dostluq münasibətləri, qarşılıqlı əməkdaşlıq və beynəlxalq hüquqa hörmət kimi əsas mövzulara giriş verilə bilər.
İkitərəfli münasibətlərin mövcud durumu və perspektivi barədə Milli Məclisin deputatı, Ana Vətən Partiyasının sədr müavini Günay Ağamalı Crossmedia.az-ın suallarını cavablandırıb:
cavablandırıb:
- Azərbaycan və Ukrayna arasında dostluq və əməkdaşlıq münasibətlərinin tarixi əsaslarını necə qiymətləndirirsiniz?
- Azərbaycan və Ukrayna arasındakı münasibətlər dərin tarixi köklərə və qarşılıqlı etimad ənənələrinə söykənir. Hələ müstəqilliyimizin ilk illərindən başlayaraq, iki dövlət bir-birini dəstəkləyib və beynəlxalq arenada sıx əməkdaşlıq ediblər. Xüsusilə, enerji, ticarət, nəqliyyat və humanitar sahələrdə qarşılıqlı əlaqələr bu dostluğun davamlılığını təmin edib. Ən əsası isə xalqlarımızı birləşdirən səmimiyyət və hörmət prinsipləri bu münasibətlərin əsas dayağı olub.
- Prezident İlham Əliyevin təbrikində qeyd olunan “dostluq və qarşılıqlı hörmət ənənələri”ni bu gün hansı sahələrdə daha aydın şəkildə müşahidə etmək olar?
- Bu ənənələr bugün həm siyasi dialoqda, həm də iqtisadi və humanitar əməkdaşlıqda özünü göstərir. Enerji sektorunda həyata keçirilən layihələr, Ukraynanın Azərbaycanın təşəbbüslərinə verdiyi dəstək, mədəniyyət və təhsil sahəsində qarşılıqlı mübadilələr bu ənənələrin bariz nümunəsidir. İki ölkənin beynəlxalq təşkilatlarda bir-birinin mövqelərini dəstəkləməsi də dostluq və hörmət ənənələrinin təzahürüdür. Azərbaycan Rusiya-Ukrayna müharibəsi fonunda Kiyevin haqlı mövqeyini hər zaman beynəlxalq hüququn tələbləri çərçivəsində dəstəkləyib və bu prinsipiallıq bu gün də davam edir. Xüsusilə, Rusiyanın Ukraynanın mülki infrastrukturuna zərbələri zamanı Azərbaycan dost ölkəni zəruri enerji avadanlıqları ilə təmin etməklə öz humanistliyini nümayiş etdirmişdir.
- Sizcə, iki ölkə arasındakı siyasi dialoq bölgənin sabitliyi üçün hansı əhəmiyyət kəsb edir?
- Azərbaycan və Ukrayna arasında davamlı siyasi dialoq yalnız ikitərəfli münasibətlərin inkişafı üçün deyil, həm də bütövlükdə regionun təhlükəsizliyi və sabitliyi üçün mühüm rol oynayır. Bu əməkdaşlıq Cənubi Qafqaz və Qara dəniz hövzəsində yeni perspektivlər yaradır və yeni iqtisadi, nəqliyyat layihələrinin reallaşmasına təkan verir. İki ölkənin beynəlxalq hüquqa, ərazi bütövlüyünə və dövlətlərin suverenliyinə hörmət prinsiplərini müdafiə etməsi regional sabitliyə böyük töhfədir.
- Gələcəkdə ikitərəfli əməkdaşlığın hansı yeni istiqamətlərdə genişlənməsi gözlənilir?
- Hazırda prioritet olan məsələ Ukraynanın tez bir zamanda işğalı somlandırmasıdır. Təbii ki, bu müharibə daimi deyil və bir mütləq sona çataq və rəsmi Kiyev bütün diqqətini inkişaf yonümlü tendensiyalara fokuslayacaq. Belə olduğu təqdirdə, gələcəkdə əməkdaşlığın daha çox rəqəmsal iqtisadiyyat, ənənəvi enerji mənbələri, “yaşıl enerji”, logistika və kənd təsərrüfatı kimi sahələrdə inkişaf edəcəyini proqnozlaşdırmaq olar. Xüsusilə də Azərbaycanın tranzit imkanlarının artması və Ukraynanın Avropa ilə inteqrasiya prosesində bu əməkdaşlıq yeni körpülər yaradacaq. Onu da qeyd etmək istəyirəm ki, Ukrayna artıq Azərbaycan qazını almaq istiqamətində zəruri addımlar atır və tərəflər bu əməkdaşlığa xüsusi diqqət ayırır. Həmçinin elm, təhsil və innovasiya sahəsində birgə layihələrin gerçəkləşməsi də istisna deyil.
- Prezident İlham Əliyevin mesajında qeyd olunan “xalqın iradəsinə uyğun əməkdaşlıq” sizcə, qarşıdakı illərdə hansı nəticələr verə bilər?
- Bu prinsip iki ölkə arasında əlaqələrin uzunmüddətli və dayanıqlı olmasına zəmanət verir. Azərbaycan və Ukrayna xalqları tarixən bir-birinə yaxın münasibətlər bəsləyiblər. Xalqın iradəsinə əsaslanan əməkdaşlıq daha geniş humanitar əlaqələrin qurulmasına, gənclər arasında mədəni və elmi əməkdaşlığın güclənməsinə, həmçinin iqtisadi münasibətlərin dərinləşməsinə səbəb olacaq. Bu, həm də dövlətlərin bir-birinə olan siyasi dəstəyini daha da gücləndirəcək.
- Bütün bunların fonunda Rusiyanın münasibətini necə qiymətləndirirsiniz? Rusiyanın bu əməkdaşlıq inkişaf edəcəyi təqdirdə hər iki ölkəyə təzyiqləri arta bilərmi?
- Azərbaycan və Ukrayna müstəqil dövlətlərdir və öz xarici siyasətlərini milli maraqlara uyğun şəkildə formalaşdırırlar. Əlbəttə, Rusiyanın müəyyən narahatlıqlarının olması mümkündür, lakin hər iki ölkənin beynəlxalq hüquqa əsaslanan mövqeyi onların gücünü artırır. Təzyiq ehtimalları olsa belə, Azərbaycan və Ukrayna xalqlarının iradəsi, dövlətlərinin möhkəm siyasi xətti belə cəhdlərin qarşısında dayanıqlı olacaq. Əməkdaşlığımız bölgədə balansın qorunmasına və sabitliyin möhkəmlənməsinə xidmət edir.
Mehriban Yariyeva
15:16 26.08.2025
Oxunuş sayı: 1108