Kataloniya lideri:Kataloniyanın rəsmi Aİ dili “kimliyə hörmət” məsələsidir
Crossmedia.az xarici mənbələrə istinadən xəbər verir ki, Kataloniya hökumətinin prezidenti Salvador İlya İspaniyanın regional dilləri olan katalan, bask və qalisiya dillərinin Aİ-nin rəsmi dilləri kimi tanınması üçün mübarizə aparır.
Kataloniya hökumətinin prezidenti Salvador İlyanın Brüsselə son səfəri zamanı əsas məqsədlərindən biri katalan dilinin Aİ-nin rəsmi dili olmasına təkan vermək olub.
İspaniyanın Kataloniya, Valensiya İcması və Balear adaları, eləcə də Andorra, Fransa və İtaliyanın bəzi bölgələrində təxminən 10 milyon insanın danışdığı bu dil, bask və qalisiya dilləri ilə yanaşı, Aİ-nin rəsmi dili olmaq üçün çalışır.
Bunun vətəndaşlar üçün əhəmiyyətli bir tələb olduğuna inanan İlya, “Bu dillərə rəsmi status verməklə Kataloniya, Qalisiya və Bask ölkəsi vətəndaşlarına ‘Avropanın bir parçasısınız’ deyirsiniz” – deyə bildirib.
Hazırda 24 rəsmi dili olan Aİ-nin bütün hüquqi tənzimləmələri və sazişləri bu dillərin hamısına tərcümə olunur. Bundan əlavə, Avropa Parlamentinin plenar iclasları, Avropa Şurası və Avropa İttifaqı Şurasının iclasları hər bir dildə şərh edilir.
Kataloniya lideri İlya deyib: “Bu, sadəcə sənədlərin tərcüməsi məsələsi deyil, Avropa vətəndaşlarının kimliyinə hörmətlə yanaşmaq məsələsidir.”
Belə bir qərarın qəbul edilməsi üçün bütün 27 Aİ ölkəsinin yekdilliklə təsdiqi tələb olunur və hazırda məsələ Avropa İşləri nazirləri tərəfindən müzakirə edilir.
Lakin İspaniya 2023-cü ilin yayında prezidentliyi dövründə təklifi təqdim etdikdən sonra çox az irəliləyiş əldə edilib.
Avropa Komissiyasının ilkin hesabatına görə, üç yeni rəsmi dilin tətbiqi ildə təxminən 132 milyon avroya (5 milyard TL) başa gələ bilər. Brüssel sənədlərin uyğunlaşdırılması və tərcüməçilərin işə götürülməsi daxil olmaqla, hər bir dilin ildə təxminən 44 milyon avroya başa gələcəyini hesablayıb. Təklif qəbul edilərsə, İspaniya bunun üçün maliyyə təmin etməyi təklif edib.
Nazirlər bir neçə həftə əvvəl bunu tələb etdikdə, Avropa Şurasında katalan dilində çıxışlar baş tuta bilər.
Bu, 2024-cü ilin sentyabrında İspaniyanın sənaye naziri Jordi Hereu 20 ildən sonra ilk dəfə iclasda katalan dilində çıxış edərkən baş verdi.
Eyni zamanda, Avropa Parlamenti plenar iclaslar zamanı hər üç dilin Avropa Parlamentinin deputatları tərəfindən istifadəsini araşdırır.
Siyasi etibarsızlıq
İspaniyanın 27 üzv dövlətinin hamısının İspaniyanın Aİ-də üç dilin rəsmi olması tələblərini dəstəkləməsi çətin ola bilər.
Təklif, Pedro Sançesin hökuməti tərəfindən müstəqillik tərəfdarı olan partiyaların, xüsusən də Kataloniyanın keçmiş prezidenti Karles Puçdemonun “Kataloniya üçün birlikdə” (Junts per Catalunya) partiyasının dəstəyini qazanmaq üçün sövdələşmə kimi təqdim edilib.
Lakin bu vəziyyət bəzi Aİ ölkələrinin qəzəbinə səbəb olub və Sançesin siyasi manevri kimi qiymətləndirilib.
İndi Kataloniyada son on ildən artıq müddətdə ilk dəfə olaraq müstəqilliyə qarşı çıxan bir prezident var.
“Mən bütün siyasi layihələrə hörmət edirəm, lakin mənim fikrim budur ki, bu sürətlə dəyişən dünyada bizi birləşdirənləri gücləndirməliyik və bizi ayıranları vurğulamamalıyıq”, – deyə İlya bildirib.
Zəhra Ağayeva
14:10 01.03.2025
Oxunuş sayı: 12542
