Tramp Qəzza zolağını ələ keçirmək planını açıqlayıb
ABŞ Prezidenti Donald Tramp ölkəsinin müharibə nəticəsində dağıdılmış Qəzza Zolağını ələ keçirmək, idarə etmək və inkişaf etdirmək niyyətini açıqlayıb.
Crossmedia.az xarici KİV-ə istinadən xəbər verir ki, onun bu bəyanatı şok edici və gözlənilməz idi. Bu açıqlamanı iki şəkildə qiymətləndirmək olar: “Birincisi, bəzi insanlar bunu Yaxın Şərqdə ABŞ-nin təsirini artırmaq üçün edilən blef kimi görürlər. Bu, eyni ilə Kanada və Meksikaya qarşı təhdidlər kimidir və zamanla unudulacaq, mübahisəli bir mövzu olacaq. Digər tərəfdən, Trampın bəyanatı, onun Yaxın Şərqdə böyük bir sülh razılaşması qurmaq ümidini, Qəzzanın onilliklər ərzində bərpa ediləcəyini düşünməsini və həmin ərazini inkişaf etdirmək istəyini birləşdirir. ABŞ rəsmiləri bildirirlər ki, Trampın bu sözləri əvvəlcədən düşünüb və o, bəzi yaxın işçiləri və ailə üzvləri ilə müzakirə edib. Tramp, Qəzza zolağını ələ keçirmək niyyətini ABŞ prezidentliyinin ilk rəsmi mətbuat konfransında, İsrailin baş naziri Benyamin Netanyahunun yanında açıqlayıb. Sonra ona soruşulduqda, Qəzzada kimlərin yaşayacağını düşündüyü barədə Tramp belə cavab verdi: “Mən orada dünyanın hər bir yerindən insanları görürəm. Məncə, bunu beynəlxalq bir yerə çevirəcəksiniz.” Tramp bu layihənin böyük bir uğur olacağına inanır və əlavə edir: “Bu, o qədər möhtəşəm ola bilər ki, Yaxın Şərqin Rivyerası olacaq. Biz bunu dünya səviyyəsinə qaldıracağıq, insanlar üçün möhtəşəm olacaq””.
Qeyd olunub ki, bütün bunlara baxmayaraq, Trampın bəyanatları çox zaman qarışıq olur: “Bəzi məsləhətçilərə görə, Tramp artıq qorxmadan düşündüyünü və dediklərini açıq şəkildə söyləyir. Onun Yaxın Şərqə verdiyi mesaj belədir: “Mən sizin üçün hər şeyi daha da pis edə bilərəm, ya da siz daha yaxşı bir plan təqdim edə bilərsiniz.” Trampın bu planı həyata keçirməsi çox çətin olacaq. Çünki 2 milyon fələstinli Qəzza Zolağında yaşayır və onlar bu ərazidən zorla çıxarılmağa razı olmayacaqlar. Misir və İordaniya liderləri Trampın planını qətiyyətlə rədd ediblər. Səudiyyə Ərəbistanı və digər regional güclər də hesab edirlər ki, Qəzza Fələstin dövlətinin bir hissəsi olmalıdır. Beynəlxalq insan haqları təşkilatları bu planı etnik təmizləmə olaraq qiymətləndiriblər. Tramp isə xarici müharibələri dayandırmaq vədini vermişdi, amma gecə ərzində ABŞ hərbçilərinin Qəzzaya göndərilməsini istisna etmir.
Trampın planı üç əsas baxışın toqquşmasıdır:
1. O, Səudiyyə Ərəbistanı ilə böyük bir sülh razılaşması qurulacağına inanır.
2. O, Qəzzanın dağıntılarından təsirlənib və bunun uzun müddət ərzində bərpa ediləcəyini başa düşür.
3. O, və kürəkəni Cared Kuşner, Qəzzanı “su sahilindəki əmlak” olaraq görürlər və burada böyük güc və sərvət axınına inanırlar.
Ancaq Səudiyyə Ərəbistanı və digər regional qüvvələr Trampın təklifini qəbul etməyəcəklərini açıqlayıblar. Trampın yaxın mənbələri bildiriblər ki, bu təklif onun öz fikridir və o, bu ideyanı ən azı iki aydır düşünür.
Son olaraq, Trampın hərəkətləri və bəyanatları qarşısında xaos yaranır. Onun müxtəlif fikirləri və hərəkətləri müxalifətə qarşı birləşməni çətinləşdirir. Bu vəziyyətdə, insanlar Trampın digər mübahisəli mövzularına, məsələn, Qreenland, ticarət müharibələri, USAID, Elon Musk, Ukrayna və TikTok haqqında daha çox maraqlanmağa davam edirlər”.
Gülay Qəribova
13:07 06.02.2025
Oxunuş sayı: 13854
